Randevu alıp aşıya gitmeyenler aşılama hızını da kesiyor

Bilim insanlarının salgından kurtuluş olarak belirlediği tek yöntem: Aşı. Ancak burada en önemli faktör hızlı bir şekilde nüfusun büyük bir bölümünü aşılamak. 

Türkiye 14 Ocak'ta toplu aşılamaya geçti. O günden bugüne uygulanan doz sayısı 20 milyonu aştı. Ağırlıklı olarak Çin yapımı Sinovac aşısı kullanılıyor. Ayrıca 4 buçuk milyon doz Pfizer/Biontech aşısı da kullanımda. Yerli aşı çalışmaları da devam ediyor.

Aşı randevusu alıp aşıya gitmeyen vatandaşların durumu ise başlı başına bir sorun. Ayrıca dünyada da bu tarz sorunlar mevcut. Öyle ki İstanbul İl Sağlık Müdürü Prof. Dr. Kemal Memişoğlu'nun şu sözleri resmi tüm açıklığıyla ortaya koyuyor:

Aşı, bu salgınla mücadelede elimizdeki tek silah. 65 yaş üzeri grupta yüzde 85 aşılama oranı ile neredeyse dünya rekoru kırarken, 60-64 yaş grubunda halen yüzde 60'a bile ulaşamadık. İstanbul'da aşı randevu kapasitemizin sadece yüzde 20-30'u dolu.

Profesör Derya Unutmaz ise Türkiye'de 60-64 yaş arası gruptaki pek çok insanın aşı randevusuna gitmediği gelişmeleri üzerine aşılamada bir alt gruba inilmesi önerisinde bulunmuştu. Unutmaz 18 Nisan tarihindeki değerlendirmesinde, "Hemen 50 yaş üstü herkese aşı olma fırsatı ve seçeneği verilse olmaz mı? Aşı olmak isteyen çok insan var, olmak istemeyenler yüzünden aşılanma hızı yavaşlamamalı, hatta dünyanın birçok ülkesinde olduğu gibi daha da hızlanmalı, naçizane kanımca..." ifadelerini kullanmıştı.

Peki randevu alıp aşı olmaya gitmeyenlerin aşılarını hemen bir alttaki yaş grubuna uygulamak salgınla mücadelede etkin bir yöntem olabilir mi? Bu durumda aşılama da hız kazanır mı? İstanbul Aile Hekimliği Derneği (İSTAHED) Aşı Çalışma Grubu Genel Sekreteri Dr. Hamza Özdemir ve Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Orhan Yıldız haberglobal.com.tr okurları için yanıtlıyor.

“AŞI MİKTARINA GÖRE RANDEVU VERİLİYOR”

İstanbul Aile Hekimliği Derneği (İSTAHED) Aşı Çalışma Grubu Genel Sekreteri Dr. Hamza Özdemir, Sağlık Bakanlığı’nın çoğu zaman elde yeterli miktarda aşı olmadığı için randevu veremediğinin altını çizerek, kendi randevu sistemlerinin açık olmasına rağmen vatandaşların randevu alamadıkları için şikayette bulunduğunu belirtiyor.

Aşıların gün gün dağıtıldığını ifade eden Özdemir, “Kontrolleri başarıyla geçen aşı sayısına göre randevu veriliyor. Yani eldeki aşı miktarına göre gün gün randevu veriliyor. Bu yüzden bir alt yaş grubuna inildiğinde talep yoğunluğu tam olarak tahmin edilemeyebilir. Bu aşıların dağıtımının günlük olarak yapılmasının nedeni de elde yeteri kadar aşı olmaması” değerlendirmesinde bulunuyor.

Ankara Şehir Hastanesi'nde 55-60 yaş arası vatandaşlara aşı yapılmasıyla birlikte hastanede kuyruklar oluştu. Hastane Biontech aşısını saklamak için gerekli donanımlara sahip. Fotoğraf: DHA

“AŞI RANDEVUSU ALIP GİTMEYEN DENGEYİ BOZUYOR”

Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Orhan Yıldız, şu an kademeli olarak aşılama çalışmasının devam ettiğini ifade ederek, “Randevu alıp randevuya gitmeyen insanlar tüm dengeyi bozuyor. Aşılama hızı da bu yüzden yavaşlıyor” diyor. 

“YAŞ DÜŞTÜKÇE AŞI TALEBİ AZALACAK”

İSTAHED Aşı Çalışma Grubu Genel Sekreteri Dr. Özdemir, herkesin aşı olmak istemeyeceğini vurgulayarak, 60 yaş üzerinde verilen firenin de böyle yorumlanması gerektiğini vurguluyor. Diğer yandan Özdemir yaş düştükçe vatandaşların aşıya olan talebinde de azalma olacağını söylüyor.

“RANDEVU SAYISI ARTIRILABİLİR”

Prof. Dr. Yıldız, aşılamada hız kazanabilmek için uçaklarda uygulanan yöntemi örnek göstererek, randevu sayısının artırılabileceğini vurguluyor. Aşılamanın bu şekilde hız kazanabileceğini ifade eden Yıldız, Biontech aşısında yaşanan soruna da değinerek, “Biontech aşısı için açıldığı zaman belirli bir süre içerisinde kullanılmasına dair bir sorun çıktı. Örneğin aşı yapılması için 6 kişi bekleniyordu ama randevu aldığı halde gelmeyenler olduğu için bozulan aşılar oldu” ifadelerini kullanıyor.

Prof. Dr. Orhan Yıldız

AŞILAMADA BİR ALT YAŞ ARALIĞINA NASIL GEÇİLİYOR?

Aşı olmak isteyen vatandaşlara belirli bir süre aralığı için randevu verildiğini söyleyen Yıldız, randevuya gelmeyen vatandaşların haklarını kaybettiğini ifade ediyor. Randevu sürelerinin belirlenen yaş aralığının yüzde yüzünün geleceği hesap edilerek planlandığını aktaran Prof. Dr. Orhan Yıldız, “Randevuya gelmeyenler artık torbaya kalıyor. Bundan sonra bir sonraki aşamaya geçiliyor. Benzer sorun sağlık çalışanlarında da yaşandı” diyor. 

“AŞI VARSA YAŞ ARALIĞI İNER, YOKSA İNMEZ”

Aşılamada dünyadaki birçok ülke gibi Türkiye de risk gruplarına göre bir strateji belirledi. Buna göre Türkiye'de aşı sırası 55 yaş ve üzerinde. Ancak buradaki önemli noktalardan biri de aşı olmak istemeyenler. Peki aşılamada hız kazanmak için bir alt yaş grubuna inilebilir mi? Dr. Özdemir, şöyle yanıtlıyor: 

Elde aşı varsa indirilebilir eğer aşı yoksa indirilemez. Böyle bir risk alınamaz. Sadece bir alt yaş grubu değil, şu an hali hazırda öğretmenler bekliyor. Önce öğretmenler aşılanmalı. Ancak şu an elde yeteri kadar aşı yok.

“AŞILAMADA YAŞ ARALIĞI GENİŞLETİLEBİLİR”

Aşılamada hız kazanmak için yaş aralığının genişletilmesinin de bir yöntem olabileceğinin altını çizen Yıldız, 55 yaş üzeri yerine bunun daha da genişletilebileceğini ifade ediyor. Bu tarz hesaplamaların bakanlık tarafından mutlaka yapıldığını söyleyen Yıldız, “Yaklaşım şu: Burada belirli bir süre tanınıyor. Bu süreçte vatandaşlar randevu almazlarsa haklarını kaybediyorlar” değerlendirmesini yapıyor. 

PEKİ AŞI KARŞITLIĞINA PSİKOLOJİK ETKİ?

İSTAHED Aşı Çalışma Grubu Genel Sekreteri Dr. Hamza Özdemir, aşılamada bir alt yaş grubuna inmenin aşı karşıtlığına pozitif bir psikolojik etki edip etmeyeceğini şöyle yorumluyor: 

Aşı karşıtlığına psikolojik olarak bir etkisi olacağını zannetmiyorum. Sonuçta bu aşı konusu yeni çıkan bir şey değil. İnsanlar kendilerine aylardır bu soruyu soruyorlar. Aşı olmak istemeyen birine de zorla aşı yapamıyorsunuz doğal olarak.  

Dr. Hamza Özdemir

“HIZ KAZANMAZSAK SÜRÜ BAĞIŞIKLIĞINA GİDERİZ”

Aşılamada günlük doz miktarının artırılması gerektiğini önemine değinen Prof. Dr. Orhan Yıldız, “Eğer bu şekilde gidersek sürü bağışıklığına gideriz” uyarısında bulunuyor. Aşıyla bağışıklık gibi modern ve insani bir yöntemi elimizden kaçırmamamız gerektiğini ifade eden Yıldız, sözlerini şöyle noktalıyor: 

Görüldü ki 60-65 yaş aralığında çok yavaş. Öyleyse tahmin edilen kadar hasta başvurmamış. O zaman artırmalısınız. Bundan sonraki dönemde 50-60 yaş aralığı denilebilir. Burada da daha işlevsel aşılama yapılır.

İLGİLİ HABER

Aşılama programında kritik ayrıntı!

Kaynak: Web Özel