'Artık Instagram kullanmıyorum...' Sosyal medya detoksu ne kadar mümkün?
Yaşadığımız çağda sosyal medya kullanımı bir şeylerden haberdar olabilmek için vazgeçilmez gibi durmakta. Bazımız ise sosyal medyaya adeta bağımlı... Saatlerimizi telefonun ekranında geçirebiliyoruz. Peki bundan kurtulmak mümkün mü? Ne yapmak lazım? Başaranlar anlatıyor...
Sosyal medya hayatımızın çok önemli bir parçası haline geldi. Eşimizden, dostumuzdan, merak ettiğimiz insanlardan, markalardan, kurumlardan ya da olaylardan haberdar olmanın artık en alışılagelmiş yolu sosyal medya platformlarında yer almak. Düğünler, doğumlar, heyecan verici haberler, acı haberler eksteriyetle sosyal medyadan yayılıyor.
Lakin bu yeni normal, insanın verimliliğinin düşmesine de sebep olabiliyor. Instagram Reels'ta, TikTok'ta, YouTube'da zihnimizi rölantide çalıştırarak geçirdiğimiz saatleri bir düşünürsek tablo daha açık bir şekilde ortaya çıkacaktır. Elbette herkes böyle değil, mutlaka sosyal medyayı sağlıklı kullanmayı başaranlar da var lakin bunda zorlananlar başka yollar deneyebiliyor.
SON ZAMANLARDA ÇOK REVAÇTA
Bu yollardan son zamanlarda en revaçta olanı 'sosyal medya detoksuna' girmek. Pek çok insan, bunu başarmanın zor olduğunu söylüyor. Hatta bunu 'Instagram detoksu' olarak özelleştirebiliriz bile... Söz konusu detoksu deneyip muvaffak olamayanlar olduğu gibi düşünüp hayata geçiremeyenler de var.
“Instagram'ı çok sık kullanıyorum” diyen Özlem Altundağ düşünenlerden... Öğretmenlik yapan 24 yaşındaki Altundağ, “Bir ara bırakmayı düşündüm. Çünkü günümün büyük bölümünü orada geçirdiğimin farkımdayım” diyor.
Kemal S. (32) ise bunu başarmış. “İki seneye yakındır Instagram kullanmıyorum” diyor. Nedenini ise şöyle açıklıyor:
“Çünkü çok fazla vaktimi aldığını düşünüyorum. Ayrıca sürekli hikayelere bakıp, sahte yaşamları görmek de gerçekliğe karşı güvenimi zedeliyor. Instagram ve Facebook'u bıraktım, diğer sosyal medya hesaplarımda zaten istediğim bilgiye ulaşıyorum.”
Pek çok insan da bu detoks fikrine soğuk bakıyor. 24 yaşındaki öğrenci Baran Öntaş da onlardan biri. Genelde yolculukta vakit geçirmek için Instagram'da gezindiğini aktaran Öntaş, “Bırakmayı ya da ara vermeyi düşünmedim, çünkü o kadar sık kullanmıyorum” diyor ve “Ama yolda Instagram'da gezinmek yerine kitap da okuyabilirim” diye ekliyor.
Sosyal medya uzmanı olarak çalışan 25 yaşındaki Buse Erdoğan ise işi sebebiyle sosyal medya platformlarını ve özellikle Instagram'ı çok sık kullandığını ifade ediyor. Lakin Buse Erdoğan kişisel hesabından uzun süredir paylaşım yapmadığını da şöyle vurguluyor:
“Kişisel Instagram hesabımdan uzun süredir paylaşım yapmıyorum. Bu bırakmak sayılıyorsa, bir buçuk senedir bırakmış durumdayım...”
Sosyal medya detoksu hatta daha uzun boylu versiyonuyla internet detoksu global bir fenomen haline gelmiş durumda. Dünyanın dört bir yanından insanlar bunu deniyor. Hal böyleyse ortada bir sorun olduğu da gerçek.
Bu konuda profesyonel destek alan ve deneyimini paylaşan Angelyn Francis ise yaşadığı durumu bir tür bağımlılık olarak tanımlıyor. “Her işe yarayan diyette olduğu gibi detoksun çalışması için emek vermelisiniz” ifadelerini kullanan Francis tavsiyeler veriyor:
📌Uygulamayı açarken yüksek sesle giriş sebebinizi söyleyin.
📌Bildirimleri kısıtlayın.
📌Kimleri takip ettiğinizi ve takipçilerinizi gözden geçirin.
📌Hesaplarınızı profesyonel amaçla kullanıyorsanız, insanları size e-posta ile ulaşmaya yönlendirin.
📌“Odaklanma” ve “rahatsız edilmeme” saatleri belirleyin.
📌Sosyal medya uygulamalarının sizi çekmek için tasarlandığının farkına varın.
📌O zamanda yapabileceklerinizi aklınıza getirin.
DETOKS KAVRAM OLARAK...
Bunlar pek çok tavsiyeden sadece birkaçı. Tüm tavsiyeler çok kıymetli ancak bir irade sergilemek çok daha önemli. Aynı zamanda 'detoksun' kavram itibarıyla kısa vadeli olduğunu da belirtmek lazım. Bir sosyal medya platformundan tamamen çıkmak çok daha zor.
'TEKELLEŞMEYE KARŞIYIM'
Buse Erdoğan, Özlem Altundağ ve Baran Öntaş bir platformdan çıkmaları gerekse bunun Facebook olacağını söylüyorlar. Kemal S. çıkmış bile. Baran Öntaş ise tekelleşmeye karşı olduğu için Facebook, WhatsApp ve Instagram'dan topluca çıkmak isteyebileceğini ifade ediyor.
Lakin soğumanın asıl sebebi aile büyüklerinin de Facebook'u çözmesi. Bu, Türkiye'deki bazı gençleri uygulamadan uzaklaştırdı; bu aşikar. Ancak yine de Facebook'tan da tamamen çıkmak çok rastlanır bir durum değil.
Detoks belki bir müddet denenebilecek bir eylemken artık hayatımızın ciddi bir parçası olan bu platformları verimliliğimizi etkilemeyecek biçimde kısıtlı sürelerde kullanmanın yolunu bulmak hayata ciddi olumlu etkisi olabilecek bir hareket olsa gerek...
*Ek kaynaklar: Toronto Star, The New York Post, Daily Californian, The Guardian
Kaynak: Web Özel