Yangınların nedeni aromatik yağ mı?

Geçtiğimiz hafta İzmir başta olmak üzere Çanakkale, Manisa, Bolu, Aydın, Karabük ve Muğla'da çıkan orman yangınlarında binlerde hektar orman küle dönerken, yaşanan faciaya ilişkin  tartışmalar da sürüyor. İzmir'de yerleşim yerlerine kadar sıçrayan yangınlar sonrası 'Haberglobal.com.tr'ye özel açıklamalarda bulunan Orman ve Ekoloji Uzmanı Prof. Dr. Doğan Kantarcı, şunları söyledi: "2024 yazı çok sıcak geçmekte. Kızılçamın ibrelerindeki reçine buharlaşıyor. Kızılçam ormanları altındaki ve maki alanlarındaki çalıların yapraklarındaki aromatik yağlar da buharlaşıyor. Bunlar çok kolay tutuşurlar. Bir sigara izmariti bile yeterlidir."

ORDU DESTEĞİ ŞART

Yangınla mücadelede hava desteğinin önemine de dikkat çeken Prof. Dr. Kantarcı, "Yangın söndürme uçakları yangının içine değil, önüne su atarlar. Böylece yangının ilerlemesi önlenmeğe veya yavaşlatılmağa çalışılır. Uçaktan yangın üzerine atılan su yangına ulaşmadan buharlaşır. Helikopterler ve küçük uçaklar ile yangın önlemede nokta atışları yapılmaktadır.  2024 yazındaki yangınlarda uçak ve helikopter sayısının arttırılması gerektiği ve ordu desteğine ihtiyaç açıkça görülmektedir" diye konuştu. 

200 DERECEYE ÇIKMASI GEREKİR

Türkiye’de yangın felaketine ilişkin başlayan tartışmalar devam ederken, felaketin oluş sebebine ilişkin bilgi veren İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Orman Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Doğanay Tolunay ise, Türkiye'de adeta ‘bilgi kirliliği yangını’ da yaşandığı uyarısında bulundu. Ormanların kendiliğinden tutuşması için sıcaklığın 200 dereceye çıkması gerektiğini vurgulayan Prof. Dr. Doğanay Tolunay ise şöyle konuştu: “Şayet bir ormana yıldırım düşmemişse, yangın mutlaka insan hata, ihmal veya kasıtlı davranışı nedeniyle çıkar. Bir ormanda yangın çıkması için mutlaka insan hata veya ihmalinden kaynaklı kıvılcım gerekir."

YÜZDE 89'U İNSAN KAYNAKLI

“Türkiye’deki yangınların yüzde 89’u insan kaynaklı hata veya ihmallerden, yüzde 11 ise yıldırım düşmesinden kaynaklanıyor. Elimizdeki resmi istatistiklere göre bir yılda meydana gelen ortalama 3 bin yangının ancak 5-6 tanesi terör saldırısından çıkıyor. Şayet bir ormana yıldırım düşmemişse, yangın mutlaka insan hata, ihmal veya kasıtlı davranışı nedeniyle çıkar. Kaldı ki, yüksek gerilim hatlarından kaynaklı kıvılcım ve yangınlar da, insan hatası dediğimiz yüzde 89’luk dilimin içindedir. Yıllardır uyarıyoruz; çobanımızdan, yönetim kadrosuna kadar tüm toplum kesimleri ve yönetici kadroların hataları söz konusu."

ENERJİ NAKİL HATLARINDAKİ ARTIŞ

“Sahadaki meslektaşlarımızla görüşüyorum. Yangının birçok yerde yerleşim yerlerine sıçraması nedeniyle, ekipler ağırlıklı olarak yerleşim yerlerinde söndürme faaliyetlerine giriştiğini, bu nedenle ormanlara yeterli ve zamanında müdahale yapılamadığını belirttiler. İstatistiklere göre sabotaj kaynaklı orman yangınlarının oranı yüzde bir bile değil. Bir diğer sorun da enerji nakil hatlarının artması. Bu artış yangınların artışına da neden oluyor. Elektrik nakil hatları birbirine temas ederek kıvılcım çıkartabiliyor. Orman yamaçlarından geçirilen hatları görüyoruz."

BİTMEYEN İHMALLER

Öte yandan Türkiye Ormancılar Derneği Batı Akdeniz Şubesi'nin araştırma sonuçlarına göre Türkiye’deki orman yangınlarının yüzde 90’dan fazlasının anız yakma, sigara, piknik, çoban ateşi ve çöp yakmadan kaynaklı ihmal ve hatalardan kaynaklanıyor. Yangınların yüzde 6’sının kasıt, veya sabotaj kaynaklı çıktığı, yüzde 5’inin yerleşim alanı ya da tarla açmak amacıyla meydana geldiğine dikkat çekilirken, Enerji nakil Halatının (ENH) tüm yangınlara oranı yüzde 3.9 olarak vurgulanıyor. 

[email protected] 

Kaynak: Web Özel