ABD ve Rusya'nın Türkiye planı, "Tarafını belli et" baskısı mı geliyor?

ABD merkezli küresel savunma ve haber sitesi Defense One'da yayınlanan “Bölgesel çatışmalar Türkiye'ye arabuluculuk stratejisi için daha çok imkan sağlıyor” başlıklı yazıda Washington politikasında Türkiye hakkında son dönemde dile getirilen izlenimlere yer verildi. ABD Dışişleri ve Savunma Bakanlıkları kaynaklarına dayandırılan haberde hem Washington hem de Moskova'nın yakın zamanda Türkiye'ye, Rusya-Ukrayna Savaşı'nda tarafını belli etmesi için baskı kuracakları iddia edildi.

TÜRKİYE KRİTİK ÖNEM KAZANDI

Analiz yazısında ayrıca Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın söylem ve politikalarının önceki dönemlere kıyasla “belirgin şekilde Batı yanlısı olduğunun” Washington tarafından gözlemlendiği bilgisine yer verildi. Yazıda Rusya-Ukrayna Savaşı'yla birlikte Türkiye'nin Karadeniz Tahıl Koridoru'nun kurulmasına ön ayak olduğu ve bu sayede bir yandan hem Dünya için kritik bir önem kazandığı hem de ülkenin ekonomik ve politik olarak bu arabuluculuktan kazanç elde ettiğine değinildi.

TARAF BASKISI MI KURULACAK?

ABD Dışişleri Bakanlığı yetkilileri savaşta hem Ukrayna'ya Batı'nın verdiği politik desteğin arkasında duran hem de Rusya ile ilişkilerini sürdüren Türkiye'nin bu hamleleriyle stratejik gücünü arttırdığını da düşünmekteler. Dışişleri Bakanlığı ve ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon) uzmanlarına göre Türkiye'nin yakın zamanda bu politikasında bir sorunla yüzleşmek zorunda kalacağı tahmin ediliyor. Buna göre Türkiye'nin Rusya-Ukrayna Savaşı'ndaki tarafsızlığı Moskova'nın da Washington'in da “sinirlerini yıpratıyor.” Tahminler ise Türkiye'den yakın zamanda tarafını belli eder bir dış politika belirlenmesinin istenmesi yönünde olacak.

 ABD İKNA ETMEYE ÇALIŞACAK İDDİASI

Kaynaklardan elde edilen bilgilere göre “Çevresindeki bölge içinde savaşta olmayan az sayıdaki ülkeden birisi olarak” Türkiye'den yakın zamanda Rusya-Ukrayna Savaşı'nda tarafını belli etmesi istenecek. ABD'li yetkililer ise Türkiye'yi bu konuda Tahıl Koridoru örneği ile ikna etmeyi planlıyorlar. Yazıdaki iddiaya göre ABD, Tahıl Koridoru'nda Rusya'nın çekilmesiyle anlaşmanın çöktüğü örneği üzerinden Türkiye'ye “değişken çatışma ortamında oluşturulan arabuluculuk mekanizmalarının tarafsız kalınan durumlarda kırılgan olabildiği” örneğini sunacak.

RUSYA DA BASKI PEŞİNDE

ABD'li kaynaklardan elde edilen bilgilere göre Washington'in böyle bir hamle almasının bir başka sebebi ise yakın zamanda Moskova'nın da Türkiye'yi tarafsız dış politikasından uzaklaştırmak için “baskı kurma yolları arayışında olması.” ABD'li bakanlık yetkilileri İsveç'in NATO'ya üyelik protokolünün Türkiye tarafından imzalanması ve protokolün TBMM'ye gönderilmiş olmasını ise “Bu imza Türkiye'nin dengeleme politikasının sınırlarına dayandığı ve Ankara'nın sonunda Batı paktında kalmaya kararlı olduğu” şeklinde yorumluyorlar.

ORTA DOĞU'DA YENİ DENGELER

ABD'deki dış politika uzmanları Türkiye'nin Orta Doğu'daki en büyük iki ticari rakibi olan Birleşik Arap Emirlikleri ve Suudi Arabistan'la son dönemde yakınlaşmasını da bu çerçeveye bağlıyorlar. Uzmanlara göre Türkiye'nin iki körfez ülkesiyle yakınlık kurmasının bir başka sebebi her iki ülkenin de “Batı yanlısı olmaları.”

TÜRKİYE ORTA DOĞU'DA GÜÇLÜ ARABULUCU

Yazıdaki bilgilere göre 2023 Genel Seçimleri'nin ardından Erdoğan'ın “Batı'ya yakın bir hükümet kabinesi” kurmuş olması, Mısır'la ilişkileri geliştirmeye başlaması ve Finlandiya'nın NATO üyeliğini onaylaması da ABD'li uzmanların Türkiye tahminlerinde etkin olan unsurlar arasında.

Uzmanlara göre Türkiye'nin Avrupa ve Asya'yı birbirine bağlayan konumu ve çevre bölgedeki çatışmaların sayısının artması dolayısıyla halen “arabuluculuk fırsatları çok fazla” ve “Erdoğan ülkesinin tarafsız konumunu değiştirmesine gerek bırakmayacak kadar çok olanağa sahip.” Yazıda yer alan ve İsrail-Hamas Savaşı'nda Türkiye'nin olası rolünü ortaya koyan ifadeler ise son derece dikkat çekici: “Erdoğan'ın hem Hamas hem de İsrail'le bağları dolayısıyla arabuluculuk için halen en güçlü isimlerden birisi olduğu ifade edilebilir.”

[email protected]

Kaynak: Web Özel