Trump'ın da Biden'ın da evinden gizli belgeler çıktı, fark ne?
ABD Başkanı Biden, eski ofisinden ve evinden hükümete ait gizli belgeler çıkmasından dolayı soruşturuluyor. Trump'ın da aynı konuda soruşturulması devam ederken, Biden'ın benzer bir olayla gündeme gelmesi mevcut başkan ile Trump arasında bir başka kıyas daha başlattı. Peki olayın detayları nasıl?
ABD Başkanı Joe Biden'ın eskiden kullandığı özel ofisinden gizli belgeler çıkması akıllara Ağustos ayında Trump'ın Mar-a-Lago'daki evine yapılan FBI baskınını getirdi. Başkanlık dönemine ait gizli belgeleri sakladığı gerekçesiyle Trump'ın evine yapılan baskın, ABD siyasetinde son yılların en büyük olaylarından biri olarak yorumlanıyor.
Joe Biden'ın olayında, belgelerin Biden'ın Obama yönetiminde başkan yardımcılığı yaptığı döneme ait olduğu ve Beyaz Saray'ın, Kasım ayında başlatılan soruşturmayı ara seçimlerde Demokratlara zarar vereceği gerekçesiyle iki ay sonra kamuoyuyla paylaştığı açıklandı.
Trump'ın evinden devlet yönetimine dair hassas belgelerin çıkmasını “sorumsuzluk” olarak yorumlayan Biden'ın, eski ofisinden gizli belge çıkmasını nasıl yöneteceği merak konusu.
Hassas soruşturmaları yürütmeleri için Adalet Bakanlığı'ndan atanan özel danışmanlar şimdi iki olayı da detaylarıyla inceliyor. Bu danışmanlar, bakanlığın hassas soruşturmaları bağımsız şekilde incelemesi için atadığı savcılar aslında.
Resmi makamlardan konuyla ilgili kapsamlı ve tatmin edici açıklamalar beklenirken, ABD basını konuyu masaya yatırdı ve Trump ile Biden olaylarındaki benzerlikler ile farklılıkları analiz etti. New York Times'ın Plutzer ödüllü ulusal güvenlik muhabiri Charlie Savage'a göre iki olay arasında bazı benzerlikler ve büyük farklılıklar mevcut.
BENZERLİKLER NELER?
Olaylar değerlendirildiğinde iki başkanın da gizli olarak tanımlanan belgeleri, makamlarındaki görevlerinden sonra uygunsuz bir şekilde muhafaza ettiği görülüyor. Başkanlık Kayıtları Yasası'na göre, yönetim devredildikten sonra Beyaz Saray kayıtlarının Ulusal Arşiv ve Kayıtlar İdaresi'ne gönderilmesi gerekiyor. Sivil vatandaşların, gizli belgeleri ellerinde tutma yetkisi olmadığından yönergeler bu tarz belgelerin güvenli bir şekilde saklanması gerektiğini söylüyor.
FARKLILIKLAR NELER?
Kamuya açık kayıtlarda iki konu hakkında da bazı boşluklar mevcut. Ancak eldeki mevcut bilgiler, belgelerin ne kadar önemli olduğu, ayrıca Trump ve Biden'ın olaylara nasıl tepki verdiği konusunda önemli farklılıklar olduğunu gösteriyor.
Trump'ın ekibi, hükümetin belgelere el koyma konusundaki ısrarlı çabalarına direnmişti. Biden'ın avukatları ise, Beyaz Saray'ın tam bir işbirliği içinde olduğunu açıkladı. Charlie Savage bu farklılıkların belirli yasal sonuçları olduğuna işaret ediyor.
Trump'ın olayında, yüzlerce gizli hükümet belgesi ile binlerce gizli olmayan hükümet belgesi ve fotoğrafı, Trump'ın görevi devretmesinin ardından Florida'daki residansında bulunmuştu. Mahkeme dosyalarına göre, Trump'ın belgeleri kilitli bir depoda kutuların içinde ve Trump'ın ofisindeki masada FBI tarafından bulundu.
Biden'ın olayında ise, “gizli olarak tanımlanmış az sayıda belge”, Başkanın Washington merkezli bir düşünce kuruluşundaki eski ofisinde kilitli bir dolapta bulundu. Biden'ın söz konusu ofisi 2017'de başkan yardımcılığı görevini bıraktıktan sonra ve başkanlık kampanyasına başlamadan önceki süreçte ara ara kullandığı ifade ediliyor.
'TRUMP NE GÖTÜRDÜĞÜNÜ BİLİYORDU'
Biden'ın danışmanları, iki başkanın durumu arasındaki farkı şu şekilde izah ediyor: Eski Başkan Trump, ne tür belgeler aldığını gayet iyi biliyordu ve onları geri vermeyi reddetti; Biden ise, gizli belgelerin ofisinde durduğunun farkında bile değildi ve olay fark edilir edilmez belgeleri geri verdi.
Charlie Savage göre, Trump Oval Ofis'ten Beyaz Saray'daki konutuna düzenli olarak belge götürüyordu. Özellikle başkanlığının son günlerindeki kaosu, belgeleri kıyafet ya da hatıra gibi kişisel eşyalar gibi paketlemek için bir fırsat olarak gördüğü ve Mar-a-Lago'ya gönderdiği kanaatinde.
Beyaz Saray, Biden'ın durumunda ise (her ne kadar kamuoyuna kesin şekilde açıklanmamış olsa da) Obama yönetimine ait kayıtların, 2017'deki görev devir sürecinde Biden'ın düşünce kuruluşundaki ofisine ve evine gönderildiğini ileri sürüyor. Açıklamada ayrıca, Biden'ın bahse konu ofisi, 2017'nin ortalarında kullanmaya başladığı vurgulanıyor.
Mevcut Başkan Biden, salı günü olayın ortaya çıkmasının ardından yaptığı açıklamada, özel ofisine götürülen belgelerin arasında hükümet kayıtlarının yer aldığını öğrendiğinde çok şaşırdığını dile getirmişti.
Kaynaklar: The New York Times, The Washington Post
Kaynak: Web Özel