Dünya lideri ülkede Bitcoin neden yasaklandı?

Dünya lideri ülkede Bitcoin neden yasaklandı?

Nüfusuna oranla dünyada en fazla Bitcoin kullanılan ülke Nijerya'da vatandaşlar hükümetin Bitcoin'i yasaklamasına tepkili. Teknolojileri pek de ileri seviyede sayılmayan Nijerya'da halk neden Bitcoin'e akın ediyor?

Derleme: Haberglobal.com.tr

Dünyanın hemen hemen her bölgesinde kripto para ticaretine rastlamak mümkün ama bir ülke var ki kripto paralar günlük hayatın bir parçası haline gelmiş durumda.

Petrole bağımlı ekonomisi yüzünden uzun yıllardır ekonomik krizler ile mücadele eden Nijerya’da dövize ulaşmakta zorlanan halk güç kaybeden yerel para birimine karşı Bitcoin’e sığındı.

Statista tarafından 2020 yılında yapılan bir araştırmaya göre nüfusuna oranla dünyada en fazla Bitcoin kullanan ülke yüzde 32 ile Nijerya. Yani Nijeryalıların yüzde 32’si Bitcoin kullanıcısı.

İŞİ YOUTUBE'DAN ÖĞRENDİ

34 yaşındaki Tola Fadugbagbe 10 yıl önce başkent Lagos’a çalışmaya geldiğinde yanında büyük umutlar ve iş planları getirdi.

Hayallerinin büyük bir bölümü aldığı asgari ücrete kurban gitse de 2016 yılında Bitcoin hakkında gördüğü bir reklam hayatını değiştirdi. Fadugbagbe reklamı gördüğü andan sonra YouTube üzerinden takip ettiği dersler ile Bitcoin ticaretini öğrenmeye başladı. “İlk etapta 100-200 dolarlık alımlar yapabiliyordum. Şimdi kendime bir çiftlik evi yaptırıyorum, Bitcoin’in bana bir hediyesi” diyor.

Bitcoin hakkındaki soru işaretlerine gülüp geçtiğini söyleyen Fadugbagbe, “Kripto para işine giren hiçbir Nijeryalı bu fırsatı kaçırmak istemez” değerlendirmesinde bulunuyor.

RUSYA VE ABD'DE DÜNYA ÜÇÜNCÜSÜ OLDU

Geçen yıl 400 milyon dolarlık Bitcoin alışverişine ev sahipliği yapan Nijerya bu alanda ABD ve Rusya’dan sonra dünya ikincisi.

Ülkede kripto paralara böylesine bir ilgi olmasının temel sebebi ise ekonominin durma noktasına gelmiş olması. Geçen yıl ülke parasının yüzde 24’ü Merkez Bankası tarafından devalüe edildi (değeri düşürüldü). Yerel para birimi Naira da 2021 yılına yüzde 10 değer kaybı ile başladı.

Ülkede enflasyon ise yolcuğuna tam gaz devam ediyor. Gıda enflasyonu Temmuz 2008’den bu yana en yüksek seviyesinde.

2018 yılında büyük bir arazisini satan medya şirketi sahibi Michel Ugwu yeni yatırımlar yapması gerektiğini hissederek kripto para işine girdi. Ugwu, “Naria bazında kazandığım iyiydi ama gelirim dolar bazında eriyordu. Ben de Bitcoin’e bakmaya başladım” değerlendirmesinde bulunuyor.

Dijital paralara yatırım yapmak ise karşılığını vermeye başlamış. Ugwu, “Bir coinden 50 kat diğerinden 10 kat geri dönüş aldım” diyor.

Ugwu’nun eşi de kripto paralara yatırım yapmış. Düzenli olarak İngiltere’ye para gönderdiğini belirten Oneyka Ugwu, “Banka benden çok komisyon kesiyordu ben de paramı Bitcoin’e çevirip öyle gönderiyorum” değerlendirmesinde bulundu.

HESAPLARI DONDURUYORLAR

Nijerya'da Bitcoin'e olan ilgi yerel para Naira'ya da olan ilgiyi azalttığı için hükümet 7 Şubat tarihinde getirdiği bir dizi düzenleme ile banka hesaplarından Bitcoin alışverişi yapılmasını yasakladı ve teknik olarak ülke içinde Bitcoin ticaretini çok zor hale getirdi. Hükümet, Bitcoin'i kara para aklama aracı olarak gördüğünün altını çizerken Bitcoin ticaretinde bulunan kişilerin hesaplarını donduruyor. Bankalar müşterilerini hesaplarından Bitcoin ticareti yapıldıysa paraları transfer edip hesapları kapatmaları uyarısında bulunuyor. 

Bitcoin ticareti ile uğraşan pek çok kişi yurt dışında açacakları banka hesapları ile Bitcoin alım satımı yapmaya devam edeceklerini söylüyor. Ugwu'nun sözlerine göre bazıları şimdiden Bitcoin hesaplarını Gana, Ruanda ve Sierra Leone gibi ülkelere alma hazırlığı yapıyor.

'SİZ BUNDAN FAYDALANMAZSANIZ BAŞKASI FAYDALANIR'

Eski Nijerya Merkez Bankası Başkan Yardımcısı Kingsley Moghalu ülkenin Bitcoin'i yasaklamak yerine riskleri yönetmesi gerektiğini söylüyor. Moghalu, "Nijerya dünyada en fazla Bitcoin ticaretinin yapıldığı üçüncü ülke eğer siz bundan faydalanmazsanız başkası faydalanır" diyerek hükümete daha yapıcı olması gerektiği çağrısını yapıyor.

'İLGİ DOLARA PARALEL'

Avrasya Blockchain ve Dijital Para Araştırmaları Derneği Başkanı Kadir Kurtuluş dolar ve euro gibi rezerv para kullanmayan ülke ekonomilerinin ise hep risk altında olduğunu söyledi.

Kurtuluş Türkiye’de Bitcoin’e ilginin esas sebeplerinden birinin dolar gibi yükselen yatırım araçlarına karşı ilgiye bağlıyor. Kurtuluş sözlerine şöyle devam etti: Normalde insanlar parasını ticarete yatırırdı, bir iş kurardı para kazanmak isterdi. Şimdi bu dengesizliklerden dolayı şöyle bir kültür oluştu; doları insanlar bir yatırım aracı olarak görüyorlar. Hem Türk insanında böyle bir yönelim olduğuna dair hem de tüm dünyada Bitcoin’in iyi bir yatırım aracı olduğuna dair bir hissiyat var. Dolayısıyla tamamen para kazanmak odaklı, yatırım yapmak odaklı yapılan yatırım.  

Dünya lideri ülkede Bitcoin neden yasaklandı? - Resim : 3Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan/Fotoğraf: Anadolu Ajansı

MALİYE BAKANLIĞI: ENDİŞELİYİZ

Hazine ve Maliye Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada "Kripto paralarla ilgili dünya genelinde oluşan kaygıları biz de paylaşıyoruz" ifadelerine yer verildi. Hazine ve Maliye Bakanlığı, son dönemde fiyat hareketleri ile dikkat çeken kripto paralarla ilgili dünya genelinde oluşan kaygıları kendilerinin de paylaştığını açıkladı. Hazine ve Maliye Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, “Konuya ilişkin gelişmeler ve ülkemizdeki durum, Bakanlığımız tarafından yakından takip edilmektedir.” Bu çerçevede Hazine ve Maliye Bakan Yardımcısı başkanlığında Merkez Bankası, BDDK, SPK ve ilgili diğer kurumlarla işbirliği halinde çalışmalar yürütüldüğü belirtildi.

ABD HAZİNESİ: VERİMSİZ, SPEKÜLATİF

ABD Hazine Bakanı Janet Yellen, kripto para birimlerinden Bitcoin'in çoğu zaman yasa dışı finansman için kullanıldığını belirterek, söz konusu kripto para birimini "verimsiz" ve "spekülatif" olarak nitelendirdi.

Kaynaklar: BBC, Anadolu Ajansı, Reuters

'Bitcoin para takas