Dünyada 2023 gün gün böyle geçti
Aşırı sıcaklıklar, depremler, savaşlar, seçimler, katliamlar, seller... Uç olaylarla dolu 2023 geride kaldı. Peki 12 ay boyunca neler yaşandı? İşte gün gün 2023'ün önemli gelişmeleri...
1 MART
- Avrupa Birliği Komisyonu ve AB Konseyi, 23 Şubat'ta çalışanlarına kurumsal cihazlarından TikTok uygulamasını kaldırmaları talimatını verirken, Avrupa Parlamentosu (AP) da 1 Mart'ta çalışanlarına güvenlik endişeleri gerekçesiyle Çinli sosyal medya platformu TikTok'a yasak getirdi.
- İsrail Meclisi, İsraillileri öldürmekle suçlanan Filistinli mahkumlara idam cezası verilmesini öngören yasa teklifini hazırlık oturumunda ilk kez onayladı.
2 MART
- Vietnam Ulusal Meclisi, Vo Van Thuong'u Vietnam Devlet Başkanı olarak seçti.
- SpaceX, ABD, Rusya ve Birleşik Arap Emirlikleri'nden 4 astronotu taşıyan uzay aracını ABD Havacılık ve Uzay Ajansı (NASA) görevi için Uluslararası Uzay İstasyonu'na gönderdi.
3 MART
- ABD'nin California eyaletinde bir tüp bebek merkezine başvuran kadına "yanlışlıkla" kanser geni taşıyan embriyo nakledildiği ortaya çıktı.
- Belarus'ta mahkeme, 2022 Nobel Barış Ödülü sahibi insan hakları savunucusu Ales Bialiatski’ye 10 yıl hapis cezası verdi.
6 MART
- Estonya'da yapılan genel seçimlerde iktidardaki Reform Partisi, oyların yüzde 31,2'sini alarak birinci oldu.
- Danimarka Savunma Bakanlığı, siber güvenlik tedbirleri kapsamında çalışanlarına resmi hizmette kullanılan cihazlarda TikTok'u kullanmasına yasak getirdi.
7 MART
- Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF), yoksul ülkelerde yetersiz beslenen hamile veya emziren kadınların sayısının son iki yılda yüzde 25 arttığını bildirdi.
- Pakistan'da mahkeme, devlet yetkililerini tehdit ettiği suçlamasıyla yargılandığı davada duruşmalara katılmayan İçişleri Bakanı Rana Sanaullah hakkında tutuklama kararı verdi.
- Hindistan ile Fransa orduları ilk kez "FRINJEX-23" adlı ortak askeri tatbikat yaptı.
8 MART
- Birleşmiş Milletlerin (BM) Afganistan Özel Temsilcisi Roza Otunbayeva, Afganistan'ın Taliban yönetimi altında kadın hakları alanında dünyadaki en fazla baskıcı uygulamalar yürüten ülke olduğunu açıkladı.
10 MART
- Çin'de Şi Cinping, 3. kez devlet başkanı seçildi.
- ABD Federal Mevduat Sigorta Kurumu (FDIC), piyasalarda düşüşe neden olan Silikon Vadisi Bankasına (SVB) kayyum atadı.
12 MART
- Bahreyn Kraliyet Hava Kuvvetleri, ABD'den savaş uçaklarının en gelişmiş modellerinden olan F-16 Block 70'i Kraliyet Hava Kuvvetleri filolarına katmak üzere teslim aldı.
13 MART
- Nepal'de 5 yıl önce getirilen Everest'e yalnız tırmanma yasağının ülke genelindeki tüm dağlarda uygulanmasına karar verildi.
- Tunus Cumhurbaşkanı Kays Said'in 25 Temmuz 2021'deki olağanüstü kararlarıyla çalışmaları dondurulan Tunus Halk Meclisi, erken genel seçimlerin ardından düzenlenen ilk oturumla çalışmalarına başladı.
- Pakistan'da eski Başbakan İmran Han döneminde yabancı devlet adamlarından alınan hediyelerin satıldığı ve geçen yıl ağustosta kadın bir yargıcı tehdit ettiği iddiasıyla ilgili yargılandığı iki davada, iki tutuklama kararı verildi.
- Nepal'de cumhurbaşkanı seçilen Ram Chandra Poudel, yemin ederek görevine başladı.
- Suriye'de sivillere yönelik hak ihlallerini belgeleyen Suriye İnsan Hakları Ağı (SNHR), Beşşar Esed rejimi güçlerinin Suriye'de iç savaşın başladığı Mart 2011'den bu yana en az 22 bin 981 çocuğu öldürdüğünü açıkladı.
14 MART
- Pakistan'da hakkındaki tutuklama kararı sebebiyle eski Başbakan İmran Han'ı gözaltına almaya gelen polisler ile Pakistan Adalet Hareketi Partisi destekçileri arasında çıkan çatışmalar, iki gün sürdü. Han'ın gözaltına alınmak istenmesine karşı ülke genelinde düzenlenen protestolarda Han taraftarı 198 kişi gözaltına alındı.
- Nijerya'da şubatta düzenlenen genel seçimlerde 12,9 milyondan fazla siber saldırı kaydedildiği bildirildi.
15 MART
- Çin, büyükelçiliklerin, konsoloslukların ve gümrüklerdeki vize ofislerinin Kovid-19 salgınının başında askıya alınan vize işlemlerini yeniden başlattı.
16 MART
- Güney Kore Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol, 12 yıl aradan sonra devlet başkanı düzeyinde ilk resmi ziyaret için eşi Kim Keon-hee ile Japonya'ya gitti.
- İngiltere, güvenlik endişeleri nedeniyle bakanlar ve devlet memurlarının kullandığı telefon ve diğer elektronik cihazlarda, Çinli sosyal medya platformu TikTok kullanımına yasak getirdi.
- İngiltere'de greve giden sağlık çalışanlarını temsil eden sendikalar ile hükümet arasında süregelen maaş artışı anlaşmazlığında, nisan itibarıyla 2023-2024 dönemi için yüzde 5'lik maaş artışında anlaşıldı.
- Karadağ'da Dritan Abazovic başbakanlığındaki hükümetin 20 Ağustos'ta güvenoyu alamaması üzerine başlayan hükümet kurma sürecinin siyasi krize dönüşmesinin ardından, Cumhurbaşkanı Milo Djukanovic meclisi feshetti.
17 MART
- UCM, Ukrayna'da işlenen suçlara ilişkin yürüttüğü soruşturma kapsamında, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Rusya'nın Çocuk Hakları Komiseri Maria Alekseyevna Lvova-Belova hakkında savaş suçu gerekçesiyle yakalama kararı çıkardı.
18 MART
- Birleşmiş Milletler (BM) Sözcüsü Stephane Dujarric, Karadeniz Tahıl Koridoru Anlaşması'nın uzatılması dolayısıyla diplomatik ve operasyonel destek sağladığı için Türkiye'ye teşekkür etti.
- Hindistan ile Bangladeş arasında sınır ötesi ilk enerji boru hattı açıldı.
19 MART
- Kuveyt'te Anayasa Mahkemesi, 2022'de yapılan parlamento seçiminin sonucunu iptal ederek feshedilen parlamentonun 2020'deki haline getirilmesine karar verdi.
20 MART
- Yemen hükümeti ve Husiler, aralarında 4 gazeteci ile tanınmış siyasi, askeri ve güvenlik yetkililerinin de olduğu 887 kişinin karşılıklı serbest bırakılmasında anlaştı.
21 MART
- ABD Başkanı Joe Biden, Kovid-19 virüsünün kökenleri hakkındaki bilgilerin gizliliğini ortadan kaldıracak çalışmaların önünü açacak yasa tasarısını imzaladı.
22 MART
- Ukrayna, yaklaşık 15,6 milyar dolarlık finansman paketi için Uluslararası Para Fonu (IMF) ile anlaşma sağladı.
- Nevruz Bayramı dolayısıyla şehirler arası yollarda hareketliliğin arttığı İran'da son bir haftada 325 kişi trafik kazalarında hayatını kaybetti.
- İsveç parlamentosu, ülkenin NATO'nun üyesi olmasına izin veren yasa tasarısını kabul etti.
23 MART
- İsrail'de Binyamin Netanyahu hükümetinin yargının yetkilerini kısıtlayan "yargı reformu" kapsamında, başbakanın görevden alınmasını zorlaştıran yasa tasarısı kabul edildi.
24 MART
- Fransa'da, emeklilik yaşını kademeli olarak 64'e yükseltmeyi öngören reforma karşı çıkan 1 milyonu aşkın Fransız sokağa indi.
25 MART
- ABD Başkanı Joe Biden ve Kanada Başbakanı Justin Trudeau, kara sınırından Kanada'ya geçen sığınmacıların ABD'ye iade edilmesi konusunda anlaştı.
27 MART
- İsrail'in New York Başkonsolosu Asaf Zamir, Başbakan Binyamin Netanyahu hükümetinin tartışmalı yargı düzenlemesine karşı çıkan Savunma Bakanı Yoav Gallant'ı görevden alması üzerine istifa etti.
28 MART
- Ay yüzeyinden alınan toprak örneklerinde çok küçük cam küreler içine hapsolmuş çok miktarda su bulunduğu tespit edildi.
29 MART
- Kazakistan'da Alihan İsmailov başbakanlığındaki hükümet istifa etti.
- ABD Senatosu, ABD Başkanı'na 1991 ve 2002'de Irak'a yönelik askeri güç kullanma imkanı veren "Irak'ta Askeri Güç Kullanımı için Yetki (AUMF)" isimli yetkinin resmi olarak iptal eden yasa tasarısını kabul etti.
30 MART
- Eski Brezilya Devlet Başkanı Jair Bolsonaro, 30 Aralık 2022'den bu yana bulunduğu ABD'den ülkesine döndü.
Kaynak: AA