Nostalji bir hastalık mı? 'Anı genellikle kötü başlar ama...'

Bazı insanlar geçmişten kurtulmakta zorluk yaşar. Yaşı büyük olanlar çoğu zaman gençlere ‘Bizim zamanımız gibisi yok’ dediğini duymuşsunuzdur. Örneğin 80’lerde büyüyenler, 90’larda büyüyenleri, onlar da 2000’lerde büyüyenleri beğenmezler. Bazısı ise sürekli geçmişte yaşar. Önüne bakmak yerine geçmişteki şanlı günlerini veya üzüntülerini düşünür durur.

Bilimsel kaynaklara göre; sık sık nostaljiye kapılma duygusu bir duygu durum bozukluğu olarak tanımlanabiliyor. Bu tanımı ilk olarak gündeme getiren kişi 1688 yılında İsviçreli doktor Johannes Hoffer oldu. Doktor evlerine dönmeleri geciken askerler üzerinde yaptığı araştırmalarda askerlerin ruhi ve fiziksel bir acı içinde olduklarını gözledi. Ayrıca bu askerlerin kulaklarında ve beyinlerinde normalde olması gerekenden önce fonksiyon kayıpları da göze çarptı.

NOSTALJİ Mİ TAKINTI MI?

19. ve erken 20. yüzyıldaki psikolojik kayıtlar durumu melankoli ile örtüştürüyor. Osmanlı tıbbı Fransızca kökenli bir kelime olan melankoliyi kayıtlara malihulya olarak düşüyorlardı. Uzmanlara göre; nostalji takıntısı olan bir insan eski arkadaşlarını, ailesini, tatilleri, düğünleri, şarkıları ve eskiden gittiği yerleri her gün anıyor.

Bu duyguyu takıntı haline getirmemiş biri normal koşullarda haftada bir kez geçmişi anıyor, eğer bu durum 3-4 kez yaşanıyorsa o zaman nostalji takıntı aşamasına geçmiş kabul edilebiliyor.

50'li yaşlarında kariyer sahibi erkekler neden psikoloğa gidiyor? 'Genç ikinci eş, ikinci ergenlik...'Yaşam

İngiltere Southampton Üniversitesi’nde nostalji üzerine çalışan Psikolog Dr. Constantine Sedikides’e göre; nostalji duygusunu göstermek insanı insan yapan özelliklerden biri. Sedikides’in 2013 yılında gerçekleştirdiği bir araştırmaya göre; nostalji duygusuna sık kapılan insanlar kendilerini daha az yalnız hissediyor. Araştırmalara göre; nostaljik duygular çoğu zaman pozitif anıları içeriyor. Dr. Constantine Sedikides, “Nostaljik anılar genellikle kötü olarak anlatılmaya başlar ancak sonunu iyi getirirsiniz” demekte.

ABD’li psikolog Krystine Batcho’ya göre; iki tip nostaljiden bahsetmek mümkün. Biri insanın kişisel tarihini diğeri ise eskiden olan bir durumu özlemesi. Batcho insanların hayatlarında yeni bir kariyere başlama, evlenme veya boşanma gibi köklü değişimlerin olduğu zamanlarda nostaljik duygulara daha meyilli olduklarını aktarıyor.

'AİLEYE GERİ DÖNMEK'

Bazı insanların ailesiyle yaşadıkları günlerin özlemini duymasının normal olduğunu belirten Batcho, “Örneğin ailemiz, kardeşlerimiz bunlar bizi koşulsuz sever. Bu özellikle hayatımızda işler kötü gidiyorsa oldukça rahatlatıcı bir şey” demekte. Uzman genç insanların da nostalji duygusuna sık kapıldıklarını ancak geçmişte anacakları yeterli anıları olmadığından dolayı tarihe ilgi duyduklarını aktarıyor. Psikoloğa göre; tarihe meraklı insanların başka bir özelliği ise günümüzden tatminsizlik duygusu olabilir.

Kimler eski arkadaşlarını özler? 'Psikolojik sorunlarla ortaya çıkan...'Yaşam

Nostalji bazen zor zamanlarda insanların imdat freni gibi. Çin’deki Xinyue Zhou of Sun Yat-Sen Üniversitesi’ndeki akademisyenlerin yaptığı bir deneye göre; 20 derecelik odada tutulan bir grup insan daha sıcak odalarda bulunan insanlara göre; daha nostaljik duygular sergilediler.

Haberglobal.com.tr'nin sorularını yanıtlayan Psikolog Alanur Özalp ise psikolojik olarak kırılmalar yaşayan insanların daha fazla nostalji meraklısı olduğunu aktarıyor. Özalp mutsuz olan insanların kısa süreliğine eski 'mutlu günleri' anımsamak için nostaljiye sarıldıklarını söylüyor.

'FİZİKSEL OLARAK ORGANLARINIZI BOZAR'

Düzenli nostalji hissinin insana fiziksel olarak da zarar verdiğini söyleyen Özalp sözlerini şöyle noktaladı: "Fiziksel olarak organlarının bozulmasına bile sebep olur bu psikolojik durum. Kalp krizi geçirmeden, şeker, tansiyon yükselmesine kadar. Bununla ilgili olarak psikolojik destek almak gerekiyor. Ülkemiz gibi gelişmekte olan toplumlarda psikoloğa gidilmesine olumlu bakılmadığı için kişiler bu sıkıntılı süreci devam ettirmek zorunda kalıyorlar." 

İngiltere Surrey Üniversitesi'nden Doktor Erica Hepper'ın yaptığı çalışmalara göre; nostalji duygusu genç yetişkinlik çağında yükseliyor, orta yaşa doğru dip yapıyor ve yaşlılıkta tekrar artıyor. Doktor Hepper, gençlerin iş hayatına ilk atıldıklarında evlerinden uzakta olduklarını ve çocukluk anılarına yoğunlaştıklarını aktarıyor. 

Ek kaynaklar: New York Times, Amerikan Psikoloji Derneği

Kaynak: Web Özel