Antibiyotik felaketi... AIDS kadar tehlikeli!

Avrupa Hastalık Önleme ve Kontrol Merkezi (ECDC), 18 Kasım'da başlayan ve 24 Kasım'da sona erecek olan Dünya Antibiyotik Farkındalık Haftası kapsamında bir rapor yayınladı. Dünyada dirençli bakteri, virüs, parazit ve mantarların türlerinde artış yaşandığı belirtilirken, “süper mikroplar” olarak nitelenen mikropların her yıl dünya çapında 1 milyondan fazla kişinin ölümüne neden olduğu kaydedildi.

İYİ MİKROPLAR DA ÖLÜYOR

Avrupa Hastalık Önleme ve Kontrol Merkezi'nin çalışmasında yer alan uzmanlar bu duruma yol açan temel sebebin, enfeksiyonu tedavi etmek için uygulanan antibiyotiklerin sadece enfeksiyona neden olan mikropları öldürmemesi olduğunu belirtiyor. Yani antibiyotikler vücudumuzun ihtiyaç duyduğu 'iyi mikroplar'ın da birçoğunu yok ediyor. 

HER SEFERİNDE DİRENÇ GELİŞİYOR

Antibiyotik kullanımının, mikropların kendisini dirençli halen genetik bilgiyi ileri taşımasına yol açtığı artık bir bilinen bir durum. Bu bilgi hayatta kalanlar tarafından diğer mikroplara aktarılıyor. Böylece antibiyotik direnci, antimikrobiyal direnç olarak yayılıyor. Yani her antibiyotik aldığımızda, giderek daha dirençli hale gelen mikroorganizmaların üremesine yardımcı oluyoruz.

SAĞLIK SİSTEMİ AŞIRI YÜKLENDİ

Avrupa Hastalık Önleme ve Kontrol Merkezi'nin ortaya koyduğu son rakamlar Avrupa genelinde tehdidin arttığını ortaya koyuyor. Kuruluş Avrupa genelinde antibiyotiğe dirençli enfeksiyonların sayısının (hastane kaynaklı) yüzde 70 düzeyinde arttığını ortaya koydu. Antimikrobiyal direncin insan hayatı açısından maliyetinin ve Avrupa ülkelerinin sağlık sistemleri üzerindeki yükünün, grip, tüberküloz ve HIV/AIDS'in toplamına eşit olduğu belirlendi.

AVRUPA'DA DURUM KÖTÜLEŞİYOR

Avrupa Hastalık Önleme ve Kontrol Merkezi'nin açıkladığı rakamlar endişe verici boyutta. Yunanistan'da “enterokok”, “stafilokok aureus”, “pnömokok” ve “klebsiella” gibi sindirim sistemi, cilt ve solunum hastalıklarına sebep olan mikropların antibiyotik kullanımı nedeniyle dirençli hale geldiği belirtiliyor. Ülkedeki yoğun bakım ünitelerinde yaygın olan “Karbapenem” adlı antibiyotik grubuna dirençli hastane mikrobunun, her 100 bin kişide 20 kişinin ölümüne neden olduğunu ortaya koydu.

İŞTE SON RAKAMLAR

Avrupa'da bu rakamlar şöyle kaydediliyor: Finlandiya (% 14,9), Lüksemburg (% 9,9), Avusturya (% 9,5), İspanya (%6,7), Bulgaristan (24,1), Malta (24,1), Litvanya (% 13,5) ve Hırvatistan (%7,4). Araştırmalar, antibiyotik kullanımına en az üç ay süreyle ara verildiğinde mikropların yavaş yavaş direnç mekanizmalarını kaybetmeye başladığını ve yeniden duyarlı hale geldiğini gösterdi. 

EN BİLİNÇLİ ALMANYA

AB'nin 27 üye ülkede yaptırdığı "Eurobarometer" adlı anketine göre, en az antibiyotik Almanya'da (yüzde 15) kullanılıyor. Fransa'da antibiyotik kullanım oranı yüzde 28 iken, AB ortalaması yüzde 23 olarak belirlendi. AB'de vatandaşların yalnızca yüzde 50'si antibiyotiklerin virüsleri öldürmediğini bildiğini ifade ederken, yüzde 39'u aksi yönde görüş bildirdi, yüzde 11'i konuyla ilgili bilgi sahibi olmadığını kaydetti.

TÜRKİYE'DE 9 YILDIR YASAK

Türkiye'de reçetesiz satışı 9 yıl önce yasaklanan antibiyotikler halen bilinçsizce kullanılıyor. Sağlık Bakanlığı öncülüğünde başlatılan çalışmalar sonucunda, Türkiye'de 2011'de bin kişi başına 42,28 birim olan antibiyotik tüketimi, 2020'de bin kişide 24,39 birime gerilerken, hekimlerin antibiyotik reçete tercihinde de yaklaşık yüzde 31'lik azalma görüldü. Ancak Sağlık Bakanlığı verilerine göre ülkede kullanılan ilaçlar içerisinde antibiyotik kullanımının yaklaşık yüzde 14 olduğu bildirildi.

ertan.altan@haberglobal.com.tr 

Kaynak: Web Özel