Böyle "Aile Dizilimi" olur mu?
Netflix’te yayınlanan "Zeytin Ağacı" dizisinden yansıyan aile dizilimi görüntüleri uzman psikiyatrist ve psikologların tepkisine neden oldu. Dizinin kurgusal bir senaryo içermesine rağmen, izleyicilere yansıtılan görüntülerin yanlış algılanıp suiistimal edilebileceği uyarısı yapıldı.
Son yıllarda kişisel gelişim ve ruh sağlığına yönelik yapımlar rağbet görürken, beraberinde bazı "etik" tartışmalarda yaşanıyor. Tartışmaların odağındaki son adres ise Netflix'de yayınlanan "Zeytin Ağacı" dizisi. Birçok ünlü ismin rol aldığı dizide 'Aile Dizimi'ne ilişkin sahneler uzman psikiyatrist ve psikologlar arasında eleştiri konusu olurken, izleyicilere yansıtılan görüntülerin abartılı ve yanlış olduğuna da dikkat çekildi. Haberglobal.com.tr aracılığı ile vatandaşları uyaran uzmanlar, spiritüel içeriklere sahip, bilimsel dayanağı olmayan yeni akım tedavi yöntemlerinin ilgi çekici olsa da endişe verici olduğunu vurguladılar. Öte yandan, dizide sürekli işlenen 'Aile Dizimi'; insanların yaşadığı psikolojik rahatsızlıkların temelinde, kök aile geçmişinde yaşadığı sorunların neden olduğunu savunuyor.
YANLIŞ YORUMLANIR
Psikiyatri Uzmanı Prof. Dr. Hakan Türkçapar, birçok içerikte ruh sağlığı hizmetlerinin süreç ve etiği ile bağdaşmayan özelliklerin göz çarptığına dikkat çekti. Vatandaşları bilimsel olmayan yöntemlere karşı uyaran Prof. Dr. Türkçapar, şu önemli uyarıları sıraladı: "Netflix’de yayınlanan yerli yapımda yer alan içerik toplumda yanlış bir imaj oluşturmaya müsait. Kurgusal bir içerik oluşturulurken yerleştirilen spiritüel öğeler toplumda ruh sağlığı müdahalelerinin yanlış yorumlanması ve aslında bilimsel bir disiplin olan psikiyatri ile psikoloji alanının yanlış tanınmasına sebep olabilir."
BİLİMSEL DEĞİL
"Dizide aktarılan görüntüler bilimsel bir yaklaşım olmadığı gibi tamamıyla kurgusal öğeler içeriyor. Yöntemin kendisi bilimsel bazı bulgularla bilim dışı öğelerin karışımı olmuş. Normalde aile öyküsü, aile ilişkileri terapide ele alınan bir konudur. Örneğin, psikodrama uygulamalarında grupta yer alan bireyler aile üyelerini temsil eden kişiler belirleyebilir ve aralarında yaşanan çatışmaları canlandırabilir. Ancak dizide aile sistemi içindeki dinamikler, ataların yaşadığı travmalarla ilişkilendiriliyor. Bu tür yaklaşımların bilimsel bir temeli yoktur. İnsanların psikolojik sorunlar için konunun uzmanlarından yardım alması, geçerliliği olmayan yöntemlere başvurmaması gerekir."
Dr. Ersin Baltacı (Türkiye Psikiyatri Derneği Grup Psikoterapileri Çalışma Birimi Koordinatörü)
“Aile dizimi, dizi ile popüler olup, insanların ilgisini çekti. Bazı hastalarım, ‘Siz, aile dizimi yapıyor musunuz’ sorusunu yöneltiyor. Aile dizimi kuşaklar arası çeşitli travmaların kişinin şimdiki yaşamını etkileyebileceği bilgisine dayanıyor. Bu zaten uzun zamandır bilinen bir yöntem. Dizideki sorun, yansıtılan görüntülerle alakalı. Elinde sadece bir bilgi ile tüm kilitleri açmaya çalışan kişiler, yanlış izlenimlerin oluşmasına neden olmakta. Psikoterapiyi de ruh sağlığı alanında uzmanlaşmış kişiler yapabilir. Aksi halde çok tehlikeli sonuçlar ortaya çıkabilir."
Töre Simge Korkut ( Uzman Klinik Psikolog )
"Günümüzde ne yazık ki 'terapi' adı altında hiçbir bilimsel zemine oturmayan ritüeller, modellemeler yapılıyor. Kişilerde kısa süreli 'iyilik hali' yani plasebo etkisi yarattığı için bu tarz bilim dışı uygulamalara başvuruyor. Terapide amaç; kısa vadede iyileşme hali değil, kişinin yaşamı boyunca kanıtlanmış bilimsel araçlarla düzenlenen iç dengesinin sürdürülebilir olmasıdır. Bizlere başvuran danışanların bir kısmı bu tarz bilim dışı uygulamalara sosyal medyanın etkisiyle merak ederek gidiyor. Sonrasında travmatize olmuş halde bizim kapımızı çalışıyor. Terapi adı altında sunulan yetkisi olmayan kişilerce yapılan hiçbir bilimsel araştırma temeline dayanmayan uygulamalardan uzak durmalıyız.” Kapak Fotoğrafı: Zeytin Ağacı Dizisi
Kaynak: Web Özel