Depremlerin acısı, seçimlerin telaşı, kara para aklama oyunları... Bir bakışta Türkiye'nin 2023'ü
Türkiye, tarihinin en zorlu senelerinden birini geçirdi. En büyük sınav, kuşkusuz Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat tarihli depremlerdi. 50 bini aşkın insanın yaşamını yitirdiği deprem faciasını, sel felaketleri takip etti. Cumhurbaşkanlığı seçimleriyse, ülkenin bir diğer kritik gündemiydi.
Türkiye, 5 yıl boyunca görev yapacak cumhurbaşkanı ile yeni parlamento üyelerini seçmek için 14 Mayıs'ta sandık başına gitti. İlk turda cumhurbaşkanı adaylarının yeterli çoğunluğu alamaması nedeniyle Türkiye tarihinde ilk kez cumhurbaşkanı seçimi için ikinci tur oylama yapıldı. Milletvekili Genel Seçiminde ise AK Parti, oyların yüzde 35,62'sini alarak sandıktan birinci parti çıktı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu'nun yarıştığı, 28 Mayıs'ta yapılan ikinci tur oylamada Erdoğan, yüzde 52,18'lik oy oranıyla yeniden cumhurbaşkanı seçildi.
Mayıs ayının önemli olayları şöyle:
1 MAYIS
- Türkiye'nin Milli Muharip Uçağı, TUSAŞ'ın Kahramankazan merkez yerleşkesinde vitrine çıktı. Cumhurbaşkanı Erdoğan, uçağın adının "KAAN", isim babasının ise MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli olduğunu bildirerek, "Bugün savunma ve havacılık alanında tarihi günlerimizden birini daha yaşıyoruz. Artık karada, denizde ve denizaltında, havada, uzayda her alanda varız." dedi.
- Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, çatışmaların yaşandığı Sudan'dan 5 uçakla 479 vatandaşın tahliye edildiğini açıkladı.
2 MAYIS
- Cumhurbaşkanı Erdoğan, Konya'daki toplu açılış töreninde, Cudi'ye 20 kilometre mesafedeki Gabar'da 2 bin 600 metre derinlikte, günlük 180 bin varil üretim kapasitesine sahip petrol rezervi bulunduğunu açıkladı. Erdoğan, bölgede 100 kuyu açılacağını belirterek, "Gabar'daki kuyumuza bölücü örgütün alçakça katlettiği şehit öğretmenimiz Aybüke Yalçın'ın adını verdik." dedi.
3 MAYIS
- Cumhurbaşkanı Erdoğan, Rize'de partisince düzenlenen mitingde, bu yıl için destek ödemesiyle birlikte yaş çay alım fiyatını kilo başına yüzde 64 artırarak, 11 lira 30 kuruşa çıkarttıklarını açıkladı.
5 MAYIS
- Malatya'da, Kahramanmaraş merkezli depremlerde ağır hasar alan 3 katlı binanın çökmesi sonucu kapı pervazlarını sökmeye çalışan 4 hurdacıdan biri hayatını kaybetti.
6 MAYIS
- AFAD, 6 Şubat'taki Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından 33 bin 77 deprem meydana geldiğini açıkladı.
- Türkiye'deki Togg marka ilk polis aracı, hizmete başladı.
7 MAYIS
- Cumhurbaşkanı ve AK Parti Genel Başkanı Erdoğan, partisinin Atatürk Havalimanı Millet Bahçesi'nde düzenlediği "Büyük İstanbul Mitingi"nde konuştu. Erdoğan, Boğaz'ın altından geçecek üçüncü tünel olan "Büyük İstanbul Tüneli"ni hayata geçireceklerini, "Yarısı Bizden Kampanyası" ile İstanbul'da kentsel dönüşüme girecek evlerin maliyetinin yarısını karşılayarak, 5 yıl içinde 1,5 milyon riskli yapıyı tamamen yenileyeceklerini açıkladı.
8 MAYIS
- Cumhuriyet tarihinin en kapsamlı öğretmen ataması Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın katılımıyla yapıldı. Erdoğan, "45 Bin Öğretmen Atama Töreni"nde, "Bugün atamayla göreve başlayacak öğretmenlerimizin yaklaşık yarısı, deprem bölgesindeki illerimizde vazife üstlenecek." dedi.
9 MAYIS
- Erdoğan, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde düzenlenen 2023 yılı Kamu Toplu İş Sözleşmeleri Çerçeve Anlaşma Protokolü imza töreninde, kamu işçilerinin ücretlerine refah payı dahil yüzde 45 zam yapıldığını, böylece en düşük kamu işçisi ücretinin 15 bin liraya çıkarıldığını açıkladı.
11 MAYIS
- Muharrem İnce, cumhurbaşkanı adaylığından çekildi. YSK, İnce'ye verilen oyların geçerli kabul edilmesine hükmetti.
12 MAYIS
- Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından Kızılay'ın çadır satışı nedeniyle eleştirilen Kerem Kınık, Türk Kızılay Genel Başkanlığından istifa etti. Kızılay Yönetim Kurulu olağanüstü toplanarak oy birliğiyle genel kurula gitme kararı aldı.
13 MAYIS
- Afyonkarahisar Akdağ Tabiat Parkı'ndaki gölet etrafında gezintiye çıkan lise öğrencilerinden birinin dengesini kaybederek düşmesi üzerine 5 kişi suya atladı. Öğrenci kurtarılırken suya atlayan ikisi lise öğrencisi 4 kişi hayatını kaybetti.
14 MAYIS
- Türkiye, 5 yıl boyunca görev yapacak cumhurbaşkanı ile yeni parlamento üyelerini seçmek için sandık başına gitti.
Cumhur İttifakı'nın adayı Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Millet İttifakı'nın adayı CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu ve Ata İttifakı'nın cumhurbaşkanı adayı Sinan Oğan, 24 siyasi parti ve 151 bağımsız milletvekili adayının yarıştığı seçimde, yurt içinde 60 milyon 721 bin 745 kayıtlı seçmenden 53 milyon 994 bin 49'u oy kullandı, oyların 52 milyon 628 bin 182'si geçerli sayıldı. Yüzde 88,92 ile rekor katılımın gerçekleştiği seçimlere yurt dışında katılım yüzde 53,80 oldu.
İlk sonuçlara göre, hiçbir adayın yeterli çoğunluğu alamadığı cumhurbaşkanı seçimi ikinci tura kaldı.
Milletvekili Genel Seçiminde ise AK Parti, oyların yüzde 35,62'sini alarak sandıktan birinci parti çıktı. Seçim sonucu, AK Parti 268, Yeniden Refah Partisi 5, MHP 50, Yeşil Sol Parti 61, Türkiye İşçi Partisi 4, CHP 169 ve İYİ Parti 43 milletvekili çıkardı.
15 MAYIS
- Sandıkların büyük oranda açılmasının ardından AK Parti Genel Merkezi önünde toplanan partililere seslenen Cumhurbaşkanı Erdoğan, TBMM üyeliği seçimlerinin, mevcut tabloyla bile Cumhur İttifakı'nın çoğunluğu kazanmasıyla neticelendiğini ifade etti. Erdoğan, cumhurbaşkanı seçimine ilişkin, "Şayet milletimiz tercihini seçimin ikinci tura kalmasından yana yaptıysa onun da başımızın üstünde yeri var." diye konuştu.
- Cumhurbaşkanı adayı ve CHP Genel Başkanı Kılıçdaroğlu, parti genel merkezinde, "Milletimiz 'ikinci tur' diyorsa başımızın üstüne. Bu seçimi ikinci turda mutlaka ama mutlaka kazanacağız." açıklamasını yaptı.
- Ata İttifakı'nın cumhurbaşkanı adayı Sinan Oğan ise seçimlerde istedikleri hedeflere ulaştıklarını belirterek, "Bundan sonra Türkiye'nin bir siyasi krize, çalkantıya girmemesi için bütün sorumluluğu üstleneceğiz." dedi.
- YSK Başkanı Ahmet Yener, kesin olmayan geçici seçim sonuçlarına göre, Recep Tayyip Erdoğan'ın yüzde 49,51, Kemal Kılıçdaroğlu'nun yüzde 44,88, Sinan Oğan'ın yüzde 5,17 ve Muharrem İnce'nin yüzde 0,44 oy aldığını, adayların seçilme yeterliliğini kazanamadığını, 28 Mayıs Pazar günü ikinci tur seçimin yapılmasına karar verildiğini bildirdi.
- YSK'nın Seçim Takvimi'ne göre, 28 Mayıs'ta yapılacak ikinci oylamaya katılmaya hak kazanan Cumhurbaşkanı Erdoğan ile CHP Genel Başkanı Kılıçdaroğlu için propaganda dönemi başladı.
17 MAYIS
- Cumhurbaşkanı Erdoğan, Karadeniz Tahıl Koridoru Anlaşması'nın 2 ay daha uzatılmasına karar verildiğini açıkladı.
18 MAYIS
- Yargıtay, Konya'da sokakta şiddete uğrayan kadını kurtarmak isterken saldırgan Özgür Duran'ı bıçaklayıp öldüren Kadir Şeker'e, yeniden yargılama sonucu verilen 10 yıl 10 ay hapis cezasını onadı.
- "Dünya burun şampiyonu" olarak Guinness Rekorlar Kitabı'na giren 74 yaşındaki Artvinli Mehmet Özyürek, tedavi gördüğü Rize Devlet Hastanesi'nde yaşamını yitirdi.
19 MAYIS
- YSK'nin 14 Mayıs'ta yapılan cumhurbaşkanı seçiminin kesin sonuçlarına ilişkin kararı, Resmi Gazete'nin mükerrer sayısında yayımlandı. Kesin sonuçlara göre, Erdoğan geçerli oyların yüzde 49,52'sini, Kılıçdaroğlu yüzde 44,88'ini, Oğan yüzde 5,17'sini, İnce yüzde 0,43'ünü aldı. Karara göre, 14 Mayıs'taki cumhurbaşkanı seçimine katılma oranı yüzde 87,04 oldu, 1 milyon 37 bin 104 oy geçersiz sayıldı.
- Cumhurbaşkanı Erdoğan, 14 Mayıs'taki seçimde Ata İttifakı'nın cumhurbaşkanı adayı olan Sinan Oğan ile Dolmabahçe Çalışma Ofisi'nde bir araya geldi. Oğan, 22 Mayıs’ta, seçimlerin ikinci turunda Cumhur İttifakı adayı Recep Tayyip Erdoğan'ı destekleyeceklerini açıkladı.
- Cumhurbaşkanı adayı ve CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, Zafer Partisi Genel Başkanı Ümit Özdağ'la görüştü.
20 MAYIS
- Cumhurbaşkanı seçiminin ikinci turu için yurt dışında ve sınır kapılarında oy verme işlemi başladı.
- Ses sanatçısı ve oyuncu Nuri Sesigüzel, tedavi gördüğü hastanede kalp yetmezliğine bağlı çoklu organ yetmezliği sebebiyle 86 yaşında hayata veda etti. Sesigüzel'in cenazesi 21 Mayıs'ta İstanbul'da toprağa verildi.
21 MAYIS
- Memleket Partisi Genel Başkanı Muharrem İnce'ye yönelik paylaşımlar yapan ve Ankara Cumhuriyet Başsavcılığınca yürütülen soruşturma kapsamında gözaltında bulunan "Ankara Kuşu" adlı eski adı Twitter olan X sosyal paylaşım platformu hesabının kullanıcısı Oktay Yaşar ile Soner Hakkı Çoruh ve Yusuf Turan tutuklandı.
22 MAYIS
- Millet İttifakı'nın cumhurbaşkanı adayı ve CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, Ata İttifakı ortaklarından Adalet Partisi'ne ziyarette bulundu. Genel Başkan Vecdet Öz, ziyaretin ardından yaptığı açıklamada, partisinin Genel İdare Kurulunun ikinci turda Kılıçdaroğlu'na destek kararı aldığını bildirdi.
23 MAYIS
- Cumhurbaşkanı Erdoğan, Malatya'da vatandaşlara hitap etti. Erdoğan, Kahramanmaraş merkezli depremler sonrasında Türkiye genelinde 130 bin konut, 36 bin köy evi ve 5 bin ahır olmak üzere toplam 171 bini aşkın bağımsız bölümün inşa sürecinin başladığını açıkladı.
- Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, Suriye'nin kuzeyinde 19 teröristin etkisiz hale getirildiğini, son bir ay içinde etkisiz hale getirilen terörist sayısının 126 olduğunu açıkladı.
24 MAYIS
- Zafer Partisi Genel Başkanı Ümit Özdağ, cumhurbaşkanı seçiminin ikinci turunda Kemal Kılıçdaroğlu'nu destekleyeceklerini açıkladı.
- Anayasa Mahkemesi, Kovid-19 nedeniyle uygulanan para cezalarının geri ödenmemesine ilişkin kanun hükmünü iptal etti. Kararda, kuralın, mülkiyet hakkı bağlamında eşitlik ilkesine aykırılık oluşturduğu vurgulandı.
- Türkiye'nin ilk piyanist şantörlerinden, caz sanatçısı Bozkurt İlham Gencer, 100 yaşında hayatını kaybetti. Türkiye'de caz müziğinin yaygınlaşmasına önemli katkılarda bulunan Gencer, 30 Ağustos 2022'de Bodrum'da özel bir etkinlik ile 100. yaşını kutlamıştı. Gencer'in cenazesi, 26 Mayıs'ta Zincirlikuyu Camisi'nde kılınan cenaze namazının ardından toprağa verildi.
27 MAYIS
- Cumhurbaşkanı seçiminin 28 Mayıs'ta yapılacak ikinci turu için yurt dışı seçmen kütüğüne kayıtlı vatandaşların 73 ülkedeki sandıklarda 20 Mayıs'ta başlayan oy verme işleminin tamamlanmasının ardından görevliler tarafından mühürlenen son parti çuvallar yurda getirildi.
- Milli elektrikli tren, yolculu seferlerine başladı. Adapazarı ile Gebze güzergahındaki 11 duraktan yolcu taşınacak.
28 MAYIS
- Türkiye, 14 Mayıs'ta yapılan Cumhurbaşkanı seçiminde adayların salt çoğunluğu alamaması nedeniyle yeni cumhurbaşkanını belirlemek için tekrar sandık başına gitti. Türk siyasi tarihinde ilk kez yaşanan cumhurbaşkanı seçimi ikinci oylamasında, yurt içi ve yurt dışında kayıtlı 64 milyon 197 bin 454 seçmenden 54 milyon 23 bin 601'i oy kullandı. 53 milyon 339 bin 313 oy geçerli sayılırken, katılım yüzde 84,15 olarak kayıtlara geçti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan 27 milyon 834 bin 589 oy, CHP Genel Başkanı Kılıçdaroğlu 25 milyon 504 bin 724 oy aldı. Bu sonuçlara göre Cumhurbaşkanı Erdoğan yüzde 52,18'lik oy oranıyla yeniden cumhurbaşkanı seçildi.
- Oyların büyük bölümünün açılmasının ardından Kısıklı'daki konutunun önünde bekleyenlere seslenen Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Cumhurbaşkanlığı seçiminin ikinci turunu milletimizin teveccühüyle tamamlamış bulunuyoruz. İki bayram arasında bize bir demokrasi bayramı yaşatan milletime şükranlarımı sunuyorum." dedi.
Erdoğan, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde toplanan vatandaşlara hitabında da "Milletimizin her iradesi gibi bu sonucun da başımızın üstünde yeri vardır. Kazanan sadece biz değiliz. Kazanan Türkiye'dir, kazanan tüm kesimleriyle milletimizdir, kazanan demokrasimizdir." ifadesini kullandı. Erdoğan, "Bugün kimse kaybetmemiştir, 85 milyonun tamamı kazanmıştır. Milletimizin bize verdiği sorumluluğun gereği olarak, kimseye kırgın, küskün, kızgın, öfkeli değiliz. Artık, seçim dönemine dair tüm tartışmaları ve çekişmeleri bir kenara bırakarak, milli hedeflerimiz, milli hayallerimiz etrafında birleşme, bütünleşme vaktidir." dedi.
- Cumhurbaşkanı adayı ve CHP Genel Başkanı Kılıçdaroğlu, parti genel merkezinde düzenlediği basın toplantısında, "Şu andan itibaren öncelikle bana oy veren 25 milyonu aşan vatandaşımızı moralli bir şekilde dimdik ayakta görmek istiyorum. Yürüyüşümüz sürüyor ve buradayız." dedi.
- Millet İttifakı'nı oluşturan siyasi partilerin genel başkanları, cumhurbaşkanı seçiminin ikinci tur sonucunu değerlendirmek için CHP Genel Merkezi'nde toplandı.
29 MAYIS
- ABD Başkanı Joe Biden, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog ve Başbakanı Benyamin Netanyahu, Almanya Başbakanı Olaf Scholz ve Hollanda Başbakanı Mark Rutte, telefonla aradıkları Cumhurbaşkanı Erdoğan'ı, bir kez daha Cumhurbaşkanı seçilmesi dolayısıyla tebrik etti.
30 MAYIS
- 14 Mayıs'ta yapılan 28. Dönem Milletvekili Genel Seçimi'nin kesin sonuçları Resmi Gazete'nin mükerrer sayısında yayımlandı. Buna göre, AK Parti 19 milyon 392 bin 462 (yüzde 35,62) oyla parlamentoda 268, CHP 13 milyon 802 bin 183 (yüzde 25,35) oyla 169, MHP 5 milyon 484 bin 820 (yüzde 10,07) oyla 50, İYİ Parti 5 milyon 275 bin 981 (yüzde 9,69) oyla 43, Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi 4 milyon 803 bin 922 (yüzde 8,82) oyla 61, Yeniden Refah Partisi 1 milyon 527 bin 48 (yüzde 2,80) oyla 5, Türkiye İşçi Partisi 956 bin 57 (yüzde 1,76) oyla 4 milletvekili kazandı.
Kaynak: AA