Hava yolu şirketi sizi mağdur ettiğinde haklarınız neler?

Web Özel
Hava yolu şirketi sizi mağdur ettiğinde haklarınız neler?
Londra Heatrow Havalimanı Fotoğraf: Reuters

Avrupa'da havalimanlarında birçok uçuşun iptal edilmesi akıllara uçuşlarda yaşanacak mağduriyetlerde ne gibi haklarımızın olduğu sorusunu getiriyor. Peki bu gibi sorunlar sizin başınıza gelirse nasıl davranmanız gerekiyor? Hangi durumda tazminat alabiliyorsunuz?

Covid-19 pandemisi sırasında ülkelerin uyguladığı seyahat yasakları, hava yolu firmalarını derinden etkiledi. Birçok ülkeye seferler yapılamazken, hava yolu şirketleri binlerce kişiyi işten çıkardı. 

Sınırların açılması ile seferler eski haline döndü. Ancak gerek hava yolu şirketlerindeki personel eksikliği, gerekse bazı Avrupa ülkelerinde havacılık çalışanlarının yaptığı grevler nedeniyle birçok sefer iptal edilirken, çoğu uçuş rötarlı gerçekleşiyor. 

Avrupa'daki bu durum akıllara uçuşlarda yaşanabilecek mağduriyetlerden doğan hakları getirdi. Peki uçuşunuzda mağduriyet yaşarsanız nasıl davranmanız gerekiyor? Haklarınız neler? Hangi durumda tazminat alabiliyorsunuz?

TAZMİNAT HAKKI VAR 

Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü'nün yayımladığı 'hava yolu ile seyahat eden yolcuların haklarına dair yönetmelik' bu soruların cevaplarına ışık tutuyor. Yönetmelikte yer alan maddeler, Türk işletmelerin Türkiye'de bulunan havalimanlarından ve Türkiye'deki havalimanlarına yaptığı bütün uçuşları kapsıyor.

Yabancı firmaların ise Türk havalimanlarından yaptıkları tüm uçuşlar bu yönetmeliğe tabii. Yabancı şirketlerin yurt dışından yaptığı uçuşlar ise, firmanın bağlı olduğu ülkenin kanunlarına bağlı durumda.

Yönetmeliğe göre, uçuşun iptal edilmesi durumunda iptalin 2 hafta öncesine kadar yolcuya bildirilmesi gerekiyor. Bildirilmesi takdirde yolcuya üç seçenek sunuluyor: Bilet ücretinin iade edilmesi ve yolcunun başlangıç noktasına ücretsiz geri götürülmesi, yolcuya yeni bilet sağlanması ya da ileri bir tarihte yolcunun istediği zaman benzer taşıma şartları ile yolcunun güzergah değişikliğinin yapılması.

Hava yolu şirketi sizi mağdur ettiğinde haklarınız neler? - Resim : 1
Londra'daki Heatrow Havalimanı uçuş iptalleri ve rötarların en yoğun yaşandığı havalimanlarından biri. Fotoğraf: Reuters

İptal kararı yolcuya, yolculuğa 2 haftadan az 7 günden fazla bir süre içinde bildirilirse, firma yolcuya normal biletinden en erken iki saat öncesi, en geç dört saat sonrasına yeni bilet ayarlamak zorunda. İptal kararı 7 günden az bir süre içinde bildirilirse, firma uçuşun en erken bir saat öncesi ve en geç iki saat sonrasına uçuş ayarlamakla yükümlü. Aksi taktirde firmanın yolcuya bilet ücretinin iadesini yanında tazminat ödemesi de gerekmekte.

Tazminat miktarı ise uçuş uzunluklarına göre değişiyor. İç hat yolcularına 100 euronun, dış hat uçuşlarında ise yolculara uçuş mesafesine göre 250, 400 ya da 600 euronun TL cinsinden karşılığı ödeniyor.

Ancak şirketler olağanüstü durumlar sebebiyle uçuş iptali olduğunu kanıtlarlarsa tazminat ödemekten kurtuluyorlar. 

Tüketici Konfederasyonu Başkanı Aydın Ağaoğlu, yolcunun şirket ile tazminat konusunda anlaşamaması durumunda izlemesi gereken yolu şöyle anlatıyor:

Hava yolu ile seyahat eden yolcuların hakları yönetmeliği var. Bu yönetmelikte yer alan durumlar karşılanamazsa tazminat hakkı doğar. Ancak tazminat konusunda hava yolu şirketi ile anlaşılamaz ise 15 bin 430 liraya kadar olan rakamlarda tüketici hakem heyetlerine ve Ticaret Bakanlığı'nın Ticaret Bilgi Sistemi'ne başvurulabiliyor. Üzeri rakamlarda adliyelerdeki arabulucuya ve tüketici mahkemesine harç ödemeden başvurabilir.

Ağaoğlu, yolcu bagajının hava yolu şirketi tarafından kaybedilmesi durumuyla ilgili ise, " Bagajın içindekiler ile ilgili beyan yoksa hava yolu şirketinin belirlediği bedel ödenir. Değerli eşyaların değeri fatura gibi belgelerle kanıtlanabilirse o zaman eşyaların değeri kadar tazminat alınır" diyor. 

Tazminat hakkı "Overbooking" denilen fazla bilet satışı durumlarında da doğabiliyor. Hava yolu şirketleri bazı zamanlarda yolcuların uçuşlarını iptal etme riskine karşı fazla bilet satışı gerçekleştiriyorlar. Fazla bilet satışlarında yolcunun gönüllü olarak uçaktan inmesi istenebilir.

Bu durumda yolcuya yeniden bilet sağlanıyor ve uçuşun uzunluğuna göre haberleşme, yiyecek, konaklama gibi hakları yolcuya teklif ediliyor. Eğer yolcu kendi isteği dışında uçaktan indirilirse, yine uçuşun uzunluğuna göre 100 eurodan 600 euroya kadar tazminat TL cinsinden ödeniyor. 

RÖTARLARDA DURUM 

Ayrıca uçuş iptalleri sırasında, yolcunun bekleme süresine göre yiyecek, konaklama ve haberleşme ihtiyaçları şirket tarafından karşılanması mecburi. 

Uçuş rötarları da bu günlerde sıkça rastlanılan bir durum. Bin 500 kilometreden daha kısa ve iç hat uçuşlarında iki saat veya daha fazla rötar olması halinde firmaların yolculara ikram ve haberleşme haklarını teklif edilmesi zorunlu.

Bu zorunluluk 1500 ve 3500 kilometre arasındaki uçuşlarda üç saat veya daha fazla, 3500 km ve üzeri uçuşlarda 4 saat veya daha fazla rötar olursa uygulanıyor. Ertesi güne sarkan uçuşlarda ise yolcunun konaklamasının şirket tarafından sağlanması zorunlu. 

 

Kaynak: Web Özel

havalimanı Aydın Ağaoğlu Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü uçuş rötar tazminat