Yine aynı korku, Depremi tetikleyecek mi?

Kuzey Amerika Kıtası'nda 8 Nisan'da yaşanacak 'tam güneş tutulması' deprem tartışması başlattı. Tartışmaların nedeni ise 11 Ağustos 1999'da gerçekleşen ve Türkiye'deki birçok kentten gözlemlenen güneş tutulmasından kaynaklanıyor. Bu tarihten 6 gün sonra meydana gelen Gölcük merkezli büyük depremde 20 binden fazla insan yaşamını yitirmiş, depremi "tutulma etkisi" olarak yorumlayanlar olmuştu. Aradan geçen 25 yıl sonra fısıltı gazetesi yeniden aynı dedikoduları yaymaya başladı. Endişelerin yersiz olduğunu dile getiren İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü Genel Astronomi Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Adnan Ökten ise 'haberglobal.com.tr'ye yaptığı açıklamada, "Zaman zaman insanlarda korku ve panik yaratmaya çalışan kişiler olduğunu görüyoruz. Güneş tutulması ile deprem arasında bağlantı yok. İstatistik olarak tutulma ile depremin denk gelme ihtimali de son derece zayıf. Güneş tutulmasında dünyaya etkileri konusunda da ekstra anormallik yok" diye konuştu.

DEPREM PİYASASI OLUŞTU

Deprem Uzmanı Dr. Ramazan Demirtaş da Türkiye'de adeta deprem piyasası oluştuğuna dikkat çekerken, "Ne güneş tutulması ne de ay tutulmasının depremlerle yakından uzaktan alakası yok. Tesadüfi olarak 17 Ağustos 1999’u gösterip arkasından her 'güneş tutulması depremi tetikliyor' demek doğru değil. Büyük depremler nasıl oluyor? Fayda biriken bir enerji var. Büyük bir deprem için belli bir sürenin geçmesi gerekiyor. Yani diyelim 7 ve üzeri bir deprem için Kuzey Anadolu fayında 200 ile 600 yıl boyunca enerji birikmesi gerekiyor. Doğu Anadolu fayında 6 Şubat depremlerini siz ancak bin yıllık bir birikimden sonra yapabilirsiniz" dedi.

Güneş veya herhangi bir gezegenin fay hatlarını hareketlendirmesinin mümkün olmayacağını da sözlerine ekleyen Dr. Demirtaş, "Güneş tutulmasının depremi tetiklediğini söyleyen arkadaşlar deprem bilimci değil. Biz yıllardır bu fayların içerisinde çalışan bilim insanlarıyız. Ne ay tutulması ne de güneş tutulması fayda bir santim bile harekete yol açamaz.  Bu ülkede deprem bilimciliği sulandırıldı. Uzman olmayan, depremle yakından uzaktan ilgisi olmayan birçok hem akademik hem de sosyal medyada parazit gibi türeyen tipler bu işi bir şekilde ranta çevirdiler" ifadelerini kullandı.

RASLANTISAL OLAYLAR

Prof. Dr. Şerif Barış (Deprem Uzmanı)

"Dünyadaki depremler, uzay, güneş veya ay tutulmasıyla ilişkisi olmayan olaylardır. Ancak zaman içerisinde genellikle sismoloji ve depremlerin oluşumunu bir şeylerle ilişkilendirmek isteyen insanlar ay ve güneş tutulmaları ile deprem bağlantısı kurmaya çalışıyor. Ancak her güneş tutulmasından sonra büyük deprem olmuyor. Mesela 'mega deprem' olarak adlandırılan 2011 yılında Japonya'da meydana gelen büyük depremin öncesi ya da sonrasında da herhangi bir güneş tutulması yoktu. O yüzden insanların rahat olmaları lazım. Güneş tutulmaları ayrı depremler ayrı olaylardır."

TÜRKİYE'DE GÖRÜLMEYECEK

Öte yandan, 8 Nisan'daki tam Güneş tutulması, Meksika, ABD'nin doğu bölgeleri ve güneydoğu Kanada'dan izlenebilecek ancak Türkiye'den gözlemlenemeyecek. NASA'ya göre, 2044 yılına kadar ABD'den görülebilecek başka bir tam güneş tutulması olmayacak.

kardelen.yuksel@haberglobal.com.tr

Kaynak: Web Özel