Tek sebep Hamas değil mi? Gazze'de gaz savaşları

Hamas'ın 7 Ekim'de İsrail kentlerine düzenlediği saldırıların ardından başlayan çatışmalar hız kesmeden devam ediyor. İsrail'in 400 bin askerle yapmayı planladığı kara harekatı bütün dünyada endişeye neden oluyor. Bu çapta bir harekatın bölgesel bir savaşı tetiklemesinden korkulurken Suriye ve Lübnan şimdiden sıcak çatışmalarla krize dahil oluyor. Lübnan'dan atılan roketlere karşılık veren İsrail, dün de Suriye'nin başkenti Şam'ı hedef aldı. 
Haber Global Web Özel'e konuşan uluslararası ilişkiler uzmanları İsrail-Hamas çatışmasının uluslararası boyutunu ve bölgesel bir savaşa dönüşme ihtimalini değerlendirdi.

GAZ VE PETROL SAHALARI 

Uluslararası ilişkiler uzmanı ve siyaset bilimci Prof. Dr. Hasan Köni, İsrail'in Gazze'ye yönelik planlarıyla ilgili farklı bir boyuta dikkat çekti. Köni'ye göre Tel Aviv'in Gazze'yi boşaltmak istemesinin nedeni güvenlikle birlikte denizdeki gaz ve petrol sahaları olabilir.

Prof. Dr. Köni şunları söyledi: “ Gazze bölgesini tamamen alıp, daha içeride bir yer vererek deniz kıyısına sahip olmak isteyebilirler. Çünkü hem Gazze'nin açıklarında hem de Mısır tarafında çok önemli gaz ve petrol yatakları var. Kıbrıs'ın altına kadar giden bir alan var. Deniz haritalarında bakılırken Gazze'nin durumu yüzünden o alan haritaların dışında tutuluyordu. Zaten 250 bin kişi Gazze'den göç etmiş durumda. Halkın yüzde 60'ı da savaşçı değil. İsrail bu gaz sahalarını kullanmak istiyor.”

GAZZE'YE BATI ŞERİA HAKİMİYETİ

Batı Şeria'daki Filistin yönetiminin İsrail'i devlet olarak tanıdığını vurgulayan ve böyle bir yönetim modelinin Gazze'de de hakim kılınmak isteneceğini belirten Prof. Dr. Köni şunları söyledi: “Filistin otoritesi iki devletli çözümü savunuyor. Yani İsrail devleti olsun ama Filistin de bir devlet haline gelsin, biraz daha toprakları genişlesin. Hamas ise 'İsrail yok edilmeli' diyor. Gazze bölgesinden Hamas'ın temizlenmesi ve buraya Filistin otoritesinin gelmesi de planlanıyor olabilir. Uluslararası boyut bakımından İsrail'in önünde Gazze'yi boşaltmak için hiçbir engel yok."

BÖLGESEL SAVAŞA DÖNÜŞEMEZ

Kara harekatının bölgesel bir savaşa dönüşme ihtimali olmadığını da belirten Prof. Dr. Köni, “Rusya, İsrail'i  karşısına almak istemiyor. İsrail daha önce de Suriye'de İran güçlerini bombalıyordu. İsrail de Rusya'yı karşısına almıyor. Bu gerginliğin oraya doğru sıçrayacağını zannetmiyorum. ABD gemileri İsrail'in önündeyken Suriye'deki İran güçlerinin bu tarafa gelmesi mümkün değil. Ben çatışmanın İran'a doğru tırmanabileceğini zannetmiyorum. Bu klasik bir İsrail hamlesi” dedi.

EN FAZLA MISIR ETKİLENECEK

Uluslararası ilişkiler uzmanı Prof. Dr. Kamer Kasım da Gazze'ye kara harekatının topyekun bir bölgesel savaşa dönüşmeyeceği görüşünde. İsrail'in karşısındaki ABD gemilerinin bu ihtimali ortadan kaldırdığını, çatışma Lübnan topraklarına kaymadan İran'ın sıcak çatışmalara taraf olamayacağını belirten Kasım, Gazze krizinden en çok etkilenecek ülkenin ise Mısır olacağını söyledi.

İKİ DEVLETLİ ÇÖZÜM ŞART

Gazze'nin boşaltılması durumunda oradaki Filistinlilerin Refah Sınır Kapısı'ndan Mısır'a geçmesinin gündeme geleceğini belirten Kasım, “Mısır'ın bunu kabul etmeyeceğini düşünüyorum. Bir kısmını belki yardım amaçlı olarak alabilir. Mısır'ın da çatışmalara müdahil olmak gibi bir açıklaması yok. Mısır sorunun diplomatik yollarla halledilmesini istiyor. İsrail zaten daha önce de 2014'te kara harekatı yaptı. İki devletli çözüm olmadığı sürece bu kriz böyle devam eder. Ara ara kesilir ama biz bunları 5-6 yılda bir görürüz” dedi. 

ertan.altan@haberglobal.com.tr 

Kaynak: Web Özel