Aldatmalar arttı, dedektiflere gün doğdu

Yayınlanma: 28.01.2025- 09:18

Son Güncelleme 28.01.2025 - 18:21

Gündem haberleri Yaşam Haberleri Aşk Evlilik Boşanma İstihbarat Evlilik Hakkında Her Şey

Aldatmalar arttı, dedektiflere gün doğdu

Toplumdaki güven sorunu dedektiflerin iş yükünü artırırken, birçok kişi soluğu dedektiflik bürolarında almaya başladı. Kimi sadakatinden şüphelendiği eşini kimi çocuğunu kimi de evleneceği kişiyi araştırmak için yüzbinlerce lirayı gözden çıkartıyor. Takip ettikleri işe göre günlük 20 bin TL'ye kadar kazanç sağlayan dedektiflerin henüz yasal bir statüsü bulunmazken, elde ettikleri görüntü ise mahkemelerde delil yerine geçmiyor.

Tarihin ilk özel dedektifi François Vidocq'tan bu yana 200 yıllık geçmişi bulunan dedektiflerin sayısı son zamanlarda giderek artmaya başladı. Henüz yasaları olmasa da büyükşehirlerde çok sayıda dedektiflik büroları bulunuyor. Dedektiflerin en çok takip ettikleri konuların başında eş sadakatsizliği geliyor. Eşlerini takip ettirmek isteyen kişilerin en az 100 bin TL'yi gözden çıkarmaları gerekiyor. Fiyat, işin zorluk derecesine göre değişirken dedektif olmak isteyenlerin dikkat çekmemeleri için silik görünümlü kişilerden oluşmamaları da önem taşıyor. Toplanan deliller ise genelde çiftler arası ihaneti belgelese de mahkemede delil olarak kabul edilmiyor. Kayıplar, öğrenci takibi, evlilik öncesi araştırma, hırsızlık gibi konularda dedektif tutulabiliyor.

Aldatmalar arttı, dedektiflere gün doğdu - Resim : 1 — Dedektif piyasasında ödemeler günlük yapılıyor. Avukat Emre Doğan ise, mahkemenin delillerin hukuka uygun elde edilip edilmediğini ve sunum şekillerinin iyice incelenmesi gerektiğine de dikkat çekiyor.

KANIT GETİRİLMELİ

Kimi zaman kılık da değiştiren dedektiflerin genellikle polis ya da asker kökenli olmaları daha çok tercih ediliyor. Müşteriye ise fotoğraf ya da yazı gibi kanıtlar sürülmesi şart. Dedektiflik üzerine ilk yasa tasarısı Meclis'e ilk kez 1994 yılında dönemin Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel döneminde getirilmiş ve o dönem özel hayatın gizliliğini ihlal gerekçesiyle reddedilmişti. Eskiden gazetelerde 'iş takibi yapılır' şeklinde ilan veren dedektifler şimdilerde teknolojinin de nimetlerinden faydalanarak olayları daha hızlı çözebiliyorlar.

SUÇ TEŞKİL EDEBİLİR

Avukat Emre Doğan, dedektiflerin topladıkları delillerin mahkemede ispat olarak kabul edilip edilmeyeceğine dair şunları söyledi: "Kimi zaman tarafların özel dedektif bürolarıyla anlaşma yoluna giderek delil elde etmeye çalıştıklarını görmekteyiz. Ancak dedektif bürolarının planlı, hazırlıklı ve sistematik bir şekilde delil elde etmek yahut delil oluşturmak adına kişilerin özel hayatlarının gizliliğini ihlal etmesi suretiyle elde edecekleri deliller hukuka aykırı yollarla elde edildiğinden bu eylemleri suç teşkil edecektir. Hukuka aykırı delillerin ise yasal düzenlemeler ve yargı kararları gereği mahkeme tarafından bir vakıanın ispatında dikkate alınması ise mümkün değildir. Bu nedenle yukarıda izah edildiği üzere hukuka aykırı olarak elde edilen deliller ispat bakımından delil niteliği taşımaz."

YASADA YERİ YOK

Narkotik şubeden emekli polis İsa Altun, kendisine de çok sayıda dedektiflik teklifi geldiğini ancak kabul etmediğini belirterek, "Dedektifçilik yapılıyor ama yasal değil çünkü kişisel verilerin gizliliği ihlal ediliyor. Dedektif yasasının çıkması ve bu durumun yasal zemine oturtulması şart. Dedektiflerin de hakları var ve onları koruyacak bir yasaları çok. Bu dedektif bürolarında da genelde cinayet, asayiş, narkotik şubeden emekli polisler çalışıyor. Fiziki takip sırasında fark edilmeden fotoğraf çekebilmek için yeteneğe ihtiyaç var" dedi.