Üniversite sınavında barajın kaldırılması ne anlama geliyor?

Milli Eğitim Bakanlığı ÖSYM
Üniversite sınavında barajın kaldırılması ne anlama geliyor?
2021 yılında Temel Yeterlilik Sınavı'na 2 milyon 393 bin kişi girdi. Fotoğraf: Anadolu Ajansı

Geçen yıl binlerce kontenjanın boş kalmasının ardından üniversitelere girişte baraj puanı kaldırıldı. Bazı eğitim uzmanları kararı doğru bulmuyor. Üniversitelerde öğrenci kalitesi düşecek mi? Yoksa bir kesimin elinden alınan eğitim hakkı geri mi veriliyor?

Dünyanın pek çok ülkesinde olduğu gibi Türkiye’de de üniversite çağına gelen öğrenciler iyi okullarda eğitim alabilmek için bir sıralama sınavına giriyor. Kurumların ismi yıllardır aynı kalsa da (YÖK ve ÖSYM) öğrencilerin girdiği sınavların adı, sistem ve süresi düzenli olarak değişiyor.

Son düzenleme ise oldukça ses getirdi. Yüksek Öğretim Kurulu lisans ve ön lisans tercihlerinde 150 ve 180 olan baraj puanını kaldırdı. Adaylar yine önceki yıllarda olduğu gibi sıralamalarına göre yerleşecek fakat artık barajı geçemeyen adaylar da tercih yapabilecek.

Tıp, diş hekimliği, eczacılık, hukuk, mimarlık, mühendislik ve öğretmenlik programlarını tercih edebilmek için gerekli olan en düşük başarı sırası koşulu uygulanmaya devam edecek.

Üniversite sınavında barajın kaldırılması ne anlama geliyor? - Resim : 1

'DOĞAL OLARAK PROFİL ZAYIFLAYACAK'

Eğitim ve Sınav Uzmanı Salim Ünsal barajın düşmesi ile birlikte tercih yapacak öğrenci sayısının artacağını söylüyor. Ünsal, “Okullara giren öğrenci profili doğal olarak zayıflayacak. Devlet üniversitelerinde ve vakıf üniversitelerinde boş kalan kontenjanlar büyük ölçüde dolacak” demekte. Geçen yıl üniversitelerde 1 milyon 10 bin kontenjanın 195 bini boş kalmıştı. Mühendislikte 10 bine yakın, hukukta 508, tıpta ise 288 kontenjan açığı bulunuyordu.

Ünsal’a göre barajı geçemediği için sınava tekrar giren aday sayısı da azalacak. Eğitim uzmanı barajın kaldırılması uygulamasına karşı çıkarken üniversitelere daha niteliksiz öğrencilerin geleceğini düşünüyor. Ünsal son yıllarda her ile bir üniversite açılması uygulamaları ve vakıf üniversitelerinin sayısındaki artış ile kontenjanların ciddi şekilde artırıldığını söylerken, “Liseden geçen yıl mezun olup da sınava giren öğrenci sayısı 879 bin, bu öğrenciler için üniversitelerde ayrılmış kontenjan sayısı 1 milyon 10 bin” ifadelerini kullanıyor.

'EĞİTİM ALMA HAKKI ENGELLENMEMELİ'

Eğitim uzmanı Profesör Ali Baykal barajın kalkmasıyla öğrenci kalitesinin düşeceğini ancak barajın olduğu sistemde de eğitim alma hakkının engellendiğini düşünüyor. Baraja takılan bir çok öğrencinin üniversiteye gidebileceğini söyleyen Baykal, “Sıfır alanlarda alınmaz herhâlde” dedi.

Eğitim uzmanı İlhan Sevin ise Haber Global’de Nevra Öner’in sorularını yanıtladı. Sevin geçen yıl özellikle vakıf üniversitelerinin boş kalması ile birlikte geçen yıl baraj puanlarının düşürüldüğünü anımsattı. Sevin barajın tamamen kaldırılmasını doğru bulmadığını belirtirken, “İstihdam daraldı, nüfus artıyor, nitelikli elemanlara ihtiyaç var. İş tanımları değişiyor, sektör beklentileri farklılaşıyor. Böyle olunca çok fazla üniversite mezunu vermeniz çok fazla bir anlam ifade etmiyor” değerlendirmesinde bulundu.

'HERKES KAPAĞI BİR YERE ATACAK'

Sevin Türkiye’de ara eleman ihtiyacı olduğuna da vurgu yaparak, barajın kaldırılmasının herkesin üniversite mezunu olmasının önünü açan bir karar olduğunu söyledi.

“Heceleyerek liseyi bitiren öğrencilerimiz var. Açık öğretim garabeti var, burada milyonlarca öğrenci okuyor. Herkes lisans, ön lisans bir yere kapağı atacak” diyen Sevin, arz talep dengesinin iyi ayarlanması gerektiğini söyledi.

Türkiye’de 1974 yılına gelindiğinde üniversitelerinin kendi sınavlarını yapmaları yerine tek ve merkezi bir sınava karar verildi. 1976-1980 arasında tek oturum, 1981 yılından itibaren sınav iki puanlı oldu. 1987 yılında adaylar liseden çıkışlarındaki alan tercihlerine göre sınavlardaki bazı soruları yanıtlamadı.

1999 yılında sınav yeniden tek oturum olarak düzenlenmeye başlandı. 2010 yılından itibaren sınavlarda tekrar çift oturum sistemine dönüldü. İlk sınavdaki puan ikinci sınava yüzde 40 etki etti.

YÜZ BİNLERCE ADAY BARAJI AŞAMIYOR

Geçen sene düzenlenen 2021 YKS sınav sonuçlarının açıklanması ile birlikte 2.6 milyon adayın girdiği sınavda 1 milyona yakın aday 150 puan alamayarak baraj altında kaldı. 2019 yılında ise 628 bin 796 aday barajın altında kalmıştı.

Kaynak: Web Özel

Milli Eğitim Bakanlığı OSYM