O anlaşmanın perde arkası, BAE-Türkiye istihbarat savaşı

Uluslararası istihbarat yayın organı Intelligence Online'ın (IO) Afgan ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) kaynaklarından elde ettiği bilgilere göre; Türkiye ile Katar ortaklığı konsorsiyumunun uzun süre talip olduğu kritik bir ihale BAE tarafından alındı. İstihbarat kaynaklarından elde edilen bilgilere göre, başta Kabil Uluslararası Havalimanı olmak üzere Afganistan'daki havalimanları ve hava sahasının kontrol edilmesine yönelik stratejik ihaleyi BAE'nin istihbarat şefi gizli bir süreç ve operasyon sonunda aldı.

TALİBAN HEDEF ŞAŞIRTTI

Afganistan'ın başkenti Kabil'deki uluslararası havalimanı ve ülkedeki diğer havalimanlarının işletmesi Taliban yönetimi tarafından geçtiğimiz yıl BAE merkezli GAAC şirketine verildi. Taliban sözcüleri daha önce “ilk seçeneğimiz Türkiye-Katar ortaklığı” açıklaması yapmalarına karşın son derece kritik olan havalimanının işletme hakkının BAE tarafından nasıl alındığı konusunda ise hiçbir bilgi verilmedi. Anlaşmada Afganistan'ın hava sahasının BAE tarafından kontrol edilmesine yönelik bir madde de bulunuyor. Yine 10 yıllık anlaşma ile birlikte Kandahar ve Herat'taki havalimanları da BAE tarafından işletilecek.

KRİTİK HAVALİMANI

Kabil Uluslararası Havalimanı son derece kritik bir öneme sahip. 1960 yılında inşa edilen ve Orta Asya'nın tam merkezinde yer alan havalimanı özellikle bölgeden geçen tüm ticari yolların ortasında bulunmasıyla dikkat çekmekte. Havalimanı Asya'dan Orta Doğu'ya gerçekleşen mal taşımacılığı için de transit merkez konumunda bulunuyor. Peki BAE bu anlaşmayı nasıl sağladı?

GÖLGE İSİM SAHNEDE

Kabil ve Abu Dabi'deki istihbarat kaynaklarının paylaştıkları bilgilere göre süreç BAE'nin Ulusal Güvenlik ve İstihbarat Baş Danışmanı Tahnoon bin Zayed El Nahyan'ın, Taliban'ın askeri kanadının en güçlü kolu kabul edilen Hakkani Ağı'yla bağlantıya geçmesiyle birlikte başladı. Taliban hükümete geldikten sonra ülkenin iç güvenliği de Hakkani Ağı'na bırakıldı. El Nahyan sonrasında Hakkani Ağı'nın iç istihbarat koluyla da ticari ilişkiler kurmaya başladı ve sonunda Afganistan'ın havayolu firması Kam-Air ile bir ortaklık anlaşması imzaladı. BAE bu ana kadar ülkenin havalimanlarına talip durumda değildi.

HAKKANİ KOLU ETKİSİ

BAE'de Devlet Başkanı Muhammed Bin Zayid başkanlığında düzenlenen BAE Finans ve Ekonomik İlişkiler Yüksek Konseyi toplantısında Etihad Havayolları'nın kar getirmeyen bir şirkete dönüştüğüne karar verilerek ülkedeki tüm havacılık faaliyetleri Abu Dabi merkezli ulusal varlık fonu olan ADQ firmasına devredildi. ADQ'nin başındaki isim ise Tahnoon bin Zayed El Nahyan. El Nahyan ülkesinin tüm havacılık varlıklarını eline aldıktan sonra Afganistan hükümeti ile olan ortaklık anlaşmasını doğrudan taşımacılığa dönüştürdü. El Nahyan, Taliban ile anlaşmaya varmak için Hakkani Kolu ile muhalif durumda bulunan ve ülkenin en büyük havacılık yatırımcısı olan Zamari Kamgar'ı aynı masada buluşturdu ve ortak anlaşma yarattı.

THY DEVREDE

BAE adı konmamış halde Kabil Havalimanı'nı adı anlaşmalarda adı geçmeyen GAAC adlı bir şirket ile yönetmeye başladı. Bu süreçte Türk Hava Yolları da (THY) Kabil'e uçuşlara başladı. İlgili dönemde ülkede yalnızca Dubai Hükümeti'nin şirketi olan FlyDubai ve THY varlık gösteriyordu. Bu dönemde Türkiye ve Katar konsorsiyumu Taliban hükümetine Afganistan'daki havalimanlarının yönetilmesi için resmi bir öneride bulundu ancak BAE'nin istihbarat şefi Zayed El Nahyan yeniden devreye girdi ve GAAC şirketini resmiyete dökerek ülkenin tüm havalimanlarını ve hava sahasını yönetmek için anlaşma sağladı.

[email protected]

Kaynak: Web Özel