Depremlerin acısı, seçimlerin telaşı, kara para aklama oyunları... Bir bakışta Türkiye'nin 2023'ü
Türkiye, tarihinin en zorlu senelerinden birini geçirdi. En büyük sınav, kuşkusuz Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat tarihli depremlerdi. 50 bini aşkın insanın yaşamını yitirdiği deprem faciasını, sel felaketleri takip etti. Cumhurbaşkanlığı seçimleriyse, ülkenin bir diğer kritik gündemiydi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Birleşmiş Milletler (BM) 78. Genel Kurulu'ndaki konuşmasında, Türkiye'nin terörle mücadelesi, Rusya-Ukrayna savaşı, Orta Doğu'daki gelişmeler, Suriye, Türkiye-ABD ilişkileri, AB ve BM'de reform konularında önemli mesajlar verdi.
Türkiye, eylülün ilk haftası sağanağın etkisinde kaldı, ev ve iş yerlerini su bastı. Kırklareli, İstanbul, Aksaray ve Samsun'da, bulundukları yerde mahsur kalan çok sayıda kişi kurtarıldı, sağanak can kayıplarına da neden oldu.
Türkiye'de tutuklanan kripto para borsası Thodex'in kurucusu Faruk Fatih Özer ile iki kardeşi 11 bin 196 yıl 10 ay 15'er gün hapis cezasına çarptırıldı.
Eylül ayının önemli olayları şöyle:
1 EYLÜL
- Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler, uzaya gidecek ilk Türk, Pilot Albay Alper Gezeravcı'ya yeni rütbesini taktı.
- Kira, kat mülkiyeti, komşu hakkı ve ortaklığın giderilmesinden kaynaklı uyuşmazlıklarda dava şartı arabuluculuk uygulaması başladı.
2 EYLÜL
- Kahramanmaraş merkezleri depremlerin ardından çalışmaların yürütüldüğü Hatay'da, Kentsel Dönüşüm Projesi Toplu Temel Atma Töreni yapıldı.
3 EYLÜL
- Samsun'da sağanak nedeniyle ev ve iş yerlerini su bastı. Bazı yollarda çökme meydana geldi. Kent genelinde sağanak nedeniyle mahsur kalan 500'ü mevsimlik tarım işçisi 618 kişi kurtarıldı.
- Aksaray'da kuvvetli yağış nedeniyle selde mahsur kalan 13 kişi kurtarıldı, aynı gün 1 kişinin cesedine ulaşıldı. Selde kaybolan 3 aylık bebeğin cesedi 8 Eylül'de bulundu.
- Dağa kaçırılan çocuklarına kavuşma ümidiyle HDP il binası önünde oturma eylemi yapan Diyarbakır annelerinin evlat nöbeti 5'inci yılına girdi.
- Mersin'in Anamur ilçesinde, iniş yaptığı mağarada rahatsızlanması nedeniyle mahsur kalan ABD'li dağcı Mark Dickey'in kurtarılması için çalışma başlatıldı. Tahliyesi 12 Eylül'de tamamlanan Dickey, helikoptere Mersin Şehir Eğitim ve Araştırma Hastanesine sevk edildi.
4 EYLÜL
- Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Rusya Federasyonu Devlet Başkanı Vladimir Putin'in daveti üzerine Rusya'nın Soçi şehrine gitti.
5 EYLÜL
- Kırklareli'nde aşırı yağışlar, sel ve su baskınlarına yol açtı. İğneada beldesindeki bir kamp alanında kalan 12 kişiden haber alınamaması üzerine başlatılan çalışmalarda 6 kişi kurtarıldı, 6 kişinin ise cansız bedenine ulaşıldı. Daha önce İl Özel İdaresince mühürlenmiş olmasına rağmen işletilmeye devam eden ruhsatsız tesisin sahibi ve yöneticileri hakkında soruşturma başlatıldı, 2 kişi tutuklandı.
- Eski bakanlardan Necmettin Cevheri, Ankara'da tedavi gördüğü hastanede 93 yaşında yaşamını yitirdi.
6 EYLÜL
- Cumhurbaşkanı Erdoğan, Orta Vadeli Programı kamuoyuna açıkladı. Erdoğan, üç yıllık dönemde ortalama yüzde 4,5 büyümeyi, 14 bin 855 dolara çıkan fert başına milli gelirle yüksek gelir grubu ülkeler arasına girmeyi öngördüklerini, işsizlik oranını tek haneli rakamlara indirmeyi hedeflediklerini, ihracatı 300 milyar doların, turizm gelirlerini 70 milyar doların üzerine çıkartmayı planladıklarını kaydetti.
7 EYLÜL
- İstanbul Anadolu 9. Ağır Ceza Mahkemesi, Türkiye'de tutuklanan kripto para borsası Thodex'in kurucusu Faruk Fatih Özer ile iki kardeşini 11 bin 196 yıl 10 ay 15'er gün hapis cezasına çarptırdı.
- Hakkında "suç işlemek amacıyla örgüt kurma", "kasten yaralama" ve "kişiyi hürriyetinden yoksun kılma" suçlarından yakalama kararı bulunan suç örgütü elebaşı Ayhan Bora Kaplan, yurt dışına çıkmak isterken Esenboğa Havalimanı'nda gözaltına alındı. Kaplan ile gözaltına alınan 13 zanlı daha 12 Eylül'de tutuklandı.
8 EYLÜL
- Danıştaya saldırı davasından hükümlü Alparslan Arslan'ın cezaevindeki koğuşunda ölü bulunmasına ilişkin savcılıkça yürütülen soruşturmada takipsizlik kararı verildi.
- Yönetmen Nuri Bilge Ceylan'ın "Kuru Otlar Üstüne" filmi, 96'ncı Akademi Ödülleri'nin (Oscar) "En İyi Uluslararası Film" dalında Türkiye'nin adayı olarak belirledi.
9 EYLÜL
- Kahramanmaraş'ın Andırın ilçesinde, freni boşalan kamyonun cenaze namazı için toplananlara çarpması sonucu 6 kişi öldü, 25 kişi yaralandı.
10 EYLÜL
- Cumhurbaşkanı Erdoğan, 18'inci G20 Liderler Zirvesi dolayısıyla bulunduğu Hindistan'ın başkenti Yeni Delhi'de, Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi, Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman, ev sahibi ülke Hindistan'ın Başbakanı Narendra Modi ve Avrupa Birliği (AB) Konseyi Başkanı Charles Michel ile görüştü.
11 EYLÜL
- Cumhurbaşkanı Erdoğan, Ermenistan Başbakanı Paşinyan ile telefonda görüştü. Görüşmede, Türkiye-Ermenistan ilişkileri ve bölgesel konular ele alındı, kalıcı barış ve istikrarın tesisinin bölge ülkelerinin tamamının kalkınma ve refahına katkıda bulunacağı vurgulandı.
14 EYLÜL
- Sivas'ta 2 Temmuz 1993'te Madımak Otelinin yakılması ve 37 kişinin ölümüyle sonuçlanan olaylara ilişkin davadan dosyası ayrılan firari sanıklar Murat Sonkur, Eren Ceylan ve Murat Karataş'ın yargılandığı dava, zaman aşımından düşürüldü.
15 EYLÜL
CHP Grup Başkanı Özgür Özel, partisinin genel merkezinde düzenlediği basın toplantısında, CHP Genel Başkanlığına aday olduğunu açıkladı.
16 EYLÜL
- İzmir'in Menderes ilçesinde orman yangınına müdahale eden helikopter, gece saatlerinde Tahtalı Barajı gölüne düştü, 4 personelin görev yaptığı helikopterdeki Kırgızistan uyruklu ikinci pilot İsabekov Erkinbek kurtarılırken Kırgız mürettebat Agaev Olek ve Ianshanlo Lamzar ile Türk pilot Mehmet Akif Tutuk hayatını kaybetti.
17 EYLÜL
- Cumhurbaşkanı Erdoğan, Birleşmiş Milletler (BM) 78. Genel Kurulu'na katılmak üzere New York'a gitti. New York'ta Tesla ve SpaceX'in kurucusu Elon Musk'la da bir araya gelen Erdoğan, Musk'a, Tesla'nın 7'nci fabrikasını Türkiye'de kurması için çağrıda bulundu, Türkiye'nin uzay programı kapsamında atılan ve atılacak adımlarda SpaceX ile işbirliği imkanlarının doğabileceğini belirtti.
- Antik dönemin en önemli arkeolojik alanlarından Gordion, UNESCO tarafından "Dünya Mirası" ilan edildi. Gordion Antik Kenti, Dünya Mirası Listesi'ne Türkiye'den kaydedilen 20'nci kültürel varlık oldu.
19 EYLÜL
- Cumhurbaşkanı Erdoğan, BM 78. Genel Kurulu'na hitap etti. "Suriye ve Irak başta olmak üzere, Orta Doğu, Kuzey Afrika ve Sahel'de kendi siyasi ve ekonomik çıkarları için DEAŞ ve benzeri örgütleri paravan olarak kullananların riyakarlıklarından bıktık, usandık." ifadelerini kullanan Erdoğan, Suriye'nin toprak bütünlüğü ve siyasi birliğine en büyük tehdidin, bu ülke üzerinde hesabı olan güçlerin güdümündeki terör örgütlerine verilen açık destek olduğunu kaydetti.
BM'nin öncülüğünde, dünyanın güvenliğini, huzurunu, refahını sağlamakla görevli kurumların hızla yeniden yapılandırılması gerektiği mesajını veren Erdoğan, AB'nin, Türkiye'ye yönelik yükümlülüklerini süratle yerine getirmeye başlamasını istedi, uluslararası toplumu, KKTC'nin bağımsızlığını tanımaya çağırdı.
24 EYLÜL
- Kocaeli'de 15,4 kilometre uzunluğunda çift hat olarak inşa edilen Gebze OSB-Darıca Sahil Metro Hattı için özel tasarlanan yerli ve milli sürücüsüz ilk metro aracı törenle raylara indirildi.
25 EYLÜL
- Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, daveti üzerine gittiği Nahçıvan'da Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ile baş başa görüştü. İki ülke arasında "Kars-Nahçıvan Demiryolu Projesi'ne İlişkin Niyet Protokolü"nü imzalayan liderler, Iğdır-Nahçıvan Doğal Gaz Boru Hattı'nın temelini attı.
26 EYLÜL
- Cumhurbaşkanı Erdoğan, kabine toplantısının ardından millete seslenerek, "Üniversiteli gençlerimize piyasa satış fiyatı 9 bin 500 lirayı geçmeyen cep telefonu ve bilgisayarlar için toplamda 5 bin 500 liraya kadar teknolojik cihaz desteği vereceğiz." dedi.
Erdoğan, evlenecek gençlerin ekonomik açıdan desteklenmesi amacıyla Aile ve Gençlik Bankası kuracaklarını açıkladı.
- İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener, hakkında "kovuşturmaya yer olmadığı" kararı verilen "Fetullahçı Terör Örgütü'ne üyelik" soruşturması sürecinde hak ihlaline uğradığı gerekçesiyle Anayasa Mahkemesine bireysel başvuruda bulundu.
28 EYLÜL
- Anayasa Mahkemesi, CHP'nin açtığı davada ek Motorlu Taşıtlar Vergisi alınmasını öngören Kanun hükmünün iptal istemini oy birliğiyle reddetti.
- Yargıtay 3. Ceza Dairesi, 8 sanıklı Gezi Parkı davasında, Osman Kavala'ya verilen ağırlaştırılmış müebbet ile Türkiye İşçi Partisinden (TİP) milletvekili seçilen Can Atalay, Tayfun Kahraman, Mine Özerden ve Çiğdem Mater Utku'ya verilen 18'er yıl hapis cezalarını onadı, Ali Hakan Altınay, Yiğit Ali Ekmekçi ve Ayşe Mücella Yapıcı hakkındaki 18'er yıl hapis cezalarını ise bozdu.
30 EYLÜL
- Amasya'nın Merzifon ilçesinde yolcu otobüsünün devrilmesi sonucu 6 kişi hayatını kaybetti, 35 kişi yaralandı. Ölenlerden 4'ünün Amasya Üniversitesi öğrencisi olduğu belirtildi.
- 12 bin yıllık geçmişiyle "tarihin sıfır noktası" olarak nitelendirilen Göbeklitepe'de ilk boyalı heykel, Karahantepe'de ise en gerçekçi insan heykellerinden biri bulundu.
Kaynak: AA