Depremin vurduğu illerde afet öncesi binaların durumu nasıldı?

Kentsel dönüşüm, özellikle deprem zamanlarında büyük önem arz ediyor. Dere yataklarına, ovalara yapılmış evler, alüvyon zeminlere inşa edilen yapılar ne yazık ki ilk depremde çökebiliyor. Bununla birlikte depreme dayanıklı olduğu iddiasıyla satışa sunulan bazı evler de enkaz haline gelebiliyor. Peki, bu tabloda depremden etkilenen illerde kentsel dönüşüm çalışmaları ve yapı stoğu, yaşanan felaketten önce hangi durumdaydı?

'KENTSEL DÖNÜŞÜME GİREN YERLERİ, EKONOMİSİ İYİ OLANLAR ALABİLDİ'

Adana Mimarlar Odası Başkanı Sedat Gül, ağırlıklı olarak 2002 yılından önce inşa edilmiş ve Yapı Denetim Kanunu'na göre yapılmamış binaların yıkıldığını ya da hasar aldığını söylüyor. Yıkılan binalar hakkında bilgi veren Gül, “O binaların bazılarının, demir ve betonlarında eksiklikler olduğunu tespit ettik” diyerek, sözlerini şöyle sürdürüyor:

“Fay hattında biriken şiddetle ikinci depremin etkisi daha güçlü hissedildi. Adana için TOKİ'nin girdiği kentsel dönüşümlü binaları, genelde orta ve yüksek ekonomik seviyede insanlar alabildi. Düşük ekonomik düzeye sahip bazı vatandaşlar da ya kaçak yapılar inşa etti ya da görece daha hasara açık yapılarda oturabildi. Bu acı durum şehrin yapı stoğunun bir ayağı.”

Antakya'daki yıkımda 'alüvyon' etkisi: 'Deprem esnasında sıvılaşıyor...'Gündem

'DERE YATAKLARINA BİNALAR İNŞA EDİLMİŞ'

Adana'da bina yaş ortalamasının 22-23 olduğunu anlatan Gül, “Seyhan ve Ceyhan'ın geçtiği alanlar alüvyonlu toprak. Buralarda projeye uygun zemin analizleri veya güçlendirme yapılmadıysa yıkım kaçınılmaz. Dere yataklarına yapılan binalarda da durum kötü. Bina sağlam olsa bile, zemin sağlam değil” ifadeleri ile sözlerini noktalıyor.

 

 

 

 

 

Bu gönderiyi Instagram'da gör

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Haber Global (@haberglobal)'in paylaştığı bir gönderi

'KENTTEKİ BİNALARIN ORTALAMA YAŞI 30-40'

Elazığ İnşaat Mühendisleri Odası Başkanı Hıdır Kaya, 2020 yılında yaşanan Elazığ Sivrice depreminden ders alınmadığını söylüyor. Eski yapıların acilen yenilenmesi gerektiğini anlatan Kaya, kentteki binaların ortalama yaşlarının ise 30-40 olduğunu belirtiyor. Sivrice Depremi'nin ardından inşa edilen TOKİ konutlarına 26 bin kişinin yerleştiğini kaydeden Kaya, “Bu binalar, statik yönden kuvvetli ve 4 katlı. Çok yüksek binalar değiller. Şimdiki depremzedeler de oradaki akrabalarının yanına gitti” diye konuşuyor.

'HASAR ANALİZİ YAPILIRSA, YÜZDE 75'İNDE OTURULAMAZ'

Kaya, Elazığ'da da hasar almış çok sayıda bina olduğunu belirterek, hasar almayanların da risk analizi yapılması durumunda, yüzde 75'inde 'oturulamaz' raporu çıkabileceğini söylüyor. Kentteki binaların çoğunun 3 yıl önceki depremde(24 Ocak 2020-Sivrice) yıkıldığını anlatan Kaya, “Bu depremde tek avantajımız bu oldu, o yıkılan yerlere yeni yapı yapılmadı” ifadelerini kullanıyor. Kaya, kentte bir eylem planı hazırlanması ve yapıların tek tek yıkılması çağrısında da bulunuyor.

Gaziantep Mimarlar Odası Başkanı Fatma Aslı Tezel ise, Deprem Master Planı hazırladıklarını ve yapı stoğuna dair protokol imzaladıklarını söylüyor. Protokolü hayata geçirmeden başlarına bu talihsiz olayın geldiğini üzülerek anlatan Tezel, “Kentsel dönüşüm çalışmalarına başlamak için henüz erken, şu an önceliğimiz can kurtarmak” diyor.

'HIZLI BİR DÖNÜŞÜM SÜRECİNE GİRİLMESİ GEREKİYOR'

Enkazların kaldırılmasının ardından hızlı bir dönüşüm sürecine girilmesi gerektiğini anlatan Tezel, binaların ortalama yaşları sorusunu ise “Kentte eski ve yeni çok sayıda bina var. Hangilerinin çöktüğünü henüz tespit edemedik” ifadeleriyle yanıtlıyor. Tezel, şehrin yapılaşmasında bilime mutlaka öncelik verilmesi gerektiğine de dikkat çekerek, açıklamasını sonlandırıyor.

Şehirlerin eski yapı durumlarına dair aradığımız Kahramanmaraş, Hatay, Adıyaman, Malatya, Osmaniye, Diyarbakır ve Şanlıurfa mimarlar odalarının şube başkanlarına ise afet durumlarından dolayı ulaşılamadı. 

sibel.gulersoyler@haberglobal.com.tr

Bozdağ: Kastı olanlar varsa hepsi bunun hesabını verecek! Çöken binalarda hukuki süreç nasıl işleyebiliyor?Gündem

Kaynak: Web Özel