İstanbul kabına sığmıyor, kavimler göçü mü olmalı?

Yerel seçimlere odaklanılan İstanbul'da nüfus yapısı, nüfus hareketliliği ve ulaşım rakamları ilginç detaylar barındırıyor. Bir zamanlar “taşı toprağı altın” denilen İstanbul, her geçen gün daha da yaşanamaz bir kent halini alırken, şehirden tersi göç rakamları da dikkat çekiyor. Uzmanlara göre İstanbul'dan tersi göç hareketliliği son bir yıllık süreçte artsa da, mevcut yükün ciddi oranda azaltılması gerekiyor. "Ucu Olmayan Şehir Sendromu"na yönelen 'İstanbul'dan yansıyan son rakamlar ise kaotik yapının vehametini ortaya koyuyor. 

1 MİLYON YABANCI 

İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Başkanlığının son verilerine göre ikamet izni 556 bin 578 yabancı İstanbul'da hayatını sürdürüyor. İstanbul'da yaşayan yabancıların büyük kısmını ise Türkmenistan, Irak, Suriye, Rusya, Özbekistan, Kazakistan ve Afganistan'dan gelenler oluşturuyor. Son bir yıllık süreçte İstanbul'da ikamet izniyle bulunan yabancı sayısının 148 bin 978 azaldığı belirtilirken, Türk vatandaşlarının sayısının ise bir önceki yıla kıyasla 252 bin 27 azaldığı bildiriliyor.

KOMŞU KENTLERE GÖÇ

Türk vatandaşları; artan kira fiyatları, pahalılık, deprem riski gibi nedenler ile İstanbul terk etmeye başlarken, istihdamın yeni adresi olarak Tekirdağ, Kocaeli, Bursa, Sakarya gibi Marmara Bölgesi'ndeki sanayi kentleri öne çıkıyor. Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi sonuçlarına göre, İstanbul’un nüfusu bir önceki yıla oranla 15 milyon 655 bin 924'e gerilese de, uzmanlar bu sayının mevcut nüfus ve insan yoğunluğu dikkate alındığında önemsiz olduğuna dikkat çekiyorlar.

TERSİNE GÖÇ ÇOK DÜŞÜK

İTÜ Meteoroloji ve Afet Yönetim öğretim üyesi Prof. Dr. Mikdat Kadıoğlu, "İstanbul şişenin boğazı gibi, küçük bir alanda çok büyük bir nüfus barındırıyor" derken, kent nüfusunun artık kabına sığmadığına vurgu yapıyor.

"İstanbul'un kapasite nüfusu belirlenip ona göre tasarlanmalı" diyen Prof. Dr. Kadıoğlu, şu uyarlarda bulunuyor: "İstanbul çöküşe doğru gidiyor. Otomobil sayısına karşın yollar yetersiz. Tersine göç rakamı çok düşük.  Şehrin nüfusu 15 milyon olarak açıklansa da kayıt dışı mülteciler, turistler ve iş amaçlı gelenlerle 20 milyonu geçiyor. Depremde 50 bin binanın yıkılması öngörülüyor. Olası büyük depremde ortaya çıkacak kaotik durumu düşünmek bile istemiyorum. Anadolu’da yeni cazibe merkezleri oluşturulmalı."

UCU OLMAYAN ŞEHİR

Yaşanan kargaşanın 45 yıllık bir sürecin sonucu olduğuna dikkat çeken şehir plancısı Erhan Demirdizen ise, İstanbul"un mevcut nüfusu taşımadığını belirterek, "Gelişmiş ülkelerin metropollerinde olmayan bir yığılma söz konusu. Bu durum 'Ucu olmayan şehir sendromu' olarak tanımlanır. Tersine göç ekonomik sorunlar ve biraz da deprem korkusu nedeniyle yaşanıyor gibi görünüyor. Bunun ne kadar kalıcı olacağını bilemiyoruz. Tersine göçün planlı ve sürdürülebilir olmasını sağlamamız gerek" ifadelerini kullanıyor.  

İstanbul'a en çok göç veren şehirler ise şöyle sıralanıyor:

Öte yandan megakentin en çok göç aldığı iller listesinde de Doğu Anadalo ve Karadeniz etkisi dikkatlerden kaçmıyor. İstanbul'a en çok göç veren iller ise şöyle:

Adıyaman 216 bin, Ağrı 227 bin, Bitlis 244 bin, Diyarbakır 236 bin, Elazığ 153 bin, Erzincan 300 bin, Erzurum 450 bin, Giresun 482 bin, Kastamonu 544 bin, Malatya 419 bin, Mardin 263 bin, Ordu 515 bin, Rize 304 bin, Samsun 415 bin, Siirt 258 bin, Sinop 365 bin, Sivas 754 bin, Tokat 478 bin, Trabzon 411, Van 263 bin 921

Esenyurt detayı

Kilometre kareye 3 bin 13 kişinin düştüğü İstanbul’da en kalabalık ilçe ise 978 bin kişinin ikamet ettiği Esenyurt. Türkiye'nin en kalabalık ilçesi adeta 77 milletten insanı barındırıyor. İlçeden son bir yılda 5 bin 564 kişi tersine göç etse de, kaçak mültecilerin de hesaba katılması durumunda ikamet edenlerin sayısı bir milyon olarak telaffuz ediliyor. 

 mert.inan@haberglobal.com.tr 

Kaynak: Web Özel