Adım adım ekolojik yıkıma, denizlerde korkutan ısınma

Küresel iklim değişikliğine bağlı sıcaklık artışı, beraberinde deniz suyu sıcaklıklarında da rekor artışa yol açtı. Ekosisteme darbe vuracağı belirtilen artan deniz suyu sıcaklıkları, Akdeniz kıyılarında 33 dereceye kadar çıkarken, Karadeniz sahillerinde bile 27, 28 ölçülen sıcaklık değerleri uzmanları endişelendiriyor. Son verilere göre Adana Karataş, Hatay İskenderun, Mersin, Antalya, Kemer, Fethiye, İzmir ve Yalova sahillerindeki deniz suyu sıcaklıkları 30 dereye  ulaşmış durumda. İstanbul Boğazı'nın yanı sıra Cide, Bartın, Ünye, Giresun sahillerinde bile 28 dereceyi bulan deniz suyu sıcaklıkları, istilacı türlere davetiye çıkartırken, denizlerdeki oksijen seviyesinin yarı yarıya azaldığı uyarısı da yapıldı. 

FIRTINA HÜCRELERİ GELECEK

Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi Meteoroloji Laboratuvarı Başkanı Adil Tek ise birçok kıyı bölgesinde, deniz suyu sıcaklıklarının 26 derece eşiğini geçtiğini belirtirken, "En kritik noktalar İstanbul Boğazı ve Karadeniz. Son yılların en yüksek deniz suyu sıcaklıklarını görmekteyiz. Ağustos'un ikinci yarısından itibaren kuzeyden gelecek kuvvetli serin hava; Marmara ve Karadeniz Bölgesinde fırtına hücreleri oluşturabilir. Önümüzdeki süreçte şiddetli yağış riski var" diye konuştu.

TOPLU ÖLÜMLER 

Türkiye Tabiatını Koruma Derneği (TTKD) Bilim Danışmanı Dr. Erol Kesici ise artan deniz suyu sıcaklıklarından endişeli olduğunu ifade ederken, "Kıyılardaki sıcaklık artışı ekosistemdeki balık göçlerini aşırı hızlandıracak. Bizim kıyılarımızdaki balık türleri böylesi sıcaklıklara alışık olmadığından Karadeniz'e göçler başlayacak. Ancak bu kez de Karadeniz ekosisteminde bozulma ve toplu balık ölümleri görebiliriz" dedi.

ZEHİRLİ ALG PATLAMASI 

Kızıldeniz'den gelecek istilacı türlerin sayısında ciddi artış yaşanacağına da dikkat çeken Dr. Kesici şu bilgileri paylaştı: "İstilacı balık türleri kadar, denizanası popülasyonunda da ciddi artış yaşanabilir. Ekosistemin tahribata uğraması çok tehlikeli. Türk denizleri, ilkbaharda eriyen kar suları ile beslenemedi. Denizlerdeki azot ve fosfor miktarı artarken bu durum siyanobakteri ve zehirli alglerin atışı anlamına geliyor. Dahası zehirli algler akarsulardan Anadolu ana karasının içlerine kadar girebilir."

OKSİJEN TÜKENİYOR

Eski Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Müsteşarı Prof. Dr. Mustafa Öztürk de deniz suyu sıcaklıklarının anormal yükseldiğini dile getirirken, "Sıcaklıklar arttıkça denizlerin karbon yutak alan özelliği azalıyor. Denizlerdeki oksijen seviyesi 4.5 mg/litre seviyesinde. Oysa bu değer normalde 8mg/litredir. Oksijen azaldıkça karbondioksit yutak özelliği kaybolur."

"Unutmamak gerekir; sera gazı salımlarının büyük kısmı denizler tarafından emiliyor.  Bir diğer sorun ise hassas balık ve kabukluların denizlerimizi terk etmesi. Bu durum istilacı türlerin denizleri ele geçirmesi anlamına gelir. Deniz suyu sıcaklığına bağlı buharlaşma daha fazla olacağından ani ve şiddetli yoğun yağışlar ile fırtınaların sayısında da ciddi artışlar olacak." 

SICAKLIK REKORU 

Prof. Dr. Mustafa Sarı  (Bandırma 17 Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Öğretim Üyesi)

"İnsanlık tarihi boyunca en sıcak temmuz ayını yaşıyoruz. 1940-2024 arası yaşanmış olsan en sıcak gün 21 Temmuz'da gerçekleşti. Bu sıcaklık değerleri sürerse denizlerimiz ısınmaya devam edecek. Hızlı bir şekilde harekete geçerek, deniz canlıların davranışlarını incelemeli ve yeni programlar geliştirmeliyiz."

[email protected] 

Kaynak: Web Özel