Çin'in Tayvan'a müdahale etmesinin dört yolu! Tansiyon artıyor...
Dünya gözünü Tayvan'a çevirirken bölgede sular ısınmaya devam ediyor. Tatbikatlar ve hazırlıklar akıllara en kötü senaryo olan savaş senaryolarını da getirmekte. Uzmanlar birlikte ya da sırayla ilerleyebilecek dört farklı senaryodan söz ediyor. İşte senaryolar ve beraberinde gelen riskler...
ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi'nin Tayvan'a gitmesi, bölgede olağanüstü bir sürecin yaşanma ihtimalini de masaya getirmiş durumda. Pelosi 25 yıldır adayı ziyaret eden en kıdemli isim. Bu da Tayvan'ı kendi toprağı olarak kabul eden Çin'i öfkelendiren ve bir gelişme. Tayvan'ın anakara ile birleşmesi, Çin Devlet Başkanı Xi Jinping'in stratejisinin bir parçası. Lakin bu birleşmenin gerçekleşmesi karşılığında hem Batı'nın hem de Çin ve müttefiklerinin çok zor bir duruma girmesine neden olabilir.
Dolayısıyla uzmanlar Rusya'nın Ukrayna'yı işgali sürecinde yaşananların iki taraf için de dersler barındırdığının altını çiziyor. The Telegraph'ın ulaştığı diplomatik kaynaklara göre Xi Jinping, işgalin ilk 48 saatinde Kiev'i almayı ve Volodimir Zelenskiy hükümetini devirmeyi başaramayınca, Rusların önemli Batı desteği için kapıyı ardına kadar açık bıraktığına inanıyor.
Fakat dünyanın en büyük mikroçip üreticisi Tayvan'a yapılacak bir saldırı askeri güç kadar diplomatik bir güç de gerektirmekte. Denizcilik stratejisi ve askeri deniz gücü üzerine araştırmalar yapan Dr. Sidharth Kaushal, herhangi bir askeri hareketliliğin ABD'yle gerçek anlamda savaşma ihtimalini beraberinde getireceğini söylüyor.
“Çin Halk Kurtuluş Ordusu hala gelişmekte olan bir kuvvet” diyen Dr. Kaushal, üçüncü dönemine hazırlanan Xi Jinping'in “savaşla sınanmamış” ordusunun başarısızlığı halinde koltuğunun ciddi biçimde sallanacağını öne sürüyor. Öte yandan Dr. Kaushal “Çin için oldukça büyük riskler var” derken askeri operasyon ihtimalini de küçümsemediğini belirtiyor.
Peki Çin bunu nasıl yapabilir? Tahminlere göre sırayla veya eş zamanlı olarak gelişebilecek dört olası senaryo bulunuyor. Ancak bu senaryolar Çin için büyük riskler de taşıyor.
1 – ABLUKA
Genişletilmiş tatbikatlar Tayvan'ı finansal, ekonomik ve operasyonel olarak yıpratmak için kullanılabilir. Bu durum Tayvan'ı, silahlı kuvvetlerini uzun süre tetikte tutmak zorunda bırabilir. Pekin'deki Ulusal Savunma Üniversitesi'nde strateji profesörü olan Tümgeneral Meng Xiangqing, Çin'in tatbikat bölgelerini Tayvan'ı dış dünyaya kapatmak adına özellikle seçtiğini söylüyor.
Aynı zamanda Çin'in izni olmadan Tayvan hava sahasına giren herhangi bir uçağın askeri çatışma riskini alması gerektiğini söyleyebilir. Böyle bir abluka Tayvan ekonomisine zarar verecektir. Bu dört senaryodan en az risklisi.
2 – MATSU VE KINMEN İŞGAL EDİLEBİLİR
Çin anakarasına 10 km kadar yakındaki yaklaşık 20 bin nüfuslu bu adalar, ABD-Tayvan İlişkileri Yasası'nca Tayvan'ın bir parçası olarak görülüyor. Pekin bir güç gösterisi olarak ve Batı'nın kararlılığını test etmek için Rusya'nın 2014'te Kırım'ı ilhak etmesine benzer bir şekilde bu adaları alabilir. Ancak Dr. Kaushal, “Söz konusu adalar, alınan riske kıyasla çok sınırlı bir ödül” diyor.
3 – FÜZE VE HAVA SALDIRISI
Pekin, Tayvan'ı zayıflatmak için kıyı savunmalarını, radar sahalarını ve hava limanlarını vurabilir. Burada hedef, Tayvan'ı hızlı bir şekilde müzakere masasına çekmek olacaktır. Ancak bu ABD'nin bölgede ciddi biçimde savaş hazırlığına girmesine neden olabilir.
Dr. Kaushal, bu senaryonun Çin için doğurabileceği kötü sonucu “Tayvan'a, bölge ülkelerinin ve bölgedeki kuvvetlerin dikkat kesilmesini sağlayacak ancak stratejik durumu değiştirmeyecek kadar zarar vermiş olmak” sözleriyle açıklıyor ve Tayvan'ı zayıflatacak bu ihtimalin, adanın ya da pek çok örnekte görüldüğü gibi herhangi bir ülkenin bağımsızlığını masaya koymasını sağlamayacağını açıklıyor.
4 – TOPYEKÜN İŞGAL HAREKETİ
Diplomatik kaynaklar, Tayvan'ın Batı müdahalesi olmaksızın işgali için 48 saatlik bir pencere olduğunu düşünüyor. Bu senaryonun uluslararası bir cevapla karşılanacağına ise kesin gözüyle bakılıyor. Özellikle ABD'nin bölgedeki müttefikleri Japonya ve Avustralya'nın müdahalede başı çekeceği düşünülüyor. Hindistan'ın da ekonomik ve politik açıdan Çin'e karşılık vermesi böyle bir senaryoda muhtemel.
Dr. Kaushal, “Pekin'in ayağına basmak istemeyecek” pek çok ülkenin ise ABD ve Çin arasında bir noktada duracağına inanıyor.
*Bu haberdeki bilgilerin büyük bir kısmı The Telegraph'ta “Four ways China could take Taiwan as military tensions boil over” başlığıyla yayınlanan makaleden derlenmiştir.
Kaynak: Web Özel