Boris Johnson'ın istifasının ardından... Nasıl oldu, ne olacak, Türkiye'yi etkiler mi?

6 Temmuz akşamından itibaren dünyanın gözünü kulağını çevidiği Londra'da 7 Temmuz sabahı gündemi sarsan iddia gerçeğe dönüştü ve Birleşik Krallık Başbakanı Boris Johnson görevinden istifa ettiğini açıkladı. Peş peşe yaşanan ve ortaya çıkan skandalların ardından düne damga vuran istifa dalgası Johnson'ın bu kararı almasına neden oldu.

İngiliz basını 7 Temmuz sabahı son dakika gelişmesi olarak aktardığı haberle Johnson'ın öğle saatlerinde istifa edeceğini duyurmuştu. Downing Sokağı 10 Numara'da, yani Birleşik Krallık Başbakanlık Konutu ve Ofisi önünde bir açıklama yaparak Muhafazakar Parti liderliğinden istifa ettiğini söyleyen Johnson şunları söylüyordu:

“Açıkça görülüyor ki Muhafazakar Parti'nin iradesi partinin yeni bir lideri ve dolayısıyla da yeni bir başbakan olması yönündedir. Yeni lider belirlenene kadar görevde kalacağım. Dünyadaki en iyi görevi üstlendiğimi düşünüyorum... Görev süremin bittiğini görememek acı verici.”

İSTİFANIN TÜRKİYE'YE MUHTEMEL ETKİSİ

Peki Boris Johnson'ın istifası ne anlama geliyor? Önümüzdeki süreçte ne yaşanacak? Muhtemel adaylar kimler? Öncelikle bu istifanın Türkiye'ye potansiyel etkisini değerlendirmek gerekiyor.

London School of Economics and Political Sciences Avrupa Enstitüsü Çağdaş Türkiye Araştırmaları Kürsüsü Başkanı Profesör Yaprak Gürsoy, “Genel olarak en az ekim ayına kadar Birleşik Krallık'ın iç siyasete odaklanacağını, yeni lider seçimi ile meşgul olacağını ve dış politikada çok büyük hamleler beklemememiz gerektiğini söyleyebilirim” ifadelerini kullanıyor ve bu durumun Türkiye'ye etkisine ilişkin olarak şöyle diyor:

“Türkiye açısından şimdilik her şey eskisi gibi devam eder diye düşünüyorum.”

Prof. Gürsoy aynı zamanda şu çarpıcı noktaya da değinirken, “Eğer Boris Johnson, ekim ayına kadar geçici başbakan olarak kalırsa, yeni ve güncel politikalar üretemeyecektir çünkü yetkisi olmayacak” diye konuşuyor.

Dört maddede Türkiye - Birleşik Krallık ilişkileri: 'NATO'da aynı pozisyonda'Dünya

ŞİMDİ NE OLACAK?

Yukarıda da belirttiğimiz üzere Boris Johnson, Muhafazakar Parti liderliğinden istifa etti ve “Yeni lider belirlenene kadar görevde kalacağım” dedi. Bu ise şimdiden bir tartışma konusu. BBC Politika Editörü Chris Mason, “Yaklaşık 100 bin Muhafazakar Parti üyesi tarafından yeni lider seçildiğinde, Boris Johnson istifasını Kraliçe'ye sunacak. Kraliçe de partinin yeni liderine hükümeti kurma görevi verecek. Partinin yeni lideri, yeni başbakan olacak. Başbakanlık Ofisi'nde olayların bu şekilde gelişeceği değerlendiriliyor” ifadelerini kullanıyor.

Ekim ayında Muhafazakar Parti kongreye gidecek. Parti içindeki liderlik yarışının bu tarihe kadar sürmesi bekleniyor.

Ana muhalefetteki İşçi Partisi ve İskoçya Özerk Yönetimi Başbakanı Nicola Sturgeon gibi Johnson karşıtları ise 58 yaşındaki politikacının derhal başbakanlık görevini de bırakması ve sonbahara kadar geçici bir başbakanın belirlenmesi gerektiğinin altını çiziyor.

EN GÜÇLÜ ADAY KİM?

Brexit üzerine çalışmaları bulunan İktisadi Kalkınma Vakfı Kıdemli Uzmanı Şehnaz Dölen de Türkiye ile Birleşik Krallık arasındaki ilişkilerin değişmeyeceğinin altını çizerken Serbest Ticaret Anlaşması gibi olumlu gelişmelerin ayrı bir süreç dahilinde ilerlediğinin altını çiziyor. Dölen, henüz yorum yapmak için erken olduğunu ancak ilişkilerin gidişatını biraz da yeni gelecek ismin kim olacağının belirleyeceğini vurguluyor.

Bu noktada en güçlü aday kim? YouGov anketleri, Savunma Bakanı Ben Wallace'ı işaret ediyor. En güçlü aday konumundaki Wallace'ı sırasıyla Ticaretten Sorumlu Devlet Bakanı Penny Mordaunt, Maliye Bakanı Rishi Sunak ve Dışişleri Bakanı Liz Truss takip ediyor.

İSTİFAYA YOL AÇAN SÜREÇ...

Peki Johnson'ı istifaya götüren son süreçte ne oldu? Pandemi sürecini sallayan Partygate skandalında yeni görüntüler çıktı. Pandemi kısıtlamaları yaşanırken Başbakanlık Konutu'nda sayısız parti verildiği ve Johnson'ın bunlara katılmadığı yönünde yalan beyan verdiği görüntülerle gözler önüne serildi. Bu da Johnson'ı, haziran ayı başında güvenoyuna zorlandı. Başbakan buradan zaferle ayrılsa da ancak 148'e karşı 211 oyla görevde kalabildi.

Boris Johnson'ı neredeyse istifa ettirecek Partygate skandalı ne? Koltuğu yine de sallanıyor mu?Dünya

Son 48 saatte ise 5 bakan ve 50'nin üzerindeki bakan yardımcısı ve hükümet görevlisi istifa kararı aldı. Bu istifaları tetikleyen gelişme Johnson'ın tacizle suçlanan parti yöneticisi Chris Pincher hakkında şuçlamaları bilmesine rağmen onu görevden almayarak hata yaptığını kabul etmesi oldu. Johnson “Büyük pişmanlık” duyduğunu söylese de bu, bardağı taşıran son damla oldu.

metin.aktasoglu@haberglobal.com.tr 

*BBC, The Telegraph, The Guardian, YouGov

Kaynak: Web Özel