İşgal altında binlerce yıl! Filistinliler kimdir?

İsrail'in Gazze'de başlattığı soykırımın bölgesel bir savaşın fitilini ateşlemesinden endişe edilirken; dünyada milyarlarca vicdanlı insanın kalbi, ağır koşullar altında yaşam savaşı veren Filistinlilerle birlikte atıyor. Özellikle Batılı kamuoyu; acı çeken Filistin halkının kim olduğunu, bugünlere nasıl geldiğini merak ediyor. Video paylaşım sitelerinde ve sosyal medya platformlarında Filistin'in tarihi ile ilgili çok sayıda içeriğe yer veriliyor. Tarihe ilgi duyanlar bugünkü Filistinlilerin bölgedeki geçmişini araştırıyor. En çok sorulan soru ise; "Filistinliler eski Filistinlilerin günümüzdeki torunları mı?" Bu sorunun farklı boyutları olan pek çok cevabı var. Ancak binlerce yıldır defalarca kez işgale maruz kalan topraklarda kök salan bütün halklar ortak bir kaderi yaşıyor.

KENAN ÜLKESİNİN HALKI

Eski Filistinliler, "Kenan ülkesi" adı verilen topraklarda; Akdeniz kıyısında yaşayan bir kavim olarak biliniyor. Tarihsel kayıtlarda ülkenin toprakları Mısır sınırından, Fenike sınırına kadar uzanıyor. Ülkenin iç kesiminde ise İsrailoğulları bulunuyor. Tarihsel verilerin analizinden çıkan sonuçlara göre Filistinlilerin iki göç dalgasıyla bulundukları topraklara geldikleri tahmin ediliyor. MÖ 2.000 civarında Ege kültürünün Levant'a doğru genişlediğine dair kanıtlar olduğu belirtilirken Minosluların bu bölgede koloniler kurduğu kesinleşmiş durumda. Yüzyıllar sonra Mısır'ın işgal edildiği dönemde Ege'den bir göç dalgası daha olduğu tahmin ediliyor. Kurulan kolonilerin zaman içinde Filistinlileri oluşturduğu düşünülüyor.

DÜŞMANLIĞIN TARİHİ ESKİ

Tarihçilere göre eski Filistinlilere ne olduğunu anlamak için Filistinlilerin aslında ne olduğunu anlamak gerekiyor. Tarihsel kayıtlarda bölgede göçlerle oluşan halkın tümüne "Filistinli" adı veriliyor. Kıyıdan iç kesimlerde yaşayan İsrailoğullarının, Filistinlilere karşı düşmanlık yaptığı o dönemin kayıtlarında da yer alıyor. MÖ 600'lerde ise Babil Kralı Nebukadnezar bölgeye savaş açarak bütün Filistin'i işgal ediyor.

ESKİ HALKLAR NEREDE?

MÖ 5. yüzyıla gelindiğinde ise Filistin'deki eski ulusun izlerinin tamamen silindiği görülüyor. O halde Filistinliler nereden geldi? Bu sorunun cevabının hem basit hem de karmaşık olduğu belirtiliyor. 'Filistinli' terimi tarihsel olarak Filistin'de yaşamış insanları ifade ediyor. Batılılar açısından bu kavram başta Yahudileri de kapsıyor. Yunanlar, Mısır ile Fenike arasındaki bölgenin tamamı için 'Filistin' terimini kullanıyor. Yunanlar kıyı halkına 'Filistinliler' iç kesimdekilere 'İsrailliler' diyor. MS birinci ve ikinci yüzyıllarda 'Suriye Palaestina' terimi kullanılıyor.

FARKLI ETNİK KÖKENLER

'Filistinliler' terimi modern zamanlarda sadece Filistin'de yaşayanlar için bir tanımlama olarak ortaya çıkarken başlangıçta çeşitli etnik kökenleri içeriyordu. Ancak, yıllar içinde bölgede belirgin milliyet olarak Araplar ortaya çıktı. Bugünkü Filistinlilerin çoğunluğu Araplardan oluşuyor. Büyük bölümünü Müslüman Araplar oluştururken, Filistin'deki Hıristiyan Araplar da kendilerini Filistinli olarak tanımlıyorlar. Geleneksel olarak çoğu Filistinli, ailelerinin izini İslam'ın bölgeyi fethettiği döneme, hatta daha önce bölgeye yerleşen Arap kabilelerine kadar götürüyor. Arap nüfusa ek olarak, günümüz Filistinlilerinin birçoğunun da antik kökenlerden geldiği tahmin ediliyor; modern Filistinliler arasında torunları olduğu düşünülüyor.

ertan.altan@haberglobal.com.tr 

Kaynak: Web Özel