Dijital miras kavgası... Kim, nasıl paylaşacak?

Öldükten sonra dijital mirasın ne olacağı son günlerde bilim dünyasının gündemindeki konuların başında geliyor.  Türkiye'de dijital miras konusunda net bir hukuki düzenleme bulunmazken, isteyen kişiler, ölümlerinden önce bir varis atayabiliyor, ya da dijital dünyada da yok olmayı tercih ediyor. Uzmanlar ise gelecek günlerde yapay zeka ile birlikte en çok tartışılacak konulardan biri haline geleceğini söyledikleri dijital mirasa ilişkin 4 farklı senaryo olduğunun altını çiziyor. 

"4 SENARYO VAR"

Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi Görsel İletişim Tasarımı Anabilim Dalı Başkanı ve Dijital İletişim Araştırmacısı Doç. Dr. Ali Murat Kırık, birinci senaryoda, dijital platformların ölümden sonra hesapları kapatma seçeneği sunacağını belirterek, "Bu durumda, hesaplardaki veriler silinir ve geriye alınamaz. İkinci senaryoda, dijital platformlar kullanıcıları ölümlerinden sonra hesaplarını mirasçılarına bırakır. Üçüncü senaryoda, bireyler dijital hesaplarını ölümlerinden sonra bir vakfa bağışlayabilir. Dördüncü senaryoda ise kişiler, dijital hesaplarının anonimleştirilmesini talep edebilir. Bu durumda hesaplardaki veriler anonimleştirilir ve geriye alınamaz" dedi.

DİJİTAL DEFİN 

Kırık, "Dijital miras planının, ölümden nasıl işlem göreceğinin belirlenmesinin önemine değinerek, "Hesaplarınızı kapatma, mirasçılara devretme, bir vakfa bağışlama veya silme gibi seçenekleri göz önünde bulundurabilirsiniz. Oluşturduğunuz dijital miras planınızı, ilgili dijital platformlara bildirerek, platformların miras bırakanın iradesine uygun bir şekilde hareket etmelerini sağlayabilirsiniz" diye konuştu. 

LİSTE TUTUN 

Dijital hesaplarına erişimi olan kişilerin bir listesinin oluşturulması önerisinde de bulunan Kırık, bu kişilerin ölümünüzde sonra hesapları yönetme yetkisine de sahip olacaklarının altını çizerek, şunları söyledi: "Örnek vermek gerekirse Facebook ve Instagram’da anıtlaştırılmış hesaplar, vefat eden kişileri anmak için kullanılır. Anıtlaştırılmış bir hesaba hiç kimse giriş yapamaz. Kişinin profilinde adının yanında anısına ifadesi bulunur. Takipçileri de paylaşımlarına ulaşabilir."

ARAMA MOTORLARI

Adli Bilişim Uzmanı Dr. Berker Kılıç ise vefat ettikten sonra arama motorlarının arkamızda bıraktığı izlerin zamanla yok olacağını belirterek, "Özellikle ticari değeri olan hesaplar bir varise devredilebilir. Kripto varlıklarımız ve benzeri maddi değeri olan varlıklar için hukuki yollara başvurulmalı" bilgisini paylaştı. 

DİJİTAL ÖLÜMSÜZLÜK

Varisin mirastan haberdar olması gerektiğini anlatan Kılıç, sosyal medya hesaplarının artık varis belirlemeye izin verdiklerinin altını çizerken, şu uyarıları sıraladı:  "Yapay zeka teknolojisi çok hızlı ilerliyor ve yakın bir gelecekte yapay zeka sayesinde dijital mirasımız üzerine yapay zeka temelli biz yaşamaya devam edeceğiz. Yani bir çeşit dijital ölümsüzlüğe kavuşabileceğiz. Tabi dijital varlıkların dünyevi karşılığı olan maddi değer içerikli varlıklarımızı miras bırakarak da bunu yapabilmemiz mümkün."

 [email protected]

Kaynak: Web Özel