Boğuluyoruz, ciğerlerimiz katrana döndü!

Türkiye'de resmi rakamlara göre 2022 yılında 508 bin 839 kişi yaşamını yitirirken, bu kişilerin yüzde 13.5'i solunum sistemi hastalıklarından vefat etti. Türkiye'de solunum hastalıkları, tüm ölümler arasında üçüncü sırada yer alırken, solunum yolu hastalıklarının en büyük nedeni ise halihazırda sigara tüketimi ve hava kirliliğinin etkisinden kaynaklandığı gözler önüne serildi. Türkiye Solunum Araştırmaları Derneği önderliğinde bir araya gelen 17 uzmanlık derneği ve 6 hasta derneğinden oluşan ‘Türkiye Solunum Koalisyonu tarafından duyurulan son verilerde solunum sistemi hastalıklarının; toplumun en yoksul kesiminde, en zengin kesimine göre yaklaşık 5 kat fazla görüldüğüne dikkat çekildi.

70 BİN ÖLÜM 

Türkiye, kıta Avrupası'nda sigara kullanım oranı artan tek ülke durumunda olduğu belirtilen rapora göre Türkiye, 27 Avrupa ülkesinde hava kirliliğine bağlı erken ölüm oranlarında da ilk beşte yer alıyor. Solunum sistemi hastalıkları nedeniyle 2022 yılında Türkiye’de 70 bine yakın kişi yaşamını kaybederken, kanser nedeniyle gerçekleşen ölümlerin ise, yaklaşık üçte birini solunum sistemiyle ilişkili kanserler oluşturdu. Tüm dünyada yaklaşık 700 milyon kişi solunumsal hastalıklardan etkilenirken, bu rakam Türkiye’de 10 milyona aştı. 2022 yılı boyunca İstanbul, Ankara ve İzmir'de ozon kirliliği seviyesi ise Dünya Sağlık Örgütü'nün izin verdiği 60 mikrogram/metreküp eşik değerinin üzerinde saptandığı aktarıldı.

SİGARA BAĞIMLILIĞI ARTIYOR

Türkiye Solunum Araştırmaları Derneği Başkanı Prof.  Dr.  M. Şule Akçay, ortaya çıkan tabloya ilişkin özellikle tütün kontrolünün önemine değinirken, “Akciğer hastalıklarının önlenmesinde en etkin yaklaşımların başında tütün kontrolünün sağlanması geliyor. Ulusal düzeyde tütün kontrolünün sağlanması için yasal düzenlemeler yeterli olduğu halde, özellikle ergen ve gençlerde giderek artan sigara içme oranları, yasanın uygulanması aşamasındaki denetim mekanizmalarının eksikliğini yansıtıyor" ifadelerini kullandı.

2030 HEDEFİ 

Prof. Dr. Akçay, geleneksel sigara içiminin yanında elektronik sigara ürünlerinin de gençler arasında yaygın olarak tüketildiğinin altını çizerken, " Oysa e-sigaranın ithali ve satışı ülkemiz regülasyonlarına göre yasak. Bu koalisyona üye olan dernek temsilcileri ulusal düzeyde tütün kullanımının azaltılması konusuna da odaklanmak üzere çalışmalar planlıyoruz. Hedefimiz 2030 yılı sonu itibariyle akciğer hastalıklarından ölümleri üçte bir oranında azaltmak" dedi.

HAVA KARNEMİZ DE KÖTÜ 

Öte yandan Temiz Hakkı Platformu (THHP) de geçtiğimiz haftalarda Türkiye’de hava karnesi niteliğindeki raporunu açıklamış, 2021’de İstanbul’da 4848, Ankara’da 2853, Türkiye genelinde ise en az 42 bin kişi hava kirliliğine bağlı hastalıklar nedeniyle yaşamını yitirdiği iddia edilmişti. Raporda havası en kirli 5 kent sırasıyla Batman, Iğdır, Ağrı, Şırnak ve Malatya olarak sıralanırken, depremden etkilenen kentlerde de hava kirliliği, enkaz tozu ve ısınma için açıkta ateş yakılması gibi nedenlerle ulusal limitlerin 2.5 katına, DSÖ kılavuz değerlerinin ise 7.5 katına çıkıldığına dikkat çekildi.

Gençlere e-sigara tuzağı, Zehir aromada saklı  Yaşam

Raporda, ölüm nedenleri arasında hava kirliliğinin yüzdelik payının en yüksek olduğu illerin Iğdır, Karaman ve Batman olduğu, 2021’de Batman’da her 100 ölümden 31’inin, Iğdır ve Karaman’da ise her 100 ölümden 28’inin hava kirliliği nedeniyle meydana geldiği belirtildi.

mert.inan@haberglobal.com.tr 

Kaynak: Web Özel