İklim haberleri kötü! Bu yaz yine kavrulacağız

Avrupa Birliği’nin (AB) en geniş iklim verilerin sahip olan kurumu Copernicus İklim Değişikliği Servisi, geçtiğimiz ayın, son yılların “en sıcak Ocak ayı” olduğunu ortaya koydu. 2023 yılı Aralık ayı da, son 53 yılın en sıcak Aralık ayı olarak kayıtlara geçmişti. Meteoroloji'nin "Aylık Sıcaklık Analizi" değerlendirmesine göre, 2023 yılı Aralık ayında ortalama sıcaklıklar mevsim normallerinin üzerinde gerçekleşmişti. 1991-2020 normalleri Aralık ayı ortalama sıcaklığı 4.8 dereceydi. 2023 yılı Aralık ayı sıcaklığı ise 8.3 derece ile normallerinin 3.5 derecenin üzerinde kaydedildi. Ocak 2024'te ise ortalama yüzey hava sıcaklığı 13,14 derece olarak ölçüldü. Sıcaklıklarla ilgili bizi nelerin beklediğini Dokuz Eylül Üniversitesi Deniz Bilimleri anabilim dalında görevli Prof. Dr. Doğan Yaşar anlattı.

EL NİNO ETKİSİ Mİ?

Copernicus İklim Değişikliği Servisi açıklamasında Ocak ayı rekorunun, 19. yüzyıla kadar uzanan sıcaklık kayıtlarına göre en sıcak yıl olarak kabul edilen 2023'ün bitmesinin hemen ardından gelmesi geleceğe yönelik alarm zillerini çaldırıyor. Açıklamaya göre Ocak ayı sıcaklık rekorunda Pasifik'teki ısınmasının sebebi olan El Nino'nun katkısı bulunuyor. El Nino Pasifik'te zayıflamaya başlasa da deniz sıcaklıkları epey yüksek bir seviyede seyretti. Copernicus İklim Değişikliği Servisi yetkilisi, Samantha Burgess, endüstri devrimi öncesine göre ortalama sıcaklığın 12 aylık dönemde 1,5 derece daha yüksek olduğunu belirtti. Burgess, küresel sıcaklıkların artışını durdurmanın tek yolunun gaz emisyonlarını hızla kısıtlamak olduğunu vurguladı.

TAM TAHMİN EDİLEMEZ

Prof. Dr. Doğan Yaşar iklim ve sıcaklık haberlerinin insanların psikolojisi üzerinde etkili olduğunu belirterek bu verilerin nasıl yorumlanması gerektiği ile ilgili şu bilgileri verdi: “Burada olay tamamen psikolojik olarak insanları baskı altına almak. Isınmada ne olur? Sıcaklık artar. İklimlerde ileri dönem modelleme yapmak zordur. Çünkü soğutucu gazın ana kaynağı volkanlardır ve bunların ne zaman patlayacağını kimse bilemez. Sıcaklık ve soğukluk alıp başını gidemez. Geçen sene kasım ayında kar alanlarının son 70-80 yılda en geniş alana yayıldığı ortaya çıktı. Isınma var ama bu da var. Geçen sene Amerika'da 50 eyaletin 50'sinde kar yağdı.”

2020'DEN BERİ KURAKLIKTAYIZ

Prof. Dr. Doğan Yaşar, Copernicus İklim Değişikliği Servisi açıklamasında sözü edilen El Nino etkisi ile ilgili de şu bilgileri verdi: “El Nino tamamen Pasifik'in ısınması olayıdır. Ne kadar çok ısınırsa o kadar çok yağmur yağar ve kasırga olur. El Nino'yu kasım ayının 15'inden sonra oşinograflar takip etmeyle başlar. Su sıcaklığına göre yağışları tahmin ederler. La Nina ise bunun tam tersi yani soğumadır. Soğuma olunca yağış getirmez. 2020'den beri biz kuraklıktayız. İlk önce yüzde 9 eksik yağdı sonra bu oran arttı.”

İZMİR'İ KURAKLIK BEKLİYOR

Prof. Dr. Doğan Yaşar, sıcaklıkların Türkiye'ye etkisi ile ilgili şunları söyledi: “Gıda fiyatları, kömür, doğalgaz arttı. Ben bu yıl artık yavaş yavaş normale döneceğimizi düşünüyorum ama bu hemen normalleşeceğiz anlamına gelmiyor. Bölgelere göre farklılık gösterir. Mesela bizim İzmir'in ana barajı Tahtalı şu anda yüzde 30'larda geçen sene 40'lardaydı. Ben bu sene İzmir'in ciddi bir kuraklık yaşayacağını düşünüyorum. İstanbul ise durumu biraz kurtardı gibi.”

ertan.altan@haberglobal.com.tr 

Kaynak: Web Özel