Avrupa ve NATO'da kriz kapıda!

İlk Başkanlık döneminde (2017-2021) ulusal ve uluslararası hukuk kurallarını tanımadığı iddiasıyla hem kabinesinde ve Kongre'de hem de Birleşmiş Milletler ve NATO toplantılarında sıklıkla eleştirilen Donald Trump'ın Ocak ayında resmen başlayacak ikinci döneminde nasıl bir tutum izleyeceği merak ediliyor. Trump'ın küresel dengelere karşı tutumunu ABD'nin ünlü hukukçularından Lee Hudspeth, Haber Global Web Özel'e değerlendirdi. ABD'nin önde gelen Anayasa hukuku uzmanlarından, Teksas Eyaleti eski Baş Yargıcı Hudspeth'e göre Trump partisine Kongre'de de ezici bir üstünlük yarattığı için eski dönemine kıyasla artık çok daha güçlü. Hudspeth yeni Başkan'ın seçim sonuçlarına dayanarak yürütme gücünü tek elde toplamaya çalışabileceğini de iddia ederek şu çarpıcı açıklamalarda bulundu:

GÜÇ YÜKSEK MAHKEME'DE

“Başkan Donald Trump hakkında yalnızca New York Eyaleti'nde 30'dan fazla davadan hüküm bulunuyor. Bu kararlar ABD Yüksek Mahkemesi'ne kadar uzanan bir temyiz süreci anlamına geliyor ve Yüksek Mahkeme'nin (Supreme Court) sergileyeceği tutum Trump'ın ikinci döneminin gerçek anlamda ilk büyük krizi olacaktır. Diğer yandan 6 Ocak 2021 tarihli Kongre saldırısı davasında ise Yüksek Mahkeme, Başkan olduğu dönemin kısmi dokunulmazlık kapsamında olduğunu açıkladığı için bu davadan da sonuç elde edilemez. Florida Eyaleti'nde ise Trump'ın Başkanlık dönemi üst düzey gizlilik içeren belgeleri sakladığına yönelik bir dava da yürütülüyordu ancak dava yaz ayında düşürüldü. Seçim sonuçlarını değiştirmeye yönelik Georgia Eyaleti'ndeki dava ise Başkanlık süresi boyunca ön karar aşamasında bekleyebilir. Dolayısıyla Trump'ın yeniden Başkan seçilmesi, hakkındaki davaların akıbetini de belirleyecektir ancak Trump iç hukuku esnetmeye ya da delmeye çalışırsa Yüksek Mahkeme süregelen davaları karara bağlamaya yönelebilir.”

TRUMP TAM YETKİYE SAHİP

“Donald Trump'ın ilk döneminde başta NATO olmak üzere yaşanan tüm krizlerde her zaman ABD'nin tarafı olduğu sözleşmelerdeki maddeler ileri sürüldü. NATO örneğinde ittifakın ortaklık payı maddesi, Rusya-Ukrayna Savaşı'nda ABD'nin en eski yasalarından birisi olarak müdahil olmama yönündeki emsal geleneği, Meksika'daki sınır duvarı tartışmasında ulusal güvenlik yasaları ve mültecilere ilişkin olarak da ABD Vatandaşlık Yasası gündeme getirildi. Diğer yandan ABD Anayasası'nın İkinci Maddesi 1. Bölümü, Yürütme gücünü bütünüyle ABD Başkanı'na bırakan bir boşluk yaratıyor. Geçmişte çok sayıda Başkan tarafından kullanılan bu yorumlama biçimini Üst Mahkeme de 2020 yılında kabul etti. İç Savaş döneminin Başkanı Abraham Lincoln iki yıl içinde 3 kez bu yorumlama biçimine başvurdu. Elbette ABD hukukunda 'Birleşik Yürütme Teorisi' adı verilen bu yorumlama ülkenin olağanüstü koşulları için geçerli ve dış politikada başvurulmuş bir emsali de yok. Yine de Trump'ın bu güce sahip olduğu unutulmamalı.”

TRUMP GÖZÜ KARA DAVRANACAK

“Başkan'ın ABD yasalarına dayanarak iç ve dış politikada alacağı kararlarda onu engelleyecek asıl güç Kongre'nin iki kanadındaki çoğunluk kararında gizlidir. Başkan'ın birçok kararı Kongre'nin iki kanadından da geçmek zorunda. Trump partisini iki kanat içinde de çoğunluk haline getirdiği için Cumhuriyetçilerin Başkan'ın dış politika kararlarını bütünüyle desteklemesi beklenir bir durum olacaktır. Trump'ın eski dönem hukuki tutumunu göz önünde bulundurduğumuzda gerek NATO ve Avrupa'da gerekse de Orta Doğu'da çok daha gözü kara önlemler ve inisiyatifler alacağını söyleyebilirim.”

[email protected]

Kaynak: Web Özel