İlk kez ortaya çıktı, Soğuk Savaş hibeleri...

İkinci Dünya Savaşı ve ardından Soğuk Savaş döneminde dünyanın en önemli istihbarat ve casusluk faaliyetlerinin yürütüldüğü Türkiye'de, Milli İstihbarat Teşikilatı'na (MİT) 1966 ve 1982 yılları arasında alınan araç ve cihazlara ilişkin arşivlerdeki belgeler,  2 araştırmacı tarafından gün yüzüne çıkarıldı.

Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Daire Başkanlığı Cumhuriyet Arşivi'nden yer alan belgeler Munzur Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölümü'nden Doç. Dr. Savaş Sertel ile Tuncay Kızıltoprak tarafından yapılan araştırmada ortaya konulurken, "Milli İstihbarat Teşkilatı'nın 1966-1982 Yılları Arasında Edindiği Cihaz ve Araçlar" başlıklı makale aynı zamanda, Pamukkale Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Yayın organı Belgi Dergi'de yayınlandı.

1966 MODEL WİLLY

İlk kez gün yüzüne çıkartılan arşiv belgelerinde ABD'nin, Willy marka 1966 model bir adet otomobil ile Ford Cargo Truck model bir aracı MİT'e hediye ettiği, söz konusu araçların gümrük ve vergiden muaf tutulmasına ilişkin, 23 Kasım 1966 ve 31 Mart 1967 tarihinde Bakanlar Kurulu kararları olduğu bilgisi yer aldı. 

BÜYÜK KISMI ABD'DEN GELİYORDU

O dönem MİT'in ihtiyaç duyduğu teçhizatın büyük bir kısmını NATO müttefiki olan ABD'den satın alındığı, bazı araçların ise adı gizli tutulan ülkelerden veya o ülkelerde yaşayan yabancı uyruklu şahıslardan hibe yoluyla edinildiği, alınan araçların çoğunun otomobil ve arazi araçları olduğu Sertel ve Kızıltoprak tarafından ayrıca ortaya konuldu.

TEKNİK TAKİP İÇİN FORD CARGO

Araştırmacılar, ABD'nin bağışladığı bir adet Ford Cargo Truck'ın teknik takipte kullanılmak üzere planlandığını, bu araca telsiz alınması için Başbakanlığa 21Eylül 1967 tarihli yazı ile talepte bulunulduğunu da kaleme alırken, "İhtiyaç duyulan alıcı verici telsiz cihazların alınması için 1967 yılı mali bütçesinden karşılanmak üzere 1 milyon 240 bin lira ödenek konulmuştu" bilgisine de hazırladıkları makalede yer verdiler.  Arşiv belgelerinde, MİT o dönem ihtiyaç duyulan alıcı-verici telsiz cihazları ile röle istasyonu cihazlarının doğrudan doğruya ABD'de faaliyet gösteren Motorola Overseas Corporation firmasından alındığı, bunun için 14 Eylül 1967 tarihinde bir de teknik rapor hazırlandığı dikkat çekiyor.  

MAGRO OTOMOBİL HİBE ETTİ

Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Daire Başkanlığı Cumhuriyet Arşivi'nden yansıyan dokümanlarda Fransız asılı Francois Magro tarafından Milli İstihbarat Teşkilatına bir adet otomobil hibe edildiği bilgisi bulunurken diğer dikkat çeken kısımlar ise şöyle yer alıyor:

"6 Şubat 1976 tarihli Bakanlar Kurulu toplantısında Kara Kuvvetleri Komutanlığının envanterinde bulunan ve ihtiyaç fazlası olan 10 adet tabancanın MİT Müsteşarlığına devredilmesine karar verilmiştir. 1976 Yılında MİT tarafından ABD firması Motorola’dan satın alınan kapalı devre kamera sistemi MİT tarafından kullanılmak üzere Amerikan IBM firmasından gerekli bakımlarının firma tarafından yapılması şartıyla bilgisayar kiralanması 15 Nisan 1976 tarihli Bakanlar Kurulu toplantısında kararlaştırılmıştır."

Millî İstihbarat Teşkilâtı haberleşmede kullanmak üzere 34 adet şifreleme makinesinin Norveç’in Lehmlkul A/S Dıv. Elektronik firmasından alınması ve 620 makine parçasının alınmasına Bakanlar Kurulunun 10 Şubat 1977 tarihli toplantısında karar verilmiştir."

Türkiye'deki istihbarat oyunlarıGündem

SSCB'YE KARŞI GÜNEY KANAT

Araştırmacılar Sertel ve Kızıltoprak ise arşivlerden yansıyan belgeler hakkında şu yorumları kaleme alıyorlar: "ABD'nin ve bu ülke vatandaşı olan bazı kişilerin Türkiye Cumhuriyeti devletine değil de doğrudan Milli İstihbarat Teşkilatına araç bağışlaması ilginçtir. Amerika Birleşik Devletleri’nin Jammat, Tuslog, Tusag, AİD gibi kuruluşlarıyla Türk ordusu, emniyeti ve istihbaratı ile içli dışlı olması ülke güvenliği ve bekası için muhakkak ki bir tehdit unsuru oluşturmuştur. Ortadoğu’da çok güçlü bir Türkiye’yi menfaatleri için tehdit olarak gören ABD, Sovyetleri Birliği’ne karşı Yunanistan ile birlikte NATO’nun güneydoğu kanadını oluşturan Türkiye’nin yok olmasını da istememiştir. Buna karşılık Türk güvenlik ve istihbaratına sızmış yabancı bir gücün varlığı ülke bağımsızlığı açısından bir handikap olmuştur."

mert.inan@haberglobal.com.tr 

Kaynak: Web Özel