Tarihte bir ilk... Çin'in en zenginleri emekli olma yolunda

Çin
Tarihte bir ilk... Çin'in en zenginleri emekli olma yolunda
Çin'en en zengin insanı Zhong Shanshan'ın (67) 74 milyar doları aşkın kişisel serveti bulunuyor. Fotoğraf: Reuters

Çin'de ilk kez büyük kişisel servetler miras yoluyla el değiştirecek. Ülkede önümüzdeki yıllarda 1.1 trilyon doların ebeveynlerden çocuklarına devrolması bekleniyor. Çocuklar aynı şekilde bu şirketleri ayakta tutabilecekler mi?

21. yüzyıl belki de ülkenin geleneklerine çok da uygun olmayan şekilde Çin’de kişisel serveti olan insan sayısının patlamasına sebep oldu. Komünist Parti, bu zenginlerin aldıklarını yeterince topluma geri verdiklerinden emin değil. Bu sebepten bazen kanuni düzenlemeler ile üzerlerindeki kontrol artırılıyor.

Son yıllarda ülke içerisinde öyle bir servet birikti ki… Örneğin Çin’in en zengin insanı Zhong Shanshan’ın 74.6 milyar doları bulunurken, ikinci isim 48 milyar dolarlık serveti ile Ma Huateng. Çin’in en zengin 5. insanı ise Alibaba’nın sahibi Jack Ma. Ma’nın 39 milyar doları bulunuyor.

Bu insanların aileleri de var ve haliyle servetleri çocuklarına kalacak. Çin’de belki de kuşaklardır ilk kez ailesinden yüklü bir miktar para kalacak çocuklar ortaya çıktı. Servetini ailesine bırakan bir isim ise Zhang Shiping. Shiping, Mao Zedong’un Kültür Devrimi’nde yer almış bir isim. Yıllar içerisinde iş hayatına atılarak tekstil ve sanayide sayılı isimler arasına girdi.

İLK MİRASÇI MİLYARDERLER

2019 yılında hayatını kaybettikten sonra şirketinin kontrolünü çocukları aldı ve ailesine 14 milyar dolar bıraktı. Zhang’ın ailesi Bloomberg Milyarderler Endeksi’ne Çin’den miras bırakılan serveti ile giren ilk insanlar oldular.

Çin ABD’den sonra dünyada en fazla milyardere ev sahipliği yapan ülke. 1970’lerde ülke ekonomisi liberalleşirken doğru zamanda, doğru yerde, doğru işleri yapanlar kazandı. Çin’de servetler birkaç kuşak geriye gitmiyor ama aynı coğrafyayı paylaştıkları Hong Kong, Hindistan ve Güneydoğu Asya’da durum böyle değil.

Avrupa’da ise servetler çok daha fazla kuşak geriye gidebiliyor. Yapılan hesaplara göre Çin’de 1.1 trilyon dolarlık bir para sonraki kuşağa geçmek için bekliyor. Tsinghua Üniversitesi’nden Hao Gao, “Çin’de başarılı olan iş insanlarının emekli olduğunu önümüzdeki dönemde daha çok göreceğiz” değerlendirmesinde bulundu.

ASYA'NIN EN ZENGİN KADINI OLMUŞTU

Çin’deki çoğu milyarder 50 yaşının ortalarında. Yedek parça üreticisi Wanxiang, hayvan yemi üreticisi New Hope Liuhe ve Hopson Development Holdings halihazırda ikinci nesle devroldular. Country Garden firmasının veliahtı Yang Hiuyan 2005 yılında babasından şirket hisselerini devraldığında Asya’nın en zengin kadını olmuştu.

Çin’de mirastan vergi alınmıyor. Türkiye’de bu gibi durumlar için veraset ve intikal vergisi var. Çin’de böyle bir vergi alınması da planlanmıyor ancak Hong Kong Üniversitesi’nde hukuk profesörü olarak çalışan Angela Zhang, “Bu hükümetin neden zenginleri hayır işlerine daha fazla kaynak ayırması için zorladığını anlatıyor” değerlendirmesinde bulundu.

Çinli zenginler için şu an ülkedeki en büyük bilinmezlik, merkezi hükümetin kendilerine karşı tavrı. Alibaba'nın kurucusu Jack Ma son yıllarda hükümeti eleştirdiği için kamu baskısını hissediyor. Hatta Ma’nın uzun süre kamusal alanlarda görülmediği de olmuştu.

ÖZEL ŞİRKETLER ÜZERİNDE KONTROL

Son aylarda Çin Komünist Parti’sinin özel sektör üzerinde etkisini hissettirmesi ve daha fazla hissettireceğinin de mesajını vermesi Çin devletinin piyasa değerinden 1.2 trilyon dolar eksilmesine sebep oldu. Bu kayıplar şirketlere kesilen cezalar, uygulamalarının indirilmesinin yasaklanması gibi adımların ardından geldi. Tek parti iktidarı olan Çin’de Alibaba’ya tekelleştiği iddiasıyla 2.8 milyar dolar ceza kesilmişti. Çin geçen aylarda da çocuk bakıcılığı ve eğitim hizmeti veren şirketlerin halka arz olmasını yasakladı.

Goldman Sachs, Çin’in içinde bulunduğu bu durumu ‘Sosyalizm ve sermaye piyasaları arasında dengeyi ayarlamak’ olarak yorumladı.

Çin’in en zengin adamı Zhong Shanshan 1980’li yıllarda gazetecilik yaparken daha sonra iş yaşamına atılmış. Şimdi bir içecek imparatorluğu yönetiyor. 74.6 milyar dolar parası olan iş insanı, aynı zamanda aşı ve test kitleri üreten Beijing Wantai Biological’ın da en büyük hissedarı.

*Yukarıdaki derleme yer alan bilgilerin önemli bir bölümü Bloomberg’de Venus Feng imzası ile yayımlanan ‘China's Aging Tycoons Prepare to Hand Over $1 Trillion to Heirs’ isimli makaleden alınmıştır.

Kaynak: Web Özel

Çin