Artık 'robot gibi duygusuz' demeyeceğiz... Bir makineye gülmek nasıl öğretilir?

Robot denince aklımıza askeriyede ya da fabrikalarda kullanılan, tehlikeli işleri yapması için programlanabilen, insan gibi iki ayakları üzerinde durabilen metal makineler akla geliyor. Ancak robotlara insani duyguları da öğretmek için yepyeni araştırmalar yapılıyor. İnsan duygularını algılama ve bunlara yanıt verme yeteneklerinin geliştirilmesi için robotların yapay zekalarına daha fazla algoritma ekleniyor.

Karşısındakinin nabız ve solunum hızı, konuşma tonları, mikro yüz ifadeleri, jestler ve daha fazlası hakkında bilgi toplayan algoritma ile robotun da buna göre bir duygusal zeka geliştirmesi amaçlanıyor. Geliştirilen bu algoritma ile bir robotun karşısındakinin ruh halini değerlendirme ve aldığı yanıta uygun bir cevap verebilme yeteneğine sahip olması amaçlanıyor.

Tüm bu çalışmalarda yapay zekaya insani duygular öğretiliyor. Ancak yapay zeka bu duyguları sadece taklit edebiliyor, kendisi yeni bir duygu durumuna ilişkin jest ve mimik geliştiremiyor.

Oxford Üniversitesi bünyesindeki Oxford İnternet Enstitüsü'nden Prof. Sandra Wachter, bir robotun veya algoritmanın gerçek anlamda hislerimizi asla anlayamayacağını söylüyor. Wachter sözlerini şöyle sürdürüyor: "Seni tanımıyor, seni anlamıyor ve gülüşün manasını bilemiyor. Duyarlı değiller ama neler olup bittiğini anladıklarına sizi inandırmakta çok başarılı olabilirler."

DOĞRU ZAMANDA KAHKAHA ATABİLEN ROBOT

Robotların duyguları çözümlemesi alanında yapılan çalışmalardan biri de Japonya'da bir grup bilim insanının üzerinde çalıştığı Erica adlı robot. Japon bilim insanları, Erica'nın doğru zamanda doğru şekilde gülmesini sağlayacak bir yapay zeka sistemi geliştiriyorlar.

Erica adlı gülen robotun arkasındaki ekip, sistemin insanlarla yapay zeka sistemleri arasındaki konuşmaları doğal hale getirebileceğini ifade ediyor. 

Kyoto Üniversitesi'nden Dr Koji Inoue, "Konuşma amaçlı yapay zekanın önemli işlevlerinden birinin empati olduğunu düşünüyoruz. Bu yüzden bir robotun kullanıcılarla empati kurmasının bir yolu olarak onun kullanıcılarla neşeli anları paylaşması olduğuna karar verdik" diyor.

Inoue ve meslektaşları, robota konuşurken doğru zamanda ve doğru yerde kahkaha atabilmesini öğretmek için yola çıktılar. Üniversite öğrencileri ile başlangıçta dört kadın amatör oyuncu tarafından uzaktan kontrol edilen robot arasındaki 80'den fazla diyalogdan verileri topladılar.

Diyalog verilerine farklı çeşitlerde kahkahalar eklendi. Bu veriler daha sonra yapay zekanın gülüp gülmeyeceğine karar vermesi ve uygun kahkahayı seçmesi için kullanıldı.

Araştırmacılar, kahkahanın türünün diyalog sırasında önemli olduğunu düşünüyor. Küçük bir kıkırdamayı taklit etmek karşı tarafa garip gelebileceğini düşünen araştırmacılar ancak içten bir kahkahayla diyaloga katılmanın empatik gelebileceğini belirtiyor. Bu yüzden uygun kahkahanın kullanılmasının gerekliliğine dikkat çekiliyor. Algoritma, ses dosyalarına dayanarak, kahkahaları birbirinden ayırarak bunları uygun durumda yansıtmayı öğrendi.

Ekip, kahkahaların kendi farklı karakterleri olan robotlar yaratmaya yardımcı olabileceğini söyledi. Inoue, "Gülme, bakışlar, jestler ve konuşma tarzları gibi davranışlarla bunu gösterebileceklerini düşünüyoruz" diyor.

Bir robot nasıl elma toplayabilir? Sanıldığı kadar kolay değil...Teknoloji

BAKIM EVLERİN DE KULLANILACAK 

Günlük hayatta bizimle sohbet edecek, duygularımızı paylaşacak, bizimle sevinip üzülecek robotlar çok yakında aramızda olabilir. Uzmanlara göre bu robotlar makul fiyatlara da satın alınabilecek.

Hırvatistan'daki Zagrep Üniversitesi'nden araştırmacılar, kamera ve sensör yardımı ile karşısındaki kişinin duygularını anlayabilen bir yapay zekaya sahip robotik kafa geliştiriyorlar. Robot, karşısındakinin duygularına göre bir yüz ifadesine sahip olacak. Karşısındaki kişi üzgünse bunu anlayacak robot sahibini rahatlatıcı bir ifade takınacak. Robotu geliştirenler, robotun bir kaç sene içerisinde konuşacağını ve karşısındakine uygun bir şekilde yanıt vereceğini söylüyor.

Robotun yaşlı kişiler başta olmak üzere yalnız kişilere arkadaşlık etmesi planlandığı belirtiliyor. Robot, PLEA olan adını, yaratıcısı Dr. Tomislav Stipancic'in kızları Petra ve Lea'dan alıyor. Robotun birkaç yüz dolardan satılması planlanıyor. Robot ilk olarak bakım evlerinde denenecek.

PLEA'nın ilk versiyonu için, Hırvatistan'daki Zagreb Üniversitesi'nde araştırmacı olan Dr. Stipancic, yapay zekayı robota yüz duyguları ve ses tonları gibi bir dizi sosyal sinyali okumayı öğretmek için kullandı.

Stipanic, Birleşik Krallık'taki De Montfort Üniversitesi'nden Profesör Tracy Harwood ile robotun bir bakım robotu olarak nasıl kullanılabileceğini, kendi başına veya bakım ortamında olan insanlara destek olmak için çalışıyor. Geliştiricilerine göre; robot ağlayan bir bebeği sakinleştirmek için de kullanılabilir.

Kaynaklar: The Guardian, iNews 

Kaynak: Web Özel