YouTube'da 'algoritmadan' önce onlar vardı! Kimleri meşhur etmediler...

CAN MUMAY – METİN AKTAŞOĞLU / “Toplanın millet! Şu videoya bakın!” Henüz 2007'nin başlarıydı. Sadia Harper, YouTube ofisinde çalışma arkadaşlarını masasına çağırıyordu. Bir çocuk, Alicia Keys'in “Fallin” adlı şarkısını söylüyor, Harper ise “Çocuk harika” diyordu. Şarkıyı söyleyen çocuğun annesi bir süredir kendisini mail yağmuruna tutuyor, bir şekilde oğlu Justin Bieber'ın fark edilmesi ve mümkünse YouTube'un ana sayfasına girmesi için çabalıyordu.

Harper, 'cool avcısı' da denen YouTube'un erken dönem küratörlerinden yalnızca biriydi. Görevi ana sayfada yer almaya değer videolar bulmaktı.

Bugün YouTube'un ana sayfası, güçlü bir öneri algoritmasıyla kişisel ve bölgesel olarak şekillendiriliyor. Ancak bu algoritma ağır eleştirilere de maruz kalmakta. Bunların başında algoritmanın insanları radikal inançlara, komplo teorilerine ve çevrimiçi yankı odalarına yönlendirmek geliyor. Halbuki sitenin ilk günlerinde YouTube, video önerme konusunda çok farklı bir yaklaşım benimsemişti...

EFSANE KADRO KURULDU!

YouTube, 2006 yazına gelindiğinde bir video izleme normuna dönüştüğünde şirket kıymetli ana sayfasında ne göstereceğinin ciddi ölçüde önemli olduğunu fark etti. iTunes'ta yönetici olarak çalışan Mia Quagliarello editör olarak YouTube kadrosuna dahil edildi. Quagliarello, YouTube'da viral videoları daha yayılmadan keşfetme yeteneğiyle efsaneye dönüşen “Big Joe” lakaplı Joseph Smith'le başladı, onu Harper takip etti ve sonraki aylarda bir gazeteci, bir radyo DJ'i ve birkaç YouTube içerik üreticisi yola çıkan Quagliarello, resmi olarak “topluluk yöneticileri” denen ekibiyle adeta YouTube'un çehresini değiştirdi.

YouTube o dönemde en çarpıcısı Justin Bieber olmak üzere pek çok global çapta ünlü çıkardı. Ve bunların neredeyse tamamı YouTube'un küratörleri sayesindeydi. Şimdilerde ise site algoritmasıyla eleştiriliyor.

Teknoloji uzmanı Ahmet Alphan Sabancı, son yıllarda YouTube anasayfasının algoritma tarafından yönetilmesi ile birlikte ana akım medyanın televizyon dizileri ve yarışma programlarının sürekli ana sayfada çıktığını ve asıl içerik üreticisi olanların çok zor bir rekabetin ortasında kaldıklarını ekliyor.

Gizli sekmede açtığımız YouTube ana sayfasında karşımıza çıkan videoların neredeyse tamamı, halihazırda yüksek takipçili sayfaların videolarıydı. Ana sayfada karşımıza çıkan en düşük izlenmeli iki video ise 1.1 milyon aboneye sahip bir televizyon kanalının saatler önce yüklediği bir maç özeti videosuydu.

Ana sayfada en üstte gördüğümüz beş videonun paylaşıldığı YouTube kanallarının ortalama takipçisi sayısı ise Sabancı'nın yorumunu destekler nitelikte 1.9 milyondu.

Binlerce aboneleri var! Dersler bedava... YouTube öğretmenliği!Gündem

'İNSAN MERAKTAN NAZİLERLE İLGİLİ BİR VİDEO İZLESE...'

Sabancı, “Algoritmalar bağlam kurma konusunda da çok zorlanıyor. Bir insan meraktan Nazilerle ilgili bir video izlediyse, algoritma bu insanın içeriği sevdiğini düşünüp faşizm bağlantılı videolar gösteriyor” demekte.

YouTube algoritmasının komplo teorileri ve tehlikeli seviyedeki ayrımcı, ırkçı, şiddet yanlısı görüşleri görünür kıldığına yönelik eleştiriler özellikle 2019'da ABD'de gündeme gelmiş, YouTube bunun üzerine bir açıklama yayınlayarak, “ciddi bir hastalık için sahte bir mucize tedavi tanıtan, dünyanın düz olduğunu iddia eden veya 11 Eylül gibi tarihi olaylar hakkında bariz bir şekilde yanlış iddialarda bulunan videolar gibi kullanıcıları zararlı şekillerde yanlış bilgilendirebilecek içerikler” önermeyi bırakacağını dile getirmişti.

Sabancı, Twitter’ın da benzer bir algoritma ile çalıştığını ifade ederken, bu sebepten polemik yaratan içeriklerin sürekli Twitter tarafından ön plana çıkarıldığını söylemekte.

'İÇERİK ÜRETİCİLERİNİN 'ABONE OLUN' DİYE ISRAR ETMESİNİN SEBEBİ...'

Teknoloji uzmanı aslında insanların Youtube’dan abone oldukları kanalların içeriklerini tek bir sayfada görebildiklerini ama bunun yerine ana sayfayı tercih ettiklerini söylerken, “Bugün içerik üreticilerinin ‘abone olun’ diye ısrar etmesinin sebebi, sizlere bildirim yolu ile içeriklerini ulaştırabilmek” ifadelerini kullandı.

İçerik üreticilerinin sürekli olarak değişen ancak nasıl değiştiği de tam olarak belli olmayan algoritmaları anlamaya çalıştığını aktaran Sabancı, bunun yorucu bir şey olduğunu bazı dijital yayıncıların platformun ne istediğini anlamaktan yoruldukları için mesleklerini bıraktıklarını anlatıyor.

Ek kaynaklar: The Atlantic (“Just a Few People Crowned Some of YouTube’s Earliest Hits” ve “The Reason Conspiracy Videos Work So Well on YouTube”) YouTube Official Blog (“Continuing our work to improve recommendations on YouTube”)

YouTube'da 'playlist'ler dönemi... Hayallere fon oluyor!Kültür Sanat

Kaynak: Web Özel