Ankara-Şam denklemi! Esad'ı kimler korkutuyor?

Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, geçen hafta Ankara-Şam temaslarına ilişkin yaptığı açıklamada, “Suriye hükümeti, öncelikle Türk askeri birliklerinin Suriye topraklarından çekilmesi konusunda ısrar ediyor. Türkiye ise birliklerin çekilmesi konusunu daha sonra ele almayı teklif ediyor” dedi. Kamuoyunda 'normalleşme süreci'nin neden ağır ilerlediği merak edilirken, İsrail Savaş Kabinesi Üyesi Gideon Saar'ın, Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad'a yönelik "Güvenliğimize zarar verirse kendisini tehlikeye atar" sözleri dikkat çekti. Haber Global Web Özel'e açıklama yapan güvenlik ve terör uzmanı Ünal Atabay, Suriye ile normalleşmenin İsrail-ABD engeline takılmış olabileceğini belirtirken, bölgede yaşanabilecek muhtemel senaryoları anlattı.

ESAD'IN İRAN KORKUSU

Rusya'nın hedefinin Türkiye'nin bir an önce Esad'la görüşmesi olduğunu belirten Atabay şunları söyledi: "Rusya burada Suriye'nin Türkiye ile birlikte hareket etmesini istiyor. Esad'ın açmazı şu; İran'la boğazına kadar işbirliği içerisinde. İran milisleri Suriye'de etkili. Özellikle İsrail'in Gazze ve Lübnan savaşıyla birlikte gelişen denklemlerden dolayı Esad kendisine yeni bir aktör rolü biçmeye çalışıyor. Ya da ona yeni bir aktör rolü biçilmeye çalışılıyor. Esad hem kendisinin yeni bir pozisyona oturduğunu düşünüyor. Hem de ona yeni rol biçen aktörler var. Türkiye'nin Esad'la görüşmesi gecikebilir, sıkıntıya girebilir."

İSRAİL SIKIŞTIRIYOR

Sorulması gereken kritik sorular olduğunu belirten Atabay şu açıklamaları yaptı: "Esad'ın Türkiye ile görüşmeden geri adım atmasını sağlayan etki İsrail-Lübnan savaşı mı; İran'ın etkisi mi, yoksa Rusya'nın olayı sürüncemede bıkarak Türkiye üzerinde etki kurma arzusu mu? Bu konu çok kritik. Bu belirsiz bir durum, çok bilinmeyenli bir denklem. Lübnan'da Hizbullah etkisini ortadan kaldıran bir İsrail harekatı neticelenirse Suriye'de İran'ın etkisi azalır. Bu durumda Esad, İran desteksiz kalır, PKK/YPG meselesi, Suriye'nin toprak bütünlüğü gündeme gelir. Şimdi İsrail, Esad'ı sıkıştırıyor. Suikast gündeme getiriliyor."

ABD PERDE GERİSİNDE 

"İsrail Esad'a; 'Hizbullah etkisiz hale getirilirse, Suriye'de İran etkisi kalkarsa benimle birlikte hareket et' diyor. Belki de Esad'ın Türkiye ile görüşmekte isteksiz olmasının sebebi İsrail baskısı. İsrail baskısının arkasında da ABD var. Rusya bunu iyi okuyor. Esad üzerinde Rusya ve ABD zımni bir mutabakata bile gidebilirler."

ESAD'IN BEKA SORUNU

İsrail'in İran ve Hizbullah yönelik hamlelerine değinen emekli büyükelçi Uluç Özülker ise, "Esad'ın beka derdine düştüğünü belirterek: "Irak, Suriye ve Lübnan asla İran olmadan yaşayamaz. Bu ülkelerden Irak ve Lübnan'ın büyük bölümü Şiilerden oluşuyor. Suriye'de bir sorun var; yüzde 14'ü Nusayri-Şii, geri kalanlar Sünni. Bugün mesele Suriye'de Esad'ın kendi geleceğinden olan endişesi. Normal şartlarda Türkiye ile Suriye yakınlaşıp da Suriye'nin toprak bütünlüğünü sağlayacak şekilde adım atarsa ABD açısından çok ciddi bir sorun çıkacaktır" diye konuştu.

ABD KUŞATILIR

Özülker, Esad ile Türkiye'nin bütünleşmesi durumunda "ABD-YPG" bölgesinin kuşatılmış olacağına dikkat çekerek, "ABD bunu arzu etmiyor. Güney Lübnan'a yapılan saldırıyla birlikte bir koridor açma ve kuşatılma durumundan kurtulma planı da var. Biz Suriye'ye barış götürdük. Bugün Suriye'de İdlib bölgesi oluştu. Bunlar kendi yönlerinden devletleştiler. Suriye oraya giremiyor. Rusya da artık girecek noktada değil. Esad'la birleşildiği zaman bu grupları endişeye sevk eden bir durum oluşur. Dolayısıyla Esad kendi bekasıyla meşgul" dedi.

[email protected] 

Kaynak: Web Özel