ABD'de gündem Türkiye, “Kongre Türkiye'ye destek vermeli”
Türkiye'nin Kafkasya ve Orta Asya'da ticari, stratejik ve politik olarak Rusya'nın etkisini kırıp belirgin güç haline gelmesi ABD'li Kongre üyelerinin de dikkatini çekiyor. Kongre'deki Cumhuriyetçi Partili üyeler Türkiye'nin öncüsü olduğu bölgesel projelere destek verilmesi gerektiğini düşünüyorlar.
ABD'de Cumhuriyetçi Parti'nin basındaki kalesi kabul edilen The National Interest'de (NI) yayınlanan yazıda Amerikan Kongresi'ndeki Cumhuriyetçiler arasında Türkiye hakkında değişen kanaate ilişkin kulisler paylaşıldı. “Avrasya: Rusya ve Türkiye arasında” başlıklı yazıda “Avrasya'da ve Orta Asya'da Rusya'nın etkisi ve gücü azalırken Türkiye'nin yükseliyor” ifadelerine yer verildi. Kongre kulislerine göre Cumhuriyetçiler arasında bölgedeki belirgin güç olmaya başlayan Türkiye'nin Kafkasya ve Orta Asya'da öncüsü olduğu projelere ABD'nin destek vermesi gerektiği düşüncesi hakim.
STRATEJİK İLİŞKİ
ABD Kongresi'nin her iki kanadındaki (Senato ve Temsilciler Meclisi) Cumhuriyetçilerin Türkiye hakkındaki düşüncelerinin dile getirildiği yazıda Batının ambargoları ve Ukrayna ile gerçekleşen şiddetli savaş dolayısıyla ekonomisi zayıflayan Rusya ile Türkiye arasındaki finansal bağın güçlendiğine vurgu yapıldı. Rusya'nın doğal gaz alıcısı olan Türkiye'nin Batılı pazarlardaki ürünleri de Rusya'ya ulaştırabildiği bilgisine yer verilen yazıda “iki taraf için stratejik bir ekonomik ilişki” yorumu yapıldı.
TÜRKİYE MEYDAN OKUYOR
Altı ay sonra Başkanlık seçimine gidecek olan ve anketlerde önde gözüken Cumhuriyetçi Parti'nin Senatör ve Temsilciler Meclisi üyelerine göre; Türkiye hem Orta Asya'da hem de Kafkasya'da Rusya'nın tarihsel etkisine meydan okuyor. Cumhuriyetçilere göre Türkiye, Azerbaycan'dan başlayıp tüm Orta Asya Türk Cumhuriyetlerine uzanan “güçlü bir güvenlik, ticaret ve kültür çatısı oluşturmayı” da başardı.
Cumhuriyetçiler ayrıca 2021 yılında Türkiye ile Azerbaycan arasında imzalanan Şuşa Beyannamesi ile birlikte Türkiye'nin bölgede Rusya haricindeki tek güvenlik garantörü haline geldiğini ve Orta Asya Türk devletlerinin de böylesine bir alternatife yönelebileceklerini tahmin ediyorlar.
ANA BELİRLEYİCİ
Kulis bilgilerine göre partinin dış politika uzmanları Kazakistan ve Özbekistan'ın Türkiye ile ilişkilerini stratejik ortaklık noktasına getirmek istediklerini ifade ediyorlar. Cumhuriyetçilerin askeri kökenli isimleri ise iki bölgede de Türkiye'nin savunma endüstrisi ürünlerine büyük bir talep olduğunu ve bu durumun söz konusu bölgelerdeki geleneksel silah ihracatçısı Rusya'nın konumunu geçmeye başladığını düşünüyorlar. 2021 ve 2022 yıllarında Kırgızistan ve Tacikistan arasında yaşanan gerginliklerde de Rusya'nın etkili olamaması ancak Türkiye'nin devreye girmesiyle iki ülkenin barış yoluna girmesi de Cumhuriyetçilerin gözünden kaçmayan detaylar arasında.
ABD DESTEK VERMELİ
Orta Asya'dan Hazar Denizi'ne ve Türkiye üzerinden Avrupa'ya uzanan 'Orta Koridor' sayesinde ticari olarak da küresel bir etkiye sahip olmaya başlayan Türkiye'nin bölge ülkeleriyle yakınlaşması ABD'li politikacıların seçim sonrası stratejilerinde yer alıyor. Kongre kulislerine göre Türk Katılım Bankası, 2040 Türk Dünyası Vizyonu, Uluslararası Türk Kültür Teşkilatı (TÜRKSOY) ya da Türk Devletleri Teşkilatı tarafından ortak bir Türkçe alfabe oluşturulması yönündeki çabalar ile tüm bölgenin entegrasyon yoluna girmesi Cumhuriyetçiler için “ABD'nin destek vereceği öncelikli gelişmeler” olarak değerlendiriliyor.
TÜRK DÜNYASI ETKİSİ
ABD'li kanun koyucu isimlere göre “tartışma götürmez şekilde bölgesinde jeopolitik güç olan Türkiye, ABD tarafından desteklendiği takdirde Batı dünyası da Rusya ve Çin'e karşı güçlenir.” Cumhuriyetçiler Türkiye'nin gerek Kafkasya gerekse de Orta Asya'da öncülük ettiği projelere bu sebepten dolayı “büyük destek verilmesi gerektiğini” de ifade ediyorlar.
Kaynak: Web Özel