Japonya uzay yarışında nerede? Hep ABD ve Rusya deniyor ama...

Uzay haberleri Japonya Elon Musk
Japonya uzay yarışında nerede? Hep ABD ve Rusya deniyor ama...
H3 roketi, Japonya'nın en son geliştirdiği roket olarak göze çarpıyor. Fotoğraf: Reuters

Uzay çalışmalarındaki geçmişi ile göz dolduran Japonya, 386 milyar dolarlık uydu pazarında geliştirdiği roketlerle piyasadan iyi bir pay kapmak istiyor. Son roketi fırlatmadan 19 dakika sonra kontrollü bir şekilde düşürülen Japonya, birçok başarılı uzay göreviyle de biliniyor.

Uzaydaki yarış giderek hızlanırken, her geçen gün yeni bir ülke veya şirket bu yarışa dahil oluyor. Uzay pastasından pay kapmak isteyen ülkelerden biri de Japonya. Elon Musk'ın sahibi olduğu uzay şirketi SpaceX'in roketlerine rakip olmak isteyen Japonya, SpaceX roketleri gibi ucuza işletilebilecek H3 roketini geliştirdi

Japon Havacılık ve Uzay Araştırma Ajansı (JAXA), yeni geliştirdiği H3 roketini fırlattı. Ancak roket, fırlatmadan 19 dakika sonra 2. aşama motorunun ateşlenmemesi sonucu, içindeki DAICHI 3 uydusu ile birlikte kontrollü bir şekilde Filipinler Denizi'ne düşürüldü.

Japonya uzay yarışında nerede? Hep ABD ve Rusya deniyor ama... - Resim : 1
H3 roketi kalkıştan 19 dakika sonra Filipinler Denizi'ne düştü. Fotoğraf: Reuters

Dünya 2021'de uzay taşımacılığı ve uydu endüstrisinden 386 milyar dolar kar elde etti. Bu pastadan iyi bir parça uman Japonya'nın Mitsubishi firması, 63 metre uzunluğundaki H3 roketlerini inşa etti. Bu roketlerin 2001'den bu yana kullanılan H2 roketlerinin yerini alması bekleniyor. H3 roketleri, 50 milyon dolarlık kullanım maliyetiyle SpaceX'in Falcon 9 roketlerinin 66 milyon dolarlık operasyon maliyetlerinden bile ucuz. Ancak, SpaceX'in Falcon 9 roketlerinin bir farkı var; bu roketler tekrar tekrar kullanılabiliyor.

Japon Havacılık ve Uzay Araştırmaları Ajansı (JAXA), rokette meydana gelen arızanın derhal tespit edilip giderileceğini duyurdu. 

Japonya uzay yarışında nerede? Hep ABD ve Rusya deniyor ama... - Resim : 2

İLK ROKET 1955 YILINDA FIRLATILDI 

Japonya, her ne kadar H3 füzesinin fırlatılışında başarısız olsa da ülkenin köklü bir uzay geçmişi bulunuyor. İkinci Dünya Savaşı sonrası ABD tarafından işgal edilen Japonya'da, Japon mühendislerin havacılıkla ilgili faaliyetlerde bulunması yasaklanmıştı. Bu yasağın kalkmasıyla Japonya'nın uzay serüveni de başlamış oldu. 

1955 yılında 23 santimetre uzunluğunda The Pencil (Kalem) ismindeki roket, Japonya'da başarı ile fırlatılan ilk roket oldu. Roket, 6 kilometre yüksekliğe erişti. 

The Pencil'in fırlatılmasından sonra sadece 5 sene içinde Japonya, kilometrelerce yüksekliğe ulaşabilen roketler üretmeyi başarmıştı. 1960 yılında bir adet K-8 roketi 200 kilometre yükseğe başarılı ile fırlatıldı. Roket teknolojisini günden güne geliştiren Japonya, 1962 yılında Uchinoura'da bir roket fırlatma merkezi kurdu.

Japonya uzay yarışında nerede? Hep ABD ve Rusya deniyor ama... - Resim : 3
H3 Roketi kalkıştan önce böyle görüntülenmişti. Fotoğraf: Reuters

İLK JAPON UYDUSU OHSUMİ

Bu tarihten itibaren roketlerini geliştiren Japonya, uzaya uydu ve sonda göndermek için çalışmalara başladı. 1960'lı yılların ortasından itibaren geliştirilen L serisi roketler, o dönem bir uyduyu yörüngeye oturtmak için gerekli olan yüksekliğe, yani 2 bin kilometreye erişmeye başladı. Bunun üzerine Japonya'ya ait ilk uydu olan Ohsumi, 1970 yılında güdümsüz bir L-4S roketi ile Dünya'nın yörüngesine yerleştirildi.

Japonya uzay programına 1970'li yıllarda da devam etti. Bu dönemde gözlem uyduları Kyokka ve Ozhora ile X ışınları ile uzayda gözlem yapan Hakucho ve Hinotori başarıyla fırlatıldı. 1985 yılında ise Japonya'nın geliştirdiği ilk katı yakıtlı roket olan M-3S ile Sakigake ve Suisei uzay araçları, Halley Kuyruklu Yıldızı'nı gözlemlemesi amacıyla uzaya gönderildi. Halley Kuyruklu Yıldızı'na gönderilen araçlarla beraber Japonya ilk kez uzaydaki gök cisimleri arasında operasyon yürütme kabiliyeti elde etti. Bu tarihten itibaren birçok uzay aracı gönderen Japonya, 1997'de radyo teleskobu Halca'yı da başarıyla fırlattı.

Japonya, Mars yörüngesine gönderdiği ilk araç Nozomi'yi ise 1998 yılında fırlattı. Ancak uzay aracının elektrik akımında çıkan bir aksaklık nedeniyle, araç Mars'a ulaşamadı ve görev iptal edildi.

Japonya'nın bilim dünyasında oldukça ses getiren uzay görevleri ise Hayabusa görevleri oldu. İlk olarak Hayabusa-1 aracı 2003'te fırlatıldı. Araç, Itokawa asteroidine ulaştı ve bu gök cisminden örnek toplayarak 2010'da Dünya'ya geri döndü. 2014'te fırlatılan Hayabusa-2 ise Ryugu asteroidinden topladığı materyalleri 2020'de Dünya'ya getirdi. 

Daha önce Toyohiro Akiyama, Mamoru Mohri gibi birçok Japon astronot, Amerikalı veya Rus uzay araçlarıyla uzaya çıkmayı başardı. 

Kaynaklar: Bloomberg, JAXA 

Kaynak: Haber Global TV

uzay haberleri uzay japonya Roket SpaceX