Avrupa Birliği'nde ama yoksulluk içinde: Paşinyan Ermenistan'ı açlığa mahkum etmeye hazır

Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan, hükümeti ülkeye gıda tedariki için alternatif rotalar bulmaya çağırdı.
Erivan, Rusya pazarına olan bağımlılığı azaltmayı umuyor ancak şu an için bunun imkanını göremiyor. Aynı zamanda yönetim, ülkede gıda krizine neden olabilecek Avrupa Birliği'ne katılma fikrinden vazgeçmiyor. Peki Paşinyan neden kendi vatandaşlarını açlığa mahkum etmeye hazır? Oxu.Az'ın haberine göre, NEWS.ru'da konuya ilişkin makale yayınlandı.
ERMENİSTAN YÖNETİMİ, AVRUPA BİRLİĞİ'NE YAKINLAŞMAK İÇİN NELER YAPIYOR?
18 Şubat'ta Ermenistan Parlamentosu Avrupa Entegrasyonu Komisyonu Başkanı Arman Yegoyan, ülkenin Avrupa Birliği'ne katılımı için yasa tasarısının referandum gerektirmeyeceğini açıkladı. Böylece Ermenistan, Avrupa entegrasyonu yönündeki kararlılığını teyit etmiş oldu.
"Ermenistan Cumhuriyeti'nin Avrupa Birliği üyelik sürecinin başlatılması" hakkındaki yasa tasarısı, Ermeni parlamentosu tarafından 12 Şubat'ta ilk oturumda kabul edildi. 63 milletvekili lehte, 7 milletvekili aleyhte oy kullandı. Lehte oy kullananlar çoğunlukla iktidar partisi Sivil Sözleşme'nin milletvekilleriydi. Muhalefet partileri belgeyi tamamen boykot etti.
Rusya Dışişleri Bakanlığı'nın Yardımcısı Mihail Galuzin, Ermenistan için Avrupa Birliği ile yakınlaşmanın ve aynı zamanda Avrasya Ekonomik Birliği'nin (AEB) üyesi olarak kalmanın zor olacağını belirtti. Diplomat, "Bir şekilde, muhtemelen bu iki vektörlülüğü sürekli korumak zor olacak. Belirli bir aşamada her durumda bir seçim yapmak gerekecek" diye sözlerine ekledi.
ERMENİSTAN, HANGİ ŞARTLARDA AVRUPA BİRLİĞİ'NE KATILABİLİR?
"Avrupa Birliği'ne katılım çok uzun bir süreçtir" diyen Ermeni siyaset bilimci Grant Mikaelyan NEWS.ru'ya açıklamalarda bulundu.
Mikaelyan açıklamasında şu ifadelere yer verdi:
"Ermenistan'ın Avrupa Birliği ile ortak sınırı olmadığını hatırlatmak isterim. Bu yüzden, eğer Gürcistan da birliğe kabul edilmezse, Ermenistan'ın AB'ye katılması mümkün olmayacaktır, çünkü bu ülke, Ermenistan'ın AB ile mantıklı ve siyasi bağlantı kurması için bir rota olarak görülüyordu. Türkiye'ye yeniden yönelmek ise, Cumhuriyetin tüm politikasında oldukça ilginç bir değişiklik. Ancak, Paşinyan'ın buna karar vermesine şaşırmam."
Siyaset bilimci ayrıca, AB'nin de Ermenistan'ı kabul etmeye hazır olmadığını vurguladı, çünkü şu anda birliğe katılmak için resmi başvuru yapan ülkelerin sırası oluşmuş durumda. Söylediğine göre, Ermenistan henüz bu listede yer almıyor.
Mikaelyan, "Avrupa Birliği, kendi tarafında artık neredeyse genişlemiyor ve aksine, yakın zamanda Birleşik Krallık'ı kaybetti" dedi.
ERMENİSTAN, AB'YE KATILIRSA NEYLE KARŞILAŞACAK?
18 Şubat'taki hükümet toplantısında Paşinyan, temel mal tedariki için alternatif seçenekler bulmaya çağırdı. Başbakan detaylı bilgi vermedi, ancak hükümetin "gıda güvenliği alanında mümkün olduğunca esnek olması gerektiğini" vurgulayarak yerli üretimin teşvik edilmesinin önemini belirtti. Toplantıda, halkın farklı yaş grupları için minimum gıda sepetlerinin hesaplanması konusu da tartışıldı.
Şu anda Ermenistan, buğday tedarikinde Rusya'ya kritik şekilde bağımlı, yerel pazar ise yalnızca ihtiyacın minimal kısmını karşılamakta. Ermenistan, ayçiçek yağı ve şekerin bir kısmını da Rusya'dan ithal ediyor.
Görünüşe göre, AB'ye yönelmenin gerçek bedelinin yavaş yavaş anlaşılması, Ermenistan hükümetini gıda tedarikinin geleneksel rotalarını yeniden gözden geçirmeye zorladı.
ERMENİSTAN İÇİN AB VE AEB'DE AYNI ANDA OLMAK NEDEN ZOR?
"AB ve AEB içinde işbirliği birleştirilemez, çünkü bunlar diğer bölgeden gelen mallara karşı pazarlarını koruyan serbest ticaret bölgeleridir" diyen, MBDMİ'nin Kafkasya Sorunları ve Bölgesel Güvenlik Merkezi'nin önde gelen bilimsel çalışanı Nikolay Silayev, NEWS.ru'ya açıklamada bulundu.
Silayev, "Ermenistan her ikisinde de aynı anda olursa, gümrük korumasında bir delik oluşacaktır. Ayrıca, eğer Erivan serbest ticaret bölgesine girerse, AB'nin talebiyle Rusya'ya karşı yaptırımları tamamen uygulamak zorunda kalacaktır. Bu durumda Ermenistan'ın Rusya ile ticareti sona erecek, ayrıca Cumhuriyetin Avrasya Birliği'ndeki katılımı da sona erecektir" dedi.
Silayev'in sözlerine göre, Erivan, Avrupa yolunu seçse bile, ekonomisini yeniden inşa etmek kolay olmayacak, hem ekonomik hem de sosyal alanlarda ciddi sonuçlarla karşılaşacak.
Silayev, "Rusya, Ermenistan için ana, belki de en büyük ticaret ortağıdır. Ayrıca, Ermenistan'ın diğer AEB ülkeleriyle ticaret hacmi, ülkenin dış ticaretinin büyük bir kısmını oluşturuyor. Erivan, Rusya'nın enerji taşıyıcılarını indirimli fiyatlarla alıyor. AEB'nin iş gücü piyasasına giriş de unutulmamalıdır" diye belirtti.
ERMENİSTAN İÇİN RUSYA'DAN GIDA TEDARİKİNİN ALTERNATİFLERİ NELER OLABİLİR?
Ermenistan için alternatif rota Kazakistan olabilir. Ancak bu, Ermenistan için Türk dünyasıyla daha derin entegrasyona doğru bir adım olacaktır. Yine de, Kazakistan'ın Ermenistan pazarına ne kadar hazır olduğu belirsizdir.
Silayev, "Teorik olarak, Ermenistan, Rusya ürünlerini Kazakistan ve diğer ülkelerden alarak bunları yerine koyabilir" diye belirtti. Ancak, Rusya ürünlerinin düşük üretim maliyeti ve iyi organize edilmiş lojistik dahil önemli pazar avantajları var. Ona göre, Ermenistan'ın sadece iki transit rotası mevcut, Gürcistan ve İran.
PAŞİNYAN İÇİN AVRUPA ENTEGRASYONU KONUSU NEDEN ÖNEMLİ?
Ermenistan muhalefeti, AB'ye katılma konusunun 2026'daki parlamento seçimlerinde Paşinyan'ın ana sloganı olacağını düşünüyor. Ermeni başbakanının karşıtları, AB'ye katılma fikrini umutsuz bir fikir olarak değerlendiriyor ve AEB ile daha yakın entegrasyon kursunu destekliyor.
Silayev, "Paşinyan, elbette, yaklaşan parlamento seçimlerinde siyasi puan toplamak ve seçmenlere AB ile yakınlaşma yolunu göstermek istiyor. Ancak, vatandaşlara AEB'den çıkış durumunda derin bir ekonomik kriz ve gıda fiyatlarının artmasını vaat ederek nasıl siyasi kapital toplayabileceğini tamamen anlamıyorum. Eğer o, bu yolla daha fazla popülerlik kazanmak istiyorsa, bence bu en doğru yol değil," diye belirtti.
Silayev, Avrupa yolunu seçen Ermenistan'ın Rusya'ya karşı yaptırımlar uygulamak zorunda kalacağına da dikkat çekti.
Silayev, "Böyle bir kararın sonuçları açıktır - Erivan ve Moskova arasındaki ilişkiler zayıflayacaktır. Ancak, Rusya Ermenistan ile ilişkileri bozmayı düşünmüyor. Hiç kimse buna gitmeyecek. Moskova, Ermenistan'ın egemen işlerine karışmıyor" ifadelerini kullandı.
Kısacası, Paşinyan, Rusya ve AEB olmadan Ermenistan'ın ekonomisinin ağır bir krize sürükleneceğini anlamalıdır. Bu yüzden Avrupa yoluyla ilgili sorumsuz açıklamaları, sadece tüm başarısızlıklara rağmen her şekilde iktidarda kalma isteğinin bir yansımasıdır. İşte bu yüzden Paşinyan, 2026 seçimlerine hazırlığa şimdiden başlamış durumda.