Karanlık örgüt NİLİ Asıl amaç İngiliz işgaliydi

İsrail'in Filistin halkına yönelik kanlı saldırıları devam ederken, 1.Dünya Savaşı'ndan bu yana kan ve gözyaşının eksik olmadığı topraklarda yaşananların perde arkası gün yüzüne çıkmaya devam ediyor. 1915 ile 1917 arası Osmanlı İmparatorluğuna yönelik karanlık faaliyetler yürüten Siyonist NİLİ casusluk örgütünün, İngiltere'nin himayesinde Kudüs ve çevresindeki operasyonlarına ilişkin ayrıntılı bilgiler de, bir asırdır süren kan ve gözyaşına ışık tutuyor. Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri ile Genelkurmay ATASE arşivlerinde yer alan arşiv belgelerinde, NİLİ casusluk örgütünün 1882’de Romanya’dan göç ederek Osmanlı Devleti’ne sığınan Aaronsohn ailesi, tarafından Hayfa’nın güneyindeki Zicron Yakov kolonisinde kurulduğu, örgütün hedefinin ise Osmanlı hâkimiyetinde toprakların İngiliz işgaline açılmasını sağlamak olduğu yer alıyor.

TÜRK SUBAYLARI FİŞLEDİLER

Örgütün casusluk faaliyetlerinin zaman içinde Suriye’yi de içine alan geniş bir sahaya yayıldığı  arşiv belgelerinde yer alırken, "Kısa sürede genişleyen örgüt, yüzlerce gençten oluşan bir casus ağına sahip olmuştur" deniliyor. İstihbarat raporlarında NİLİ’nin Filistin’deki faaliyetlerinin Aaron’un kız kardeşi Sarah Aaronsohn tarafından yürütüldüğü, Sarah'ın görevinin Türk ve Alman subayların “biyometrik ve biyografik” istihbaratlarını, askerî ve siyasi mahrem bilgilerini ele geçirmek olduğu yansırken, "Sarah, 4. Ordu komutanı Cemal Paşa ile doğrudan irtibatı bulunmakta ve münferit olarak Kudüs’teki 4. Ordu Karargâhına girebilmekteydi. Ayrıca, Yosef Lishansky ve Naaman Belkind adlarındaki casuslar örgütün Filistin yapılanmasında önemli roller üstlenmişti" bilgileri dikkat çekiyor.

İNGİLİZLER BAŞROLDE

Emniyet-i Umumiye Müdüriyeti, "pek mahrem” uyarısıyla Suriye, Beyrut, Halep, Adana vilayetleriyle Cebel-i Lüban, Teke ve Menteşe mutasarrıflıklarına gönderdiği 20 Mart 1918 tarihli raporda İngilizlerin Anadolu’nun güney sahilleri, Suriye ve Filistin’de faaliyette bulunmak ve Osmanlı ordusu hakkında malumat toplamak üzere Mister Omblus’un riyasetinde bir istihbarat teşkilatı kurduğu dikkat çekiliyor.

ARVAD ADASINI ÜS YAPTILAR

İstihbarat raporlarında Akdeniz'e kıyısında bulunan Tartus kenti açıklarındaki Arvad Adası'na da dikkat çekiliyor. Adanın; NİLİ casuslarının ikmal ve güvenlik için stratejik bir bölge olduğu, NİLİ’nin deşifre sürecinde bir çok casusun, Fransızların kontrolünde bulunan Arvad Adası’na sığınarak Türk istihbaratından kaçmayı başardığı da raporlardan yansıyor.  İngilizlerin ise Kıbrıs Adası’nda bir istihbarat heyetinin bulundurduğu, bu heyetin Arap Hristiyan ve Rumlardan mürekkep bir casus ağına sahip olduğu ve bu casusların Kıbrıs ve Suriye'nin Tartus kentine Arvad adalarından muhtelif bölgelere dağıtıldığı da belirtiliyor.

İNGİLİZ ORDUSUNA KATILDILAR

Arşiv belgelerinde Türk makamlarının yoğun mücadelesine rağmen NİLİ casuslarının bir çoğunun, Sina üzerinden kaçarak İngiliz kontrolündeki Kahire’de General Alleby’nin ordusuna katıldığı aktarılıyor.

Karanlık örgüte ilişkin belgeleri ortaya çıkartan Düzce Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Uluslararası İlişkiler Bölümü öğretim üyesi Celil Bozkurt  ise şu saptamalarda bulunuyor:  "Osmanlı istihbaratı, 1917’nin sonlarında NİLİ’nin kurucu kadrosunu büyük ölçüde deşifre etmiştir. Lider kadrodan Yosef Lishansky ve Naaman Belkind’in yakalanmasıyla birlikte NİLİ ve bağlantıları hakkında önemli bilgilere ulaşılmıştır. Özellikle, Yosef Lishansky’den elde edilen bilgiler, diğer ayrılıkçı Yahudi örgütlerinin deşifre edilmesine büyük hizmet etmiştir."

mert.inan@haberglobal.com.tr 

Kaynak: Web Özel