Türkmenler kota için mahkemede

Irak Kürt Bölgesel Yönetimi Parlamentosu'nda temsil edilen Türkmen partileri, Irak Federal Mahkemesi tarafından kaldırılan kota hakkının iade edilmesi için Irak Yüksek Mahkemesi'ne başvuruda bulunuyor. Irak Federal Mahkemesi 21 Şubat 2024’te Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) Parlamentosu'nda Türkmenler ve Hıristiyanlar için ayrılan 11 sandalyelik kotayı “Anayasaya aykırı” olduğu gerekçesiyle iptal etmişti. Bunun üzerine 10 Türkmen siyasi partisi seçimleri boykot kararı almış, Türkmenlerden önce yerel Süryani ve Keldani partileri de seçimleri boykot edeceklerini açıklamıştı. Yerel gruplar kararın Anayasaya aykırı oluğu gerekçesiyle itirazda bulunurken Türkmen Millet Grubu milletvekilleri ise Irak Anayasası'nın 49. maddesini hatırlatıyor. Öte yandan Kürt bölgesindeki toplulukların ve vatandaşların haklarının dikkate alınmadığı da belirtiliyor.

11 KİŞİLİK KOTA VARDI

Türkmenlerin itiraz metninde kota kararının kaldırılmasıyla Anayasanın 14, 16 ve 25’inci maddelerinin ihlal edildiği dile getiriliyor. Irak Federal Mahkemesi, geçen 21 Şubat’ta IKYB'nin dört seçim bölgesine bölünmesine; 111 kişilik Kürt Parlamentosu'nda Türkmenlere ayrılan 5 ve Hıristiyanlara 6 sandalyelik kotanın anayasaya aykırı olduğuna karar vermişti. Mahkeme bu doğrultuda parlamentodaki koltuk sayısının da 100'e düşürülmesine hükmetmişti.

İŞTE TÜRKMEN PARTİLERİ

10 Haziran seçimleri öncesi boykot kararı alan Türkmen partileri, Türkmen Islahat Partisi, Türkmen Halk Partisi, Türkmen Kültür Derneği, Türkmen Milli Partisi, Türkmen Demokratik Hareketi, Türkmen Kalkınma Partisi, Türkmen Milli Kurtuluş Partisi, Türkmen Demokrat Partisi, Türkmen Liberal Derneği, Türkmen Reform Partisi olarak açıklandı. IKBY Etnik ve Dini Oluşumlardan Sorumlu Bakanı ve Irak Türkmen Cephesi (ITC) Yürütme Kurulu Üyesi Aydın Maruf ise sonradan Türkmen kanaat önderlerinin ITC şemsiyesi altında 10 Haziran seçimlerine katılabileceğini açıklamıştı.

KÜRTLER DE İTİRAZ ETTİ

Irak Kürt Bölgesel Yönetimi hükümeti de Irak Federal Mahkemesi'ne itiraz başvurusu yapmıştı. Bölge kaynaklarına göre, Federal Mahkeme bu itiraza ilişkin kararını 19 Mayıs'ta açıklayacak. Irak'ta yaklaşan genel seçimin kaderi de mahkemenin vereceği karara bağlı.

SEÇİM ERTELENEBİLİR

Ortadoğu üzerine araştırmaları olan yazar Güngör Yavuzarslan, Irak'ta seçimin hangi koşullarda yapılacağını şöyle anlattı: "Bölgesel Kürt Yönetimi'nde Türkmenlere ve bazı azınlıklara göre kota tanınıyordu. En son ertelenen seçimlerde KDP'nin itirazları var. Seçimler haziran ayına ertelense de haziranda yapılamayacak gibi görünüyor. Bunda Irak merkezi yönetimi ile sorunların yanı sıra Erbil-Süleymaniye hattındaki sorunların da belirleyici olduğu görülüyor. Barzani Bölgesel Yönetimi'nin başkanlığının yürütüyor. Talabani'nin Türkiye'nin tepkisine rağmen PKK ile irtibatı buradaki siyasete de yansıdı. Irak merkezi seçim komisyonu seçimi Irak'ın genelinde kendisinin yapacağı yönünde kararlar aldı. Federal Mahkeme'ye itirazlar var. Kısa sürede çözülecek gibi görünmüyor."

DEMOGRAFİK YAPI BOZULDU

Irak Türkmen Cephesi'nden Kerküklü siyasetçi Ahmet Muratlı söz konusu karar sonrası süreçle ilgili sorularımızı yanıtlarken, Türkmenlerin merkezi anayasa ile sorunlar yaşadığını belirterek, demografik yapının değiştirilme çabalarına dikkat çekmiş ve "Demografik yapı devlet imkanlarına sahip iki grup tarafından değiştirildi ve Kerkük'teki yapı Türkmenlerin aleyhine bozuldu" ifadesini kullanmıştı.

[email protected] 

Kaynak: Web Özel