İran ve ABD'nin hamle şansı yok

Azerbaycan'ın Karabağ'da anayasal yapıyı yeniden tesis etmek amacıyla başlattığı antiterör operasyonunda, ateşkes ilan edilirken, Azerbaycan Savunma Bakanlığı,  Ermenistan'ın tüm şartları kabul ettiğini duyurdu. Bundan sonraki süreç merak konusu olurken, 'haberglobal.com.tr'ye konuşan Başkent Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü'nden Prof. Dr. Hasan Ünal, ABD, Fransa öncülüğündeki AB ve İran'ın gelinen noktada, hem Azerbaycan, hem de Türkiye'yi karşılarına alamayacaklarını belirtti. "Aliyev yönetiminin Azerbaycan ile Nahcivan’ı birbirine bağlayacak Zengezur Koridoru için aceleci olmayacağını tahmin ediyorum" diyen Prof. Dr. Hasan Ünal, "Ermenistan'ın tek yapması gerekeni yaparak Azerbaycan'ın şartlarını kabul etti. Süreç Azerbaycan tarafından doğru şekilde yürütülüyor" dedi.

Azerbaycan’ın iç güvenlik harekatının meşru ve zamanlama olarak çok uygun olduğunu sözlerine ekleyen Prof. Dr. Ünal, sorularımızı şöyle yanıtladı:

"Hankendi’de Ermeni ayrılıkçılar sözde devletlerini devam ettirme gayretinde bulundular. Ermeni ayrılıkçılar, Azerbaycan zaferinin sonuçlarını geri çevirebilecekleri yanlışına düşerek, hareket ettiler. Laçin koridorunu askeri amaçları için kullandıkları gibi, Azerbaycan’ın uyarıları da dikkate alınmadı."

ÖZEL STATÜ OLMAZ

Ermenistan’ın Karabağ’da özel bir statü talep etmesi söz konusu bile olamaz. Bölgesel dengeleri de düşündüğümde tüm bu senaryolar 2020'de geçersiz hale getirildi. Kaldı ki, Azerbaycan’ın kendi iç hukuku yapısı Ermenilerin hayatlarını sürdürebilmelerine imkan sağlıyor."

ZENGEZUR MESELESİ YOLUNA GİRECEKTİR

"Rusya, Türkiye ve Azerbaycan’a rağmen karşı cephede olmaz. Süreç ve uluslararası dengeler Azerbaycan’ın lehine. Zengezur Koridoru için Rusya, Türkiye ve Azerbaycan arasında bir mutabakata varılacaktır. Ermenistan, Karabağ konusunda Azerbaycan'ın istediği ve olması gereken adımları sonra Zengezur meselesi yoluna girer."

İRAN HAMLE YAPAMAZ

"İran, Zengezur Koridoru'ndan dolayı bir takım olumsuz açıklamalar yapıyor olsa da hamle yapacak durumda değil. İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi, 2020'de ki 2.Karabağ Savaşı'nın sonuçlarını kabul etmiyor görüntüsü çizse de askeri hamle yapması, İran'ın sonu demek olur. İran'ın bölgeye yönelik kuvvet kullanması durumunda, Türkiye direk olarak savaşa dahil olacağı gibi, ABD ve İsrail'de bu ülkeye karşı müdahale eder ve ülke bölünür. Kaldı ki, İran'ın yarısı Türkler'den oluşuyor. İran, Karabağ veya Azerbaycan'a dokunduğu anda kendi içinde dinamiti patlatmış olur."

4 EYLÜL'DE KONUŞULMUŞTUR

Moskoca açısından Türkiye ile ilişkiler şu dönemde çok önemli. Moskova, Ermenistan'ın terör faaliyetleri nedeniyle Türkiye'yi karşısına almaz. Benim tahminim Erdoğan ile Putin 4 Eylül'de bu konuyu da ele almışlardır.

ABD KÖPRÜLERİ ATMAK İSTEMEZ

"ABD bölgeyle ciddi biçimde ilgilenmiyor. Kaldı ki ABD'de İran gibi direk hamle yapacak durumda değil. 2.Karabağ Savaşı, Trump döneminde yaşandı. Blinken her ne kadar açıklama yaparak Karabağ'a özel statü verilmesini dillendirse de ABD'nin direk olarak Azerbaycan ve Türkiye'yi karşısına alacağını düşünmüyorum. Karabağ konusunda Ermenistan'dan yana tavır almak Türkiye ile ABD arasındaki köprülerin tamamen kopmasına bile neden olabilir."

AZERBAYCAN GAZINA MUHTAÇLAR

Benzer şekilde Fransa'da içerdeki diasporanın gönlünü almak için bir takım açıklamalar yapıyor olsa da Azerbaycan ve Türkiye'ye yönelik tavır alamaz. Avrupa'nın Azerbaycan doğalgazına ihtiyacı var."

TEK SEÇENEK VAR

İlerleyen süreçte Azerbaycan ve Rusya'nın KKTC'yi tanıması için girişimler sürmeli. 10 kasım 2020 mutabakatı kapsamında Zengezur Koridoru, Moskova, Ankara, Bakü arasındaki uzlaşı ile hayata geçirilir. Koridorun açılması Ermenistan'ın bölgede ticari ve ekonomik hayatına katkı sağlayacağı gibi, bu ülkenin normalleşmesi açısından da önemli. Bunun dışındaki seçeneklerin hayata geçmesi mümkün değil."

mert.inan@haberglobal.com.tr 

Kaynak: Web Özel