Okul taraması sonrası tarihi anlaşma... Bir silah şirketi nasıl mahkum edildi?
Amerika Birleşik Devletleri'nin kronikleşen sorunu okullara silahlı saldırılarda tarihi bir karar çıktı. Silah şirketi Remington saldırı sonucu hayatını kaybedenlerin ailelerine 73 milyon dolar tazminat ödeyecek. Peki katil şirket yetkilileri olmadığına göre neden böyle bir karar alındı?
Amerika Birleşik Devletleri’nde silah alım ve ruhsat işlemlerinin kolay olması toplumun en büyük sorunlarından biri. Ülkenin kuruluş felsefesinde toprağı korumak için bireysel silahlanma önemli bir yer tutarken bunun özellikle ergenlerin silahlara rahat ulaşması ve sonucunda lise katliamlarına uzanan trajik bir tarihi yükü var.
Bu olaylardan bir tanesi 14 Aralık 2012 yılında Connecticut eyaletindeki Sandy Hook İlköğretim Okulu’nda gerçekleşti. Adam Lanza (20) tarafından silahla gerçekleştirilen katliam sonrasında 20 ilkokul öğrencisi ve altı yetişkin hayatını kaybetti.
Hayatını kaybeden ailelerin avukatı Josh Koskoff ailelerin bundan sonraki tek amacının böyle saldırıların yaşanmasının engellenmesi olduğunu söylüyor. Okulun basıldığı AR-15 tüfeğinin üreticisi Remington firması hayatını kaybedenlerin ailelerinin açtığı dava sonucu 73 milyon dolar ödeyecek. Aileler ve silah şirketi bu rakam üzerinde uzlaşırken, mahkeme silah şirketinin, silahları pazarlama stratejisinin Connecticut tüketici kanununa aykırı olduğuna hükmetti.
'PAZARLAMA SORUMLULUĞU...'
Aileler silah satışının ve pazarlamasının bu kadar açık yapılmamasını istiyor. ABD Başkanı Biden silah şirketinin ödeyeceği tazminattan memnun. Biden, “Bu anlaşma trajik bir günün izlerini silmez ancak silah şirketlerini pazarlama konusunda daha sorumlu olmaya çağırır” ifadelerini kullanıyor.
Pek çok eyalette silah şirketleri kanunlar ile sıkıca korunuyor. Son yıllarda New York, California ve New Jersey gibi eyaletlerde silah şirketlerinin pazarlama faaliyetleri daha sıkı denetleniyor.
'KÂR İÇİN AGRESİF PAZARLAMA'
Sandy Hook katliamında 6 yaşındaki oğlunu kaybeden Nicole Hockley, saldırısı sırasında Remington firmasının ekonomik olarak zor durumda olduğunu aktarırken, “Yolunu kaybetmiş bir firma düşünün ve kâr için daha agresif bir pazarlama stratejisi yürütüyor” ifadelerini kullandı.
73 milyon dolarlık anlaşma üzerinde gizlilik kararı olduğu için bu hangi ailenin ne kadar ödeme aldığı bilinmiyor. Anlaşmaya ilişkin diğer detaylar da kamuoyu ile paylaşılmadı. İflas eden Remington firması adına görüşmelere sigorta şirketi yetkilileri katıldı. Remington firması artık piyasada olmadığı için anlaşma Remington Outdoor Company isminde şirketin açtığı yeni bir marka ile yapıldı. Bu sebepten silah endüstrisi yetkilileri cezanın sektöre kesilmediği görüşünde.
ABD Ulusal Atıcılık Sporları Derneği, “Sigorta şirketleri ile yapılan bu anlaşmanın bize bir etkisi veya yaptırımı yoktur” açıklamasında bulundu. Ayrıca dernek Remington’daki uzlaşma tekrar bir davaya dönüşürse konuya müdahil olacağını söyledi.
ABD’de silah şirketleri yakın zamanda en güçlü dönemlerini George W. Bush’un başkanlığı döneminde yaşadılar. 2005 yılında çıkan silah kanunu bu şirketleri pek çok davadan korudu. Bush’un başkanlığı döneminde Washington, Maryland ve Virginia saldırılarından dolayı ailelere 2.5 milyon dolar ödenmişti.
33 MİLYON DOLARI KABUL ETMEDİLER
Son yıllarda ise hükümetler silah şirketleri üzerindeki baskıyı artırdı. Remington şirketi geçen yıl Sandy Hook baskını sebebiyle ailelere 33 milyon dolar ödemeyi önermiş, aileler bu tutarı reddetmişti. Bireysel silahlanma karşıtı davaları üstlenen avukat Adam Skaggs, 2005 yılında çıkan silah endüstrisini koruma kanunu sebebiyle Remington’ın tazminat ödeyeceğini hiç düşünmüyordu bu sebepten yaşananları çok önemli buluyor.
Ailelerin silah şirketini en fazla sıkıştırdığı noktalardan biri silahın ‘savaş silahı’ olarak satılması ve video oyunlarının içerisine ürün yerleştirme yapması. Remington’ı tazminata mahkum eden süreç 2014 yılında başladı.
Silah şirketini temsil eden avukat James B. Vogts olayların asla yaşanmamasını dilediğini ancak kanunun duygular karıştırılmadan uygulanması gerektiğini söyledi. Peki bu dava ABD genelinde emsal olur mu?
Hukuk profesörü Timothy D. Lytton, “Silah şirketleri bu saatten sonra haklarını genişletmeye çalışacak ve arzı riske sokacak şeylerin üstüne gideceklerdir” açıklamasında bulundu.
*Yukarıdaki derlemede yer alan bilgilerin önemli bir bölümü New York Times’ta Rick Rojas, Karen Zraick ve Troy Closson imzası ile yer alan ‘Sandy Hook Families Settle With Gunmaker for $73 Million Over Massacre’ isimli makaleden alınmıştır.
Kaynak: Web Özel