Kira artışı sınırı, konut satışlarını nasıl etkiler?
Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum, 1 Temmuz'da sona erecek kira artışlarına yüzde 25 sınırı getiren uygulamanın uzatmayı düşündüklerini açıkladı. Ancak bazı gayrimenkul uzmanları bu uygulamanın konut satışına caydırıcı etkisi olacağı görüşünde. Kiracılar ise karardan memnun.
Başta İstanbul olmak üzere Türkiye'nin birçok ilinde konutta kira artışları sürüyor. Türkiye'nin uzun süredir içinde bulunduğu enflasyonist ortam da bu artışları etkilemekte. Kiralardaki aşırı yükselişleri ve bazı ev sahiplerinin yaptığı fahiş zamları önlemek amacı ile hükümet geçtiğimiz yıl kira zamlarının 1 yıl süreyle yüzde 25 ile sınırlandırılması uygulamasını yürürlüğe koymuştu. Geçtiğimiz günlerde ise Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum, 1 Temmuz 2023 tarihinde sona erecek bu uygulamayı uzatmayı düşündüklerini açıkladı.
Fahiş kira artışlarının belini büktüğü kiracılar bu plandan memnun. Ancak kira artışlarının sınırlandırılması, konut yatırımı yapacak kişileri de düşündürüyor. Türkiye genelinde konut satışları Mart ayında bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 21,4 azalarak 105 bin 476 oldu. Ev satışlarının gerilediği şu dönemde konutta getirilen yüzde 25 kira artışı sınırlamasının, konuta yatırım konusunda caydırıcı bir etkisi olur mu?
Gayrimenkul Uzmanı Mustafa Hakan Özelmacıklı, kira zammında yüzde 25 tavan uygulamasının, konutu yatırım amaçlı düşünenleri ciddi anlamda etkileyecek bir konu olduğunu söylüyor. Özelmacıklı, "En son açıklanan Merkez Bankası konut fiyat endeksinde enflasyondan arındırılmış konut fiyatlarındaki artışlar yüzde 50 seviyesinin üzerine çıktı. O açıdan baktığımızda gayrimenkule yatırım yapan konut sahipleri, kira geri dönüş oranının daha makul çerçevede değerlendirilmesini bekliyor" ifadelerini kullanıyor.
Gayrimenkul uzmanı, konutta bu tür bir sınırlandırma getirilmesi yerine farklı önlemlerin alınabileceğini kaydediyor. Özelmacıklı, özel sektöre arsa tahsisi ile yapılabilecek "yap kiraya ver devret" modeli ya da devletin kiralamaya yönelik yapabileceği sosyal konutlar gibi yöntemlerle kira sorununun çözülebileceğini kaydediyor. Özelmacıklı sözlerini şöyle sürdürüyor:
Türkiye'de kira değer haritası dediğimiz bir değer haritası yok. Kira kontratlarının e-devlet sistemi üzerinden yapılması ile ilgili altyapı çalışmaları henüz nihayete ermiş değil. Elimizde veri ve bu tür düzenlemeler olmadan maalesef kira tavan uygulamaları, kayıt dışı ekonomi ile mal sahibi kiracı anlaşmazlıklarını artıracaktır. Bununla ilgili yaptırımlar da mal sahiplerinin konut yatırımlarını önemli ölçüde düşürecektir.
'İÇİNDE KİRACI OLAN KONUT TERCİH EDİLMİYOR'
Gayrimenkul Uzmanı Nilüfer Kas da geçen sene yüzde 25 olarak açıklanan ve sadece bir yıl uygulanacak denilen kira artışı sınırlamasının uzatılmasının mevcut ev sahiplerini mutlu etmeyen bir durum olduğunu belirtiyor. Kas, "Enflasyonun bu kadar yüksek, iş yeri kiralarının da yüzde 70 arttığı bir ortamda konutta kira uygulamasının bir yıldan uzun süre yüzde 25 seviyesinde kalması açıkçası gayrimenkul yatırımcıları için bir caydırıcı etki olacaktır" ifadelerini kullanıyor.
Kira tavan uygulamasının uzatılması halinde bu dönemin "kira artışı olmayan dönem" olarak niteleneceğini vurgulayan Kas, bu dönemin mutlaka gayrimenkule olan ilgiyi azaltacağını yineliyor. Kas, "Zaten geçen yıl ile kıyasladığımızda satışlardaki gerilemeyi görüyoruz. Gayrimenkul yatırımcıları da artık içinde kiracı olan konutları almak istemiyorlar" ifadeleri ile sözlerini noktalıyor.
'TAVAN UYGULAMASI YATIRIMI ÇOK ETKİLEMEZ'
İstanbul Emlak Komisyoncuları Odası Başkanı Nizamettin Aşa ise aynı görüşte değil. Aşa, yüzde 25 kira tavanı uygulamasının içinde sadece eski kiracıların olduğu konutların satışını etkileyebileceğini söylüyor. Aşa bu durumun boş evleri ya da yeni evleri etkilemeyeceğini ve bu tarz evlere yatırımların devam edebileceğini ifade ediyor. Aşa, konut kirasında yüzde 25 tavan uygulamasının pek uygulanmadığını dile getirerek, "Tavan uygulamasının yatırımlarda etkili olacağını sanmıyorum. Ev sahipleri ve kiracılar zaten bir şekilde anlaşıyorlar ve yüzde 25 kira tavanı uygulanmıyor" diyerek sözlerini sonlandırıyor.
Kaynak: Web Özel