Hatay için Ortak Akıl, Asi Nehri'ne Yeşil Koridor

6 Şubat depremlerinde en ağır hasarı alan kentlerden Hatay'da tarihi kent merkezi Antakya ile depremin vurduğu diğer ilçeleri ayağa kaldırmak için çalışmalar sürüyor. Antakya'nın yeni imar planı kamuoyuna açıklanırken, kentte görev yapan sivil toplum örgütleri de sahadan topladıkları verilerle yeni rapor hazırladı. Raporda Asi Havası'nda yer alan şehir merkezi ile tarihsel dokunun yeniden inşasına yönelik değerlendirmeler yapıldı. Mimarlar Emre Arolat, Murat Tabanlıoğlu, Prof. Dr. Ece Ceylan Baba ve Levent Erden’in öncülüğünde kurulan ve danışmanlığını Prof. Dr. İlhan Tekeli’nin üstlendiği Ortak Akıl-Antakya Platformu, 2023 yılında depremin hemen ardından kurulduktan sonra çalışmalarına başlamıştı. Geçen 22 Ocak'ta yayımlanan ve deprem sonrası bir yıllık sürecin değerlendirildiği raporda Ortak Akıl-Antakya Platformu’nun ulaştığı sonuçlar arasında tarihi şehir merkezinde neler yapılması gerektiği detaylı bir şekilde tarif ediliyor.

YÜZBİNLERİ İLGİLENDİRİYOR

Raporda aktarılan verilere göre, deprem öncesinde 538.000 kişinin yaşadığı bölgede 90.000-100.000 kişinin barınma ihtiyacının konteyner kent ve çadırlarda karşılandığı, kalan geniş nüfusun önemli bir kısmının başka illere göç ettiği, bir kısmının çevre köylere ve Arsuz’a taşındığı, küçük bir bölümünün ise zor şartlarda Antakya ve Defne’de yaşamaya devam ettiği belirtiliyor. Raporda “Depremden sonra kendi çözümlerini üretmiş depremzede sayısı, bu tahminlere göre, 260.000- 270.000 civarında olmalıdır. Bu nüfusun önemli bir kısmı ile şimdi konteyner ve çadır kentlerde yaşayan 90.000-100.000 kişi yeniden imar ve planlama çalışmalarının somut sonuçlarını sabırsızlıkla beklemektedir” deniliyor.

ASİ HAVZASI'NA YEŞİL KUŞAK

Raporda Antakya şehir merkezinde Asi’nin Batı yakasında kalan alanın “Pilot Proje” alanı olarak ele alındığı belirtilerek, şunlara dikkat çekiliyor: “Antakya için hazırlanan kentsel tasarım çalışmasının en önemli iddialarından biri uzun süredir tahrip edilen Asi havzasının sağaltılması yönündeki öneridir. Bu bağlamda Asi ve Asi’ye bağlanan dere yataklarında açılan yeşil koridorlar makro ölçekte olumlu bir ilke kararı olarak okunabilir.”

ESKİ KENT DOKUSU

Raporda bu kararın mülk sahipleri ile müzakeresi konusunda önerilerde bulunularak, hukuki sorunların nasıl çözüleceğinin üzerinde durulması gerektiği vurgulanıyor. Bölgenin geneline yönelik hazırlanan projelerin yereldeki müzakere sürecinin önüne geçmemesi gerektiğinin altı çiziliyor. Merkezde yer alan bu özel bölgenin çevresi ile entegrasyonu, doku bütünlüğünün veya kentsel sürekliliğin nasıl sağlanacağı konusunda tartışmalar yapılması gerektiği belirtiliyor.

MODERN DÖNEM UYARISI

“Ortak Akıl” raporunda şehrin modern dönemine ait nitelikli ilk mimari örneklerin önemli bir kısmının da Riskli Alan Sınırları” içinde kaldığı belirterek şunlar kaydediliyor: “Kışlasaray Mahallesi’nde, Sümerler’de, Kurtuluş Caddesi’nde, Mustafa Kemal Caddesi’nde yer alan pek çoğu özgün niteliklere sahip ilk modern mimarlık örneklerinin büyük kısmı maalesef depremden önceki kentsel dönüşüm dalgası sırasında kaybedilmişti. Bu kentsel dönüşüm sürecinin neden olduğu kayba rağmen depreme karşı yeterli bir koruma sağlamadığını 6 ve 20 Şubat’ta acı bir şekilde gördük. Yeni verileri de dikkate alarak şehrin modern dönemine ait hafızasının da tarihi merkezin koruma prensipleri içinde değerlendirilmesi gereklidir.”

[email protected]

Kaynak: Web Özel