Pandemi yayın hayatımıza nasıl yansıdı? Gazete tirajları yıllar sonra 1 milyarın altında...

Pandemi yayın hayatımıza nasıl yansıdı? Gazete tirajları yıllar sonra 1 milyarın altında...

Türkiye genelinde gazete tirajları yıllar sonra ilk kez yıllık 1 milyar bandının altına indi. 2020 yılında pek çok dergi ve gazete kapandı. Kitap bandrolü sayısında ise sınırlı da olsa bir artış var... Yayın hayatımızda neler oluyor?

Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) 2020'ye dair Yazılı Medya ve Uluslararası Standart Kitap Numarası İstatistikleri, gazete ve dergi tirajlarının pandeminin de etkisiyle 2020'de son yılların en kötü seviyelerine gerilediğini ortaya koydu.

2010'da yıllık toplam 2.5 milyar olan gazete ve dergi tirajı 2020'deki Covid-19 pandemisiyle birlikte ilk kez 996.5 milyona indi. Gazete ve dergilerin toplam tirajı 2018'den 2019'a yüzde 8 azalırken, 2019'dan 2020'ye yüzde 21 azalmış oldu. Son 10 yıla bakıldığında ise, tirajlarda yüzde 60'ın üzerinde bir düşüş görülüyor.

Gazete ve dergi sayısı da 2020'de 2019'a göre yüzde 13.5 azalarak 4 bin 746'ya düştü.

KİTAP BANDROLÜNDE ARTIŞ

Diğer yandan, gazete ve dergilerin tirajlarındaki düşüşe karşın kitap bandrolü sayısı ise 2.3 artarak 433 milyon 213 bin 632 adede yükseldi.

Peki bu veriler kâğıt yayınların geleceğiyle ilgili neye işaret ediyor?

Türkiye Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Turgay Olcayto, Uluslararası Basın Enstitüsü (IPI) Türkiye Ulusal Komitesi Başkanı Emre Kızılkaya ve Türkiye Yayıncılar Birliği Başkanı Kenan Kocatürk ile konuştuk.

Pandemi yayın hayatımıza nasıl yansıdı? Gazete tirajları yıllar sonra 1 milyarın altında... - Resim : 1

TÜRKİYE'DEKİ DÜŞÜŞ DAHA SERT

IPI Türkiye Ulusal Komitesi Başkanı Emre Kızılkaya, gazete ve dergi tirajlarının 2020'de salgının etkisiyle birçok ülkede gerilediğini, ancak Türkiye'deki düşüşün daha sert olduğunu söylüyor: "ABD'de tirajlar yüzde 6 azaldı. Türkiye'de düşüş yüzde 20 ile çok daha sert."

KÂĞIDIN ROLÜ OLMAYA DEVAM EDECEK AMA...

Kızılkaya, TÜİK'in son verilerine gazetecilik ve medyanın geneli açısından bakıldığında ise dijitalleşmenin etkilerinin sürdüğüne işaret ediyor. Kızılkaya, "Gazetecilikte gelir çeşitlendirmesinden beslenen yeni iş modelleri oluşuyor. Kâğıdın da mutlaka yeni medyada bir rolü var ve olmaya devam edecek, ama 20-30 yıl öncesi gibi en önemli rol değil bu. Daha 'niş' bir rol" değerlendirmesinde bulundu.

'PANDEMİ TUZ BİBER OLDU'

Türkiye Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Turgay Olcayto, her yıl kan kaybeden günlük gazete tirajlarına pandeminin 'tuz biber eklediğini' söyledi ve tirajların ilerleyen dönemlerde daha da düşeceği beklentisi dile getirdi.

KİTAP BANDROLÜNDEKİ ARTIŞ NE İFADE EDİYOR?

TÜİK verilerinde dikkat çeken bir diğer veri de  kitap bandrolü sayısının 2020'de yıllık 2.3 artarak 433 milyon 213 bin 632 adede yükselmesi oldu.

Peki bu, insanların daha fazla kitap okumaya başlaması mı demek?

Türkiye Yayıncılar Birliği Başkanı Kenan Kocatürk, bu artışı evde kalma sürelerinin arttığı pandeminin ilk aylarında insanların kitap okuma oranının artmasına bağlıyor.

Ancak Kocatürk, yine de 2020 geneline bakıldığında söz konusu yükselişin 'anlamlı bir artış' olmadığını belirtti.

IPI Türkiye Ulusal Komitesi Başkanı Emre Kızılkaya ise, bu konuda şu değerlendirmeyi yaptı: "Özellikle salgının ilk dönemindeki sıkı karantina uygulaması kitap satışlarını bir miktar artırmış olabilir.

Ancak daha çok kitap basılması, daha çok kitap okunduğu anlamına gelmez. Verilerin ayrıntılarına da bakmak gerek. Okul kitaplarını ve dini kitapları çıkardığınızda kültür-sanat alanında üretim faaliyetine işaret eden kitap sayısı düşmüş bile olabilir. Özellikle yetişkin nüfus artışını da hesaba katarsak yüzde 2'lik bir artış, aslında bir duraklama ve hatta gerileme gibi görünüyor."

Kaynak: Web Özel