Hint-Avrupa yolu... Fantastik bir güzergah

Hindistan’ın başkenti Yeni Delhi’de gerçekleşen G20 Zirvesi’nde imzalanan Hindistan-Ortadoğu-Avrupa Ekonomi Koridoru Anlaşması ile Hindistan'dan Almanya'ya uzanan bir koridor kurulmasına karar verildi. Anlaşmayı imzalayan ABD, Hindistan, Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri, Fransa, Almanya, İtalya ve Avrupa Birliği, kısa adı IMEC olan proje ile Çin'in “Kuşak-Yol” projesine alternatif oluşturmayı amaçlıyor. Hindistan'ın Mumbai Limanı'ndan başlayan güzergah, Arap Yarımadası, İsrail ve Akdeniz üzerinden Yunanistan'a oradan da Avrupa içlerine taşınıyor.

FIRSATLAR DA VAR ZORLUKLAR DA

Demiryolu, karayolu ve denizyolunu kapsayan projeyi haberglobal.com.tr'ye değerlendiren uzmanlar, söz konusu güzergahta Hindistan lehine jeopolitik fırsatlar olsa da hem teknik olarak hem de finansman açısından zorluklar bulunduğuna dikkati çekiyor. 

O LİMANLARI ZATEN ÇİNLİLER İŞLETİYOR

Başkent Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü'nden Hasan Ünal, Hindistan'ın Çin kadar büyük bir üretim merkezi olmadığını belirterek şunları söyledi: “Çin'in üretimi bugün itibarıyla Hindistan'ın 4-5 katından fazla. Çin'in potansiyeli de çok yüksek. Hindistan'ı Çin'le rakip tutmak istiyorlar. Ukrayna savaşının başlamasından bu yana Hindistan çok dikkatli bir şekilde ortada durmaya çalışıyor. 'Çin'le sorunlarım var Batı'yla ittifak halinde hareket etmeliyim' demiyor. Hindistan'ın ulusal çıkarları da bunu gerektiriyor.  Finansmanı, hazırlıkları ve diğer faktörleri bir araya getirdiğimizde Çin'in kuşak ve yol projesiyle boy ölçüşmesi, ona alternatif olması mümkün değil. Hindistan'ın projesi şu anda kağıt üzerinde. Çin'in kuşak ve yol projesi ise epey mesafe kat etmiş durumda. Hindistan'ın ürünlerinin geleceği Pire Limanı şu anda Çin tarafından işletiliyor. Güzergahta yer alan İsrail'in limanı Çinlilerin işlettiği bir liman. Dolayısıyla biraz da fantastik bir proje bu yönüyle. Hayalci demek daha doğru.”

BATI, ORTADA BIRAKMAYI SEVER

Prof. Dr. Ünal “Batılılar alay-ı vâlâ ile bir işe kalkışıp sonra yer alan ülkeleri ortada bırakmayı severler. Bu iş bana biraz öyle görünüyor. Bu anlaşmada yer alan ülkeler aynı zamanda başka projeler içinde de yer alabilirler. Bunları göreceğiz. Ayrıca Çin'le Hindistan arasındaki düşmanlık ortadan kalkıp işbirliğine de dönüşebilir” dedi.

ABD'NİN HAMLE GİRİŞİMİ  

Hindistan'ın ABD, Rusya ve Çin karşısında denge siyaseti güttüğünü belirterek, söz konusu koridorun Türkiye'ye muhtemel etkilerini değerlendiren Siyaset Bilimci Hasan Köni şunları söyledi: “Biz Zengezur Koridoru'nu açmaya çalışıyoruz. Bu, Çin'den gelen Avrupa'ya uzanan bir yol. ABD orada olay çıkarmaya çalışıyor. Ermenistan bu bölgede ABD ile askeri manevra yapmak istiyor. Rusya, Ermenistan Başbakanı'nı çağırıp fırçaladı. Zengezur Koridoru Türkleri birleştireceği için İran rahatsız. Yol ve Kuşak projesi bu gelişmelerle uğraşırken bunu gündeme getirdiler. Çünkü Batı, Çin'e karşı bir şey yapmak istiyor.”

HATLAR ZORLAŞTIRIYOR

Uluslararası İlişkiler Uzmanı İkbal Dürre, projenin teknik zorluklarına değindi. İkbal Dürre, “Bu projenin bir dizi sorunu var. Öncelikle teknik olarak çok zor bir proje. Hem karayolu hem demiryolu hem denizyolu olması projeyi zorlaştırıyor. Çin'in yol projesi kadar rahat uygulanabilecek bir proje değil. Ancak diğer yandan böylesi büyük bir ticaret yolu Batı'dan destek alır. Çünkü Asya-Avrupa ticaretinde Çin'in inisiyatifinde bir yapı ABD'nin çıkarlarına uymaz. Kuşak Yol Projesi ile Çin'de üretilen bir ürün 5 günde Avrupa pazarlarına ulaşabilecek. Bu ABD'ye darbe olur. Jeopolitik gelişmeler de Hindistan'ın projesinin şansını artırabilir” dedi.

ertan.altan@haberglobal.com.tr 

Kaynak: Web Özel