'Sıfır şeker' içecekler gerçekten kilo aldırmıyor mu?

Şekerli ve gazlı içeceklerin içindeki şeker oranından dolayı çok kilo aldırdığı bir gerçek. Hatta Youtube'da içerik üreticilerin bu tarz içecekleri kaynatarak yaptıkları deneylerini ve açığa çıkan şeker miktarını mutlaka görmüşsünüzdür. Yüksek kalori içerdiği için diyetisyenler, obeziteye neden olabileceğini ifade ederek ısrarla gazlı içeceklerin aşırı kullanımından uzak durmamızı tavsiye eder. 

Gazlı içecek firmaları, tüketicinin kilo alma kaygısı nedeniyle zaman içinde "şekersiz" ya da "sıfır şeker" adını verdikleri içecekleri piyasaya sürdüler. Bu içeceklerin şeker içermemesi ve yüksek kalorili olmaması nedeniyle güvenle tüketilebileceği algısı oluştu. Boston Celtics'in yıldızı John Havlicek'in 1969 oynadığı diyet içecek reklamı bu algının oluşmasında ön ayak olan televizyon olaylarından.

Bu tarz ürünlerin diyet yapanlar için ideal olduğunu hatta kilo vermeye yardımcı olabileceğini zannedenler bile çoğunlukta. Peki bu ürünler gerçekten şekersiz mi? Ya da kilo aldırmıyor mu?

'SIFIR ŞEKER' TRENDİ

Bazı uzmanlar ve gazeteciler, öncelikle bu içecek firmalarının "sıfır şeker" hamlesini, 80 ve 90'lardaki "diyet içecek" trendinin bir devamı olarak görüyor. Bazı firmalar diyet içeceklerini "sıfır şeker" olarak değiştirirken bazıları diyet olarak adlandırdığı az kalorili ürünlerinin yanına sıfır kalorili ürünlerini de koydu.

Bu içecekler gerçekten sıfır kalorili olabilir. Hiç şeker de, yağ da hatta protein de içermeyebilir. Öncelikle bu içeceklerin içinde şeker yerine ne kullanıldığına bir bakalım.

Gazlı içecekleri kalori eklemeden tatlandırmak için yapay tatlandırıcılar kullanılıyor. Genelde aspartam ve asesülfam potasyum (Ace-K) dahil olmak üzere birçok yaygın yapay tatlandırıcı bu içeceklere katılıyor. Kalan bileşenler içeceğin türüne göre karbonatlı su, karamel rengi, gıda katkı maddeleri ve doğal meyve aromaları...

'SIFIR ŞEKER' BİLE OLSA KİLO ALDIRIYOR 

Her ne kadar sıfır kalorili olsa da, işte bu içeriğindeki maddeler yüzünden "sıfır şeker" içeceklerin kilo aldırmayacağı anlamına gelmiyor. Hakkında çok fazla veri olmasa da bazı araştırmalar, yapay tatlandırıcıların kullanımının, hastalık riskini artıran bir dizi koşul olan obezite ve metabolik sendromun gelişimine katkıda bulunabileceğini buluyor.

ABD'li bilimsel yayın National Library of Medicine'de yayınlanan 8 yıllık bir gözlemsel çalışma, haftada 21'den fazla yapay tatlandırılmış içecek içen kişilerin, bu tür içecekleri tüketmeyen kişilere kıyasla aşırı kilo ve obezite riskinin neredeyse iki katına çıktığını buldu.

Bunun nedenlerinden biri ise tatlandırıcıların iştahı açması. Her ne kadar kilo almamak için "sıfır şeker" içecek içilse de ardından gelen büyük boy cips yeme isteği işte bu yüzden. 

Öte yandan bu tatlandırıcılar bağırsaktaki tokluk hissi sağlayan duyuların işleyişini değiştirebiliyor. Tok olduğunuz halde açlık hissi duymanıza neden oluyor. Bir gıda ile alındığında o gıdanın lezzetini arttırıcı etki sağlıyor. Böylece o gıdayı normalden fazla tüketmenize neden oluyor. 

Tatlandırıcılar glikoz alınmasa bile insülin salgılanmasını aktive ediyor. Yani vücudunuzun insülin salgılamasını sağlayarak sizi şeker dengesini sağlamak için yemeye zorluyor. Bu da sürekli şekerli yiyecekler tüketmeniz ve kilo almanız demek.

DİYABET RİSKİ...

İnsülin salgılanması sadece kilo almayı sağlayacak komplikasyonlara neden olmuyor, diyabet riskini de artırıyor. Yine National Library of Medicine'de yayımlanan ve 66.118 kadın üzerinde yapılan 14 yıllık bir çalışmada, yapay olarak tatlandırılmış içeceklerin içilmesi ile tip 2 diyabet riskinin artması arasında bir ilişki gözlemlendi.

2.019 kişide yapılan bir başka çalışma, hem şekerli tatlandırılmış içecekler hem de yapay olarak tatlandırılmış diyet içecekleri ile tip 2 diyabet arasında bir bağlantı olduğunu gösterdi ve bu da sıfır şeker içeceklerin de diyabet riski taşıdığını ortaya koydu. 

Normal gazlı içeceklere benzer şekilde, sıfır şekerli gazlı içecekler içmek, artan diş erozyonu riski ile de ilişkili. Kısaca bu tarz içecekler dişleri çürütüyor. İnsan dişleri üzerinde yapılan bir araştırma, bu tarz bazı içeceklerde bulunan fosforik asidin hafif mine ve diş erozyonuna neden olduğunu kaydetti. Bazı araştırmalar da bu tarz içeceklerin kalp hastalıklarıyla bağlantılı olabileceğini ortaya koydu. 

Kaynaklar: El Pais, CNN, Healthline

Kaynak: Web Özel