Milyonlarca yeni seçmen geliyor! Peki Z kuşağı 'bildiğiniz' gibi mi?
Türkiye'de her genel seçimde seçmen sayısının yaklaşık 5 milyon arttığı görülüyor. Nüfus artış hızı son yıllarda biraz kesilmiş olsa da 2023 seçimlerinde 6 milyon yeni seçmenden söz ediliyor. Peki Z kuşağı gerçekten söylendiği gibi yeniliklere açık mı? Siyasi tercihleri homojen mi?
Türk siyaseti yaklaşık bir senedir önümüzdeki genel seçimleri konuşuyor. Millet İttifakı’nın adayı kim olacağı siyasetin en fazla merak edilen konularından. Millet İttifakı erken seçim çağrılarını sıklıkla yinelerken, Cumhur İttifakı seçimlerin zamanında yapılacağını işaret ediyor. Normal seyrine göre seçimlerin 2023 yılının Haziran ayında yapılması bekleniyor. Türkiye gelişmekte olan bir ülke olduğu için nüfusu sürekli olarak artıyor, dolasıyla seçmen sayısı da.
Yüksek Seçim Kurulu verilerine göre; 2018 yılında 59 milyon 367 bin seçmen, kayıtlı olarak oy verebilecek durumdaydı. Kasım 2015’te 54 milyon 49 bin seçmen kayıtlıyken, 2011 seçimlerinde bu sayı 50 milyon 189 bin, 2007 seçimlerinde 42 milyon 799 bin, Kasım 2002 seçimlerinde ise 41 milyon 407 bindi.
Peki önümüzdeki seçimlerinde kaç kişi oy verecek? Bu seçimlerde siyasi yelpazenin her tarafı Z kuşağının öneminin farkında. TÜİK’in Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi’nin sonuçlarına göre; 2021 yılında 18 yaş üzeri nüfus 61 milyon 941 bin kişiden oluşuyor. Bu kişilerden hükümlü sayısı çıkarıldığı, yurt dışı oylar eklendiği ve silah altındaki er ve erbaşların yanı sıra askeri okul öğrencilerinin de sayısı düşürüldüğü zaman seçmen sayısı ortaya çıkıyor.
2023'TE YENİ NE KADAR SEÇMEN VAR?
Kabaca bir hesapla son yıllarda her seçim döneminde yaklaşık 5 milyon yeni seçmenin sandık başına gitmeye hak kazandığı görülüyor. 24 Haziran 2018 seçimlerinde 59 milyon 367 bin seçmen varken 2021 yılında 18 yaşından büyük 61 milyon 941 bin vatandaşın olduğu görülüyor. Yurt dışında oy kullanacak vatandaşların olmadığı bir senaryoda şu an için içeride 2 milyondan fazla yeni seçmenin olduğu görülüyor ki 2023 yılına gelindiğinde rakam daha yükselecek. 2021 yılında 16 yaşında olan insan sayısı 1 milyon 253 binken, 17 yaşında olan insan sayısı da 1 milyon 253 bindi. Bu insanların önemli bir kısmı 2023'ün haziran ayına kadar reşit olacak.
Z KUŞAĞI TEK BİR İNSAN MI?
Siyaset bilimi çalışanlar 2023’te 6 milyona yakın seçmenin ilk kez oy kullanmasını bekliyor. Mersin Üniversitesi’nden Doktor Yeşim Hafızoğlu’nun Eğitim ve Yeni Yaklaşımlar Dergisi’nde yayımlanan 'Z Kuşağı Seçmen Davranışları' makalesinde yer alan bilgilere göre; Z kuşağı siyasal tercihlerini teknolojiden (sosyal medya) etkilenerek şekillendirebiliyor. Ancak bazı Z kuşağı üyelerinin geleneksel politik yaklaşımları benimsediği de görülüyor. Bu doğrultuda bu genç seçmen grubunun homojen bir davranış biçimine sahip olduğunu söylemek güç. Profesör Doktor Zeki Duman Z kuşağına özel bir önem atfetmemek gerektiğini vurgularken, “Hakikat, bambaşka bir gerçeği; bu kuşağın herkes kadar politik ve herkes kadar apolitik olduğunu gösteriyor” ifadelerini kullanıyor.
Öte yandan Hafızoğlu’nun Z kuşağı temsilcileri ile derinlemesine görüşmeler yaparak ortaya koyduğu çalışmaya göre, ekonomik gelirlerini kendileri sağlayan gençlerin aileleri ile daha paralel bir siyasi görüşte oldukları ortaya çıktı.
'TÜKETİM TOPLUMUNUN KÖLESİ' DOĞRU MU?
Duman, “Türkiye’deki gençlerin özellikle de Z kuşağının Batı’da olduğu gibi tümden maddi ve manevi değerlerine uzaklaştığı, tüketim toplumunun kölesi haline geldiği, akrabalık ve komşuluk ilişkilerinden, dini ve geleneksel değerlerinden uzaklaştığı da söylenemez” diyor.
Z kuşağı ile ilgili yeniliklere açık, değişim isteyen bir hava içinde olduğu algısı her ne kadar yaygın olsa da 2019 yılında Üsküdar Üniversitesi İletişim Fakültesi ve Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi akademisyenlerinin araştırmasının sonuçları dikkat çekmişti. Üsküdar Üniversitesi İletişim Fakültesi Dr. Öğretim Üyesi Aylin Tutgun Ünal araştırmaya ilişkin şu sözleri kullanıyordu: Kuşakların farklılıkları kabul seviyeleri incelendiğinde, farklı dini/etnik yapıları kabul toleransı en düşük kuşak Z bulundu. Hatta Z kuşağının X ve Y kuşakları haricinde 1946-1964 yılları arasında doğan “Baby Boomer” kuşağından bile anlamlı bir düzeyde farklılıkları kabul seviyesi düşük çıktı.
Kaynaklar: Yüksek Seçim Kurulu, Marketing Türkiye, AA, Z Kuşağı Seçmen Davranışları
Kaynak: Web Özel