Okyanusları bekleyen yeni tehlike: Asitlenme

Küresel iklim değişikliği ve sera gazı salınımından etkilenen yerlerin başında okyanuslar geliyor. Dünya yüzeyinin yüzde 70'i su ile kaplı ve bunun büyük çoğunluğunu da okyanuslar oluşturuyor. Küresel ısınma ile Kuzey ve Güney kutuplarındaki buzulların erime hızı artarken, bu durum sonucu deniz seviyesine yakın birçok alanın sular altında kalacağı öngörülüyor. Ancak kutupların erimesine neden olan küresel ısınmanın okyanuslara bir zararı daha var: Okyanuslardaki asit oranı hızla artıyor.

Science dergisinde kısa süre önce yayımlanan bir araştırma, Kuzey Kutbu'ndaki Kuzey Buz Denizi'nin (Arktik Okyanusu) asitlenme oranının diğer okyanus havzalarının 3-4 katı üzerinde olduğunu ortaya koydu. Son 30 yılda Kuzey Kutbu bölgesindeki deniz buzullarının hızlı erimesi, uzun vadeli asitlenme oranını da hızlandırdı.

Çin'in Jimei Üniversitesi'ne bağlı Kutup ve Deniz Araştırmaları Enstitüsü'nden ve ABD'deki Delaware Üniversitesi'ne bağlı Deniz Bilimleri ve Politikası Enstitüsü'nden araştırmacılar, kutuplardaki hızlı erimenin deniz suyunu atmosfere ve atmosferdeki yoğun sera gazlarına maruz bıraktığını ifade ediyor.

SUYUN PH DEĞERİ HIZLA DÜŞÜYOR 

Sera gazlarının doğaya salınımı ile atmosferdeki karbondioksit miktarı artarken, küresel ısınma nedeniyle kutuplardaki buzulların erimesiyle de okyanuslardaki su hacmi yükseliyor. Atmosferde doğal olarak bulunan karbondioksit, deniz suyunda kolayca çözünebiliyor. Daha fazla karbondioksitin deniz suyuna karışması, deniz suyunu daha asitli hale getiriyor. 

Yapılan araştırmalar, buzulların erimesinin suyun alkalinitesini düşürdüğünü ortaya çıktı. Alkalinite, suyun asidini dengeleme kabiliyetine deniliyor. Araştırmalar, sudaki PH değerinin (asit değerini ölçme birimi) düştüğünü gösteriyor. Bilim insanları, batı Kuzey Kutbu'nda buzullarının erimesinin devam etmesi halinde, asitleşme sürecinin önümüzdeki 30 yılda daha da artabileceği konusunda uyarıyor.

Araştırma, ağustos ayında Kuzey Kutbu'nun son 43 yılda küresel ortalamanın yaklaşık dört katı kadar ısındığını tespit eden ayrı bir çalışma üzerinde yapıldı. Delaware Üniversitesi'nde deniz kimyası uzmanı Wei Jun Cai, "Buz erimesi deniz suyunun alkalinitesini seyreltir. Bu da suyun tamponlama kapasitesini ve asitleşmeye direnme kabiliyetini seyreltiyor” diyor.

PASİFİK ADALARI YAŞANMAZ HALE GELEBİLİR 

Cai, deniz suyu kimyasındaki değişmenin deniz yaşamına etkilerinin çok büyük olacağı kanaatinde. Cai, okyanus asitlenmesinin mercan resifleri için bir tehdit olduğunu gösteren çalışmalara atıfta bulunarak, "Alt enlemlerde mercan resifleri var ve suya karbondioksit eklerseniz karbon doygunluk oranı artar ve mercanlar büyümez" diyor.

Okyanus asitlenmesi birçok okyanus türünü, özellikle deniz suyundan kalsiyum ve karbonatı birleştirerek istiridye gibi sert kabuklu birçok organizmayı da etkiliyor.

Okyanuslardaki asitlenme özellikle Pasifik Okyanusu'ndaki mercan resiflerini öldürüyor. Bu durum, mercan resiflerinde yaşayan milyonlarca türün de etkilenmesi demek. Öte yandan, okyanus asitlenmesi ve buzulların erimesi Pasifik Okyanusu'ndaki hayatı da tehdit ediyor. Uzmanlar, okyanusların asitlenmesi dahil olmak üzere, küresel ısınmanın neden olduğu etkilerden ötürü Pasifik Okyanusu üzerindeki birçok adanın yaşanamayacak hale geleceğini vurguluyor.

ABD'de 'hayalet şehir' riski! Konya büyüklüğünde bir alan sular altında kalabilir...Dünya

İNSANLAR DA ETKİLENEBİLİR 

Okyanusların asitlenmesi, sadece buzulların erimesiyle meydana gelmiyor. Küresel iklim değişikliği nedeniyle deniz suyunun ısınması, denizde bir çeşit bakteri olan alglerin çoğalmasına neden oluyor ve bu alglerden oluşan zehirli domoik asitler de deniz canlılarında birikebiliyor. Hatta bazı deniz canlıları suların asitlenmesinden direkt olarak etkilenebiliyor. Geçtiğimiz günlerde asit zehirlenmesi yaşayan onlarca deniz aslanı, ABD'nin Kalifornia eyaletinin güney sahillerinde karaya vurdu. 

Asit, zehirli deniz ürünleri yiyen hayvanlardan insanlara geçebiliyor. Asit biriken deniz ürünlerini yiyen insanlarda yemekten 30 dakika ila 24 saat sonra kusma, ishal, karın ve baş ağrısı ile baş dönmesi gibi şikayetler görülebiliyor.

Amsterdam neden çöküyor? 'Sessiz ve yavaş katiller...'Dünya

Kaynaklar: The Guardian, The Time, NOAA

Kaynak: Web Özel