Görüşmenin arka planı ve şifreleri: Erdoğan-Biden zirvesinden ne anlamalıyız?

Dün Brüksel’de düzenlenen NATO zirvesinin Türkiye için anlamı klasik bir zirvenin ötesindeydi. Önceki ABD Başkanı Trump ile Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın yakın bir ilişki içinde olmalarına karşın Biden yönetimi Türkiye’ye mesafeli duruyordu ve Biden, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile seçildikten sonra hiç görüşmemişti.

Dün taraflar akıllarında S-400, Suriye, Rusya, sözde Ermeni soykırımı gibi pek çok mesele olarak karşılıklı masaya oturdular. Masaya oturmadan önce Başkan Biden Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın yanına gelerek dostane bir şekilde selamlaştı. İkilinin video gösterisi sırasında da yan yana olması dikkat çekti.

Cumhurbaşkanı ile ABD Başkanı Biden en son 2016 yazında görüşmüşlerdi. FETÖ’nün darbe girişiminin ardından Biden Türkiye’yi ziyaret etmişti. Biden ayrıca 2011 yılında Erdoğan’ı ameliyat olduktan sonra dinlenirken evinde de ziyaret etmişti.

Beyaz Saray’ın ulusal güvenlik danışmanı Jake Sullivan Biden ile Erdoğan’ın birbirlerini yakından tanıdığını söylerken, “Bence önlerindeki fırsatlara bakacaklar” diyor.

Taraflar bir masa etrafında toplandıktan sonra fotoğraf verildi ve toplantı kapalı kapılar arasında gerçekleştirilmeye başlandı. Türkiye için önümüzdeki dönemin dış politika şifrelerinin gizli olduğu buluşmanın ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan, “İlişkilerin devamı açısından olumlu. Kendisini ayrıca Türkiye’ye davet ettim. Gelebileceğini söyledi” değerlendirmesinde bulundu.

ABD Başkanı Biden ise görüşmenin çoğunu Cumhurbaşkanı Erdoğan ile birebir yaptıklarını söylerken, “İlerleme kaydedeceğimize güvenim tam” dedi.

(Biden'ın Türkiye hakkındaki sözlerini altyazılı bir şekilde izleyebilirsiniz?)

AFGANİSTAN MESELESİ: BAZI GARANTİLER VERİLMELİ

Cumhurbaşkanı Erdoğan Türkiye’nin S-400’ler ve F-35 programı konusundaki duruşunun değişmediğini anlatırken Afganistan konusunda, “Eğer Afganistan'dan çıkmamız istenmiyorsa, özellikle orada belli bir desteğin verilmesi isteniyorsa diplomatik, lojistik bunun yanında mali konularda Amerika'nın bize vereceği destek büyük önem arz ediyor” dedi. Türkiye’nin halihazırda Afganistan 500 kişilik bir askeri gücü bulunuyor. Bu askeri güç diplomatik ziyaretlerin de başladığı Kabil Havalimanı'nın güvenliğinden de sorumlu.

S-400: NELER YAPABİLİRİZ KONUŞTUK

Cumhurbaşkanı Türkiye’nin S-400’leri kullanma konusundaki niyetini ABD Başkanı’na yüz yüze de aktardığını söylerken aynı zamanda ortak olarak savunma sanayiinde neler yapılabileceğini de konuştuğunu aktardı. Erdoğan, “Bundan sonraki süreçte de dışişleri bakanlarımız, savunma bakanlarımız muhataplarıyla görüşmek suretiyle bu süreci inşallah sağlama bağlayacaklar” değerlendirmesinde bulundu.

Bir gazetecinin savunma sanayiindeki ortak çalışmalardan kastın Patriot füzeleri olup olmadığını sorması üzerine Cumhurbaşkanı, “ABD, Patriot'ları vermedi. Biz de S-400'ü o zaman almak durumunda kaldık. Böyle bir süreçten geliyoruz ve bu konularla ilgili savunma sanayisinde birlikte neler yapabiliriz, bunları savunma bakanlarımız, dışişleri bakanlarımız kendi aralarında görüşsünler dedik” ifadelerini kullandı.

TBMM’nin “Nükleer Silahlara İlişkin Veriler” isimli raporuna göre ABD’nin İncirlik Üssü’nde 50 kadar nükleer silahı olduğu biliniyor. Fotoğraf: Reuters

SÖZDE ERMENİ SOYKIRIMI: GÜNDEME GELMEDİ

Cumhurbaşkanı Erdoğan sözde Ermeni soykırımı meselesinin Biden ile görüşmelerinde gündeme gelmediğini aktardı.

MACRON İLE SAMİMİ POZ

Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Fransız mevkidaşı Emmanuel Macron arasındaki görüşme de oldukça merak ediliyordu. İkili arasında sert rüzgarlar eserken, Erdoğan Macron için “Zihinsel noktada tedaviye ihtiyacı var” tabirini de kullanmıştı. İki lider arasında da dün olumlu görüşmeler gerçekleşirken Macron Twitter hesabından, “Türkiye ile ilerliyoruz” mesajını paylaştı. 

En amont du sommet de l'OTAN, j’ai eu un long échange en tête-à-tête avec le Président Erdogan. Pour avancer avec clarté, respect et exigence. pic.twitter.com/dIYw8sWyn4

— Emmanuel Macron (@EmmanuelMacron) June 14, 2021

Ankara Marshall Fund’un direktörü Özgür Uluhisarcıklı önümüzdeki seçimlerde ekonominin büyük bir rol oynayacağını bu sebepten ötürü de Biden ile Erdoğan görüşmesinin önemli olduğunu aktarıyor.

Kaynaklar: AA, New York Times, Washington Post, Wall Street Journal

İLGİLİ HABER

Dünya basını Cumhurbaşkanı Erdoğan'ı yakından takip etti