Beyoğlu'nda binalar bekliyor... | Botter yenilendi ancak tartışma bitmedi

Beyoğlu İstiklal Caddesi'nde kurtarılmayı bekleyen onlarca tarihi bina bulunuyor. Bölgedeki tarihi yapılarda başlayan restorasyon çalışmaları kimi zaman ‘fikri mülkiyet hakları’ gibi tartışmaları da beraberinde getirirken, son tartışmanın adresi ise 14 Nisan’da “Sanat ve Tasarım Merkezi” olarak açılan Botter Apartmanı oldu...

Beyoğlu İstiklal Caddesi’ndeki tarihi yapıların birçoğu kurtarılmayı beklerken, bir yandan da restorasyon uygulamalarına yönelik eleştiri ve tartışmalar yaşanıyor. Son tartışmanın adresi ise Botter Apartmanı. İstanbul’un en eski Art Nouveau yapısı olan ve birinci derece kültür varlığı statüsündeki Botter Apartmanı, Sultan 2. Abdülhamid tarafından 1900-1901’de İtalyan kökenli mimar Raimondo D’Aronco'ya inşa ettirildi. Ancak yıllar içinde kaderine terk edilen eşsiz yapı, adeta çürümeye yüz tutarken, bu duruma kayıtsız kalmayan İBB Kültür Varlıkları Dairesi Başkanlığı ise 2022’de mülk sahipleriyle anlaşarak restorasyon çalışması başlattı.

Bir yıllık çalışmaların ardından 14 Nisan’da sanat merkezi olarak açılan Botter Apartmanı, sanatseverlerin yeni mekanı haline gelirken, uzun yıllar kamunun kullanımına tahsis edildiği öğrenilen binanın proje mükellefi Yüksek Mimar Restoratör Z. Ayşe (Akyıl) Güngör'den restorasyona ilişkin itirazlar yükseldi.

Rölöve, restitüsyon ve restorasyon projesini annesi merhum Mimar Prof. Dr. Afife Batur’un ölümünden önce çizdiklerini belirten Güngör, "fikri mülkiyet hakkının" çiğnendiğini belirtirken, “Merhum Afife Hoca ile proje mükellefiyiz. Botter’in tüm restorasyon projeleri bizim tarafımızdan yapıldı" dedi.

Projenin hazırlanması için 7 yıl boyunca 15 kişilik bir ekiple büyük emekler verdiklerini ve hazırlanan projenin Anıtlar Kurulu ile Beyoğlu Belediyesi tarafından onaylandığını da söyleyen Güngör, kendisine haber verilmeden, izinsiz olarak restorasyon çalışmalarına başladığını öne sürerek, şunları söyledi:

"Böylesine önemli dünya çapında bir kültür varlığının restorasyonunun bilimsel kriterlere ve mesleki kurallara uygun olarak 2, 3 yıl sürmesi gerekir. Bana danışılmadan restorasyon projesinin hayata geçirilmesi doğru ve yasal değil."

'GEREKLİ UYGULAMALAR YAPILDI'

İBB Kültür Varlıkları Dairesi Başkanlığı'ndan bir yetkili ise Güngör'ün itirazları sonrası restorasyon çalışmalarına ilişkin yaptığı açıklamada, Botter Apartmanı için yeni bir restorasyon projesi hazırlanmadığını bilgisini verirken, “Onaylı restorasyon projesi hayata geçirildi. Onaylı proje kapsamında gerekli uygulamalar yapıldı" diye konuştu.

İç mekan düzenleme, tasarım ve mobilya seçimlerinin ise kendileri tarafından belirlendiğini sözlerine ekleyen yetkili, "Prensip olarak restorasyon çalışmalarında yüklenici firma veya mükellef ismi kullanmıyoruz. Eserler İBB Kültür Varlıkları Dairesi Başkanlığı üst başlığı ile hayat buluyor. Nihayetinde emeği geçen herkesi ekibi bir parçası görüyoruz" ifadelerini kullandı.

RESTORE EDİLMEYİ BEKLEYEN ONLARCA ESER VAR

Öte yandan restorasyon sonrası sanat merkezi olarak hizmete giren Botter Apartmanı'nın ardından gözler Beyoğlu'ndaki restore edilmeyi bekleyen diğer tarihi yapılara çevirdi. Meydanda bulunan Güneş Apartmanı, adeta yangından çıkmış gibi kapkara vaziyette onarılmayı beklerken, Sıraselviler'deki Erciyes Apartmanı ve Romanya Konsolosluğu'nun olduğu tarihi yapı da restore edilmesi gereken yapılar olarak öne çıkıyor.

Taksim Meydanı'ndan İstiklal Caddesi'ne girdikten sonra sağlı sollu, uzanan binalar arasında restore edilmesi gereken başlıca yapı olarak Hazzopulo Pasajı ile Karagözoğlu Binası ve Olivia Han dikkat çekiyor.

Caddedeki Tarihi Seferoğlu Binası, Ragıp Paşa İş Hanı, Rumeli Han ile Özlenir A.Ş binasının yanı sıra 73 numaralı tarihi bina da restore edilmesi gerektiği dışarıdan bakınca anlaşılan eserlerden.

Mimar Dr. Sinan Genim ise Beyoğlu’nda yenilenmeyi bekleyen onlarca tarihi yapı olduğuna dikkat çekerken, “Botter Apartmanı’nda yapılan uygulama doğru. Tarihi bina restore edilmeden önce adeta mezberelikti ve çökme riski bulunuyordu. İstiklal Caddesi’nde yürürken, kafama taş düşer diye korkuyorum” dedi.

Tarihi nitelikteki yapıların elden geçmesi gerektiğini de sözlerine ekleyen Genim, “Bizim ülkemizde maalesef çökene kadar bekleme kültürü söz konusu. Beyoğlu’nda tarih saklı ve tarihi miras kurtarılmalı. Maalesef bürokratik engeller de çok fazla” diye konuştu.

İstanbul'un sarnıçları... Dilek havuzları, geçmişin izleri, nemli duvarlar ve ters MedusaKültür Sanat

Kaynak: Web Özel