Suriye, Afganistan ve Ukrayna... Yeni göç dalgası Sudan'dan mı çıkacak?

Sibel Gülersöyler - Sıdal Utkucu / Dünyada 2010'dan bu yana Afganistan, Suriye, Yemen ve Ukrayna olmak üzere pek çok noktadan Batı'ya doğru göçler yaşanıyor. Her bir çatışma ve iç savaş yeni bir göç dalgasını başlatıyor. 15 Nisan'dan bu yana çatışmaların yaşandığı Sudan da bu nedenle dikkatleri üzerine çekiyor.

Sudan'da önceki yıl darbeyle yönetimi devralan askeri rejimin başındaki isimlerin giriştiği güç mücadelesinin ülkeyi bir iç savaşa sürüklemesinden endişe ediliyor. Darbenin ardından askeri rejimin başına geçen General Abdel Fattah al-Burhan ile paramiliter güç Hızlı Destek Kuvvetleri'nin (HDK) lideri ve savaş ağası Muhammad Hamdan Dagalo arasında başlayan çatışmalarda geçici ateşkes ilan edilse de can kayıpları 500'ü geçti.

Birleşmiş Milletler (BM), çatışmalarda en az 528 kişinin yaşamını yitirdiğini, 4 bin 600 kişinin yaralandığını fakat can kaybının gerçekte daha fazla olabileceğini açıkladı. BM, ülkeden 580 bini Sudanlı olmak üzere 815 bin kişinin göç etmesinin beklendiğini söyledi. 43 milyon nüfusa sahip Sudan'ı halihazırda 73 bin kişi terk etti.

GÖÇ ALIYORDU, ŞİMDİ ONLAR DA GÖÇÜYOR

Önceki çatışmalardan kaçan göçmenlere kapılarını açan komşuları, şimdi Sudan'dan bir göç dalgasına daha hazırlanıyor. Mısır son çatışmalardan sonra, 40 bin Sudanlının ülke sınırlarından geçtiğini açıkladı. Ayrıca, insanlar Sudan'dan Çad'a, Güney Sudan'a, Etiyopya'ya ve tahliye botlarıyla Kızıl Denizi geçerek Suudi Arabistan'a gidiyor.

Öte yandan, 2020'nin verilerine göre Sudan 1 milyon 100 bin mülteciye ev sahipliği yapıyordu. Ülkede Güney Sudan, Eritre ve Etiyopya'dan kaçan göçmenler yaşıyordu. Şimdi o göçmenler de Sudanlılarla birlikte ülkeyi terk ediyor. BM Mülteciler Yüksek Komiserliği ayrıca 334 bin 53 kişinin ülke içinde yerlerinden edildiğini açıkladı. Peki ilk etapta 800 bin olarak açıklanan göçmen sayısı artar mı? Sudan'dan yeni bir göç dalgası başlar mı?

'SUDAN BÖLGEDE BİR GİRDABA DÖNÜŞEBİLİR' 

Ortadoğu Araştırmaları Merkezi (ORSAM) Uzmanı Doç. Dr. Mustafa Yetim, Sudan'ın hem Nil Nehri havzasında yer almasının hem Kızıldeniz'e kıyısı olmasının hem de Mısır, Etiyopya gibi aktörlerin arasında bulunmasının ayrıca altın madenlerine sahip olmasının önemine işaret ediyor. Sudan'ın doğal kaynaklar ve stratejik konum açısından çok önemli bir ülke olduğunu kaydeden Doç. Dr. Mustafa Yetim, Sudan'ın ayrıca Afrika'daki en geniş coğrafyalardan ve en yüksek nüfusa sahip ülkelerden biri olduğunu belirterek, ülkede daha önce de iç savaş tehlikesi yaşandığını hatırlatıyor.

Sudan'ın geçmişte paralı milisleri ülke dışına ihraç eden bir ülke olduğunu vurgulayan Yetim, burada göç ihtimalinin oldukça yüksek olduğunu aktarıyor.

Yetim, Sudan'daki çatışmalardan dolayı Mısır, BAE, Suudi Arabistan, Katar, Çad ve Libya gibi ülkelerin de göç ve çatışma sorunlarıyla karşılaştıklarının altını çiziyor. Yetim, “Zaten pek çok ekonomik ve sosyal olayla yoğrulan bir ülkeden bahsediyoruz. Sudan zaten çökmüş devlet kategorisinde bir ülke. Bölgesel anlamda diğer aktörleri içine çekecek bir girdaba dönüşme ihtimali söz konusu” değerlendirmesini yapıyor.

“Çatışmalar derinleşir ve bu iki aktör arasında kalıcı bir ateşkes ihtimali belirmezse Sudan yeni bir göç dalgasının merkezi olacaktır” diye konuşan Yetim, BM, Afrika Birliği, Arap Birliği gibi oluşumların bunu engellemek için yoğun çaba sarf ettiğini belirtiyor.

Yetim, çatışmaların iç savaşa evrilmemesindeki kritik noktaları, bölgesel ve küresel güçlerin bir uzlaşıya varması ve çatışan aktörleri ikna edebilme kapasitesi olarak açıklıyor. Yetim son olarak, “Uzlaşı olursa iç savaşa tamamen girmesi önlenebilir ama bu ihtimal şu an uzak görünüyor çünkü çatışmalar sürüyor” ifadesine yer veriyor.

3 soru 3 cevap: Sudan'da neler oluyor?Dünya

BARIŞ GÖRÜŞMELERİ İÇİN BASKI YAPILIYOR

Barış görüşmelerinin bir an önce başlaması için uluslararası toplumdan Sudan'daki taraflara baskılar yapılıyor. Örneğin, Sudan'ın da üyesi olduğu İslam İşbirliği Teşkilatı, Sudan'da barışın nasıl tesis edileceğine dair Cidde'de acil bir toplantı düzenliyor.

Ek kaynaklar: The Washington Post, Reuters, BM Mülteciler Yüksek Komiserliği

[email protected] 

[email protected] 

Yardım örgütleri Sudan’dan çekiliyor... Darbecilerin savaşı insani krizi derinleştiriyorDünya

Kaynak: Web Özel